J.D. Salinger – biografia i charakterystyka twórczości

Biografia

J. D. Salinger – amerykański pisarz. Urodził się 1 stycznia 1919 r. na Manhattanie w Nowym Yorku jako drugie dziecko Sola Salingera (polskiego Żyda) i Marie z domu Jillich (pochodzenia szkocko – irlandzkiego). Jerome David miał jeszcze starszą siostrę Doris. Rodzina Salingerów była zamożna i mieszkała w pięknym apartamentowcu na Park Avenue.

Młody Jerome nie potrafił dostosować się do szkolnych obowiązków, dlatego często zmieniał szkoły publiczne na West Side. W 9. i 10. klasie uczęszczał do prywatnej McBurney School. Już będąc uczniem w tej szkole, odkrył w sobie talent aktorski, a prowadząc aktywny tryb życia, uczestniczył w zajęciach dodatkowych. Wystąpił nawet w kilku przedstawieniach teatralnych. Choć wykazywał się dużym talentem, ojciec sprzeciwiał się jego marzeniom, by zostać aktorem.

Po ukończeniu szkoły w 1934 r. ojciec zapisał go do Valley Forge Military Academy w Wayne w Pensylwanii, którą ukończył dwa lata później. Wtedy też zaczął pisać. W 1936 r. rozpoczął studia na New York University, których jednak nie ukończył. Na jesieni tego roku ojciec wysłał go do Wiednia, by tu mógł zapoznać się z zasadami importu i produkcji mięsa. Przez kilka tygodni na przełomie roku 1937/ 1938 pracował nawet jako praktykant w ubojni mięsa w Bydgoszczy. Niedługo jednak potem ponownie wrócił do Stanów Zjednoczonych i przez jeden semestr uczęszczał na wykłady na Ursinus College w Collegeville. W tym czasie pisał też teksty satyryczne, które zamieszczał na łamach tygodnika szkolnego.

W 1939 r. rozpoczął naukę w Columbia University i chodził na zajęcia prowadzone przez Whita Burnetta – pisarza, który stał się jego osobistym mentorem.

W 1940 r. Salinger zaręczył się z Ooną O’ Neill – córką laureata Nagrody Nobla – Eugene’ a O’ Neilla. Związek ten nie trwał jednak długo (Oona zaczęła spotykać się z Charliem Chaplinem). Po tym rozstaniu Salinger podjął współpracę z magazynem „The New Yorker”, na którego łamach publikował nowele.

W 1942 r. został powołany do służby wojskowej, którą pełnił aż do końca II wojny światowej. Brał też udział w desancie normandzkim. W czasie pobytu w Europie nie zaprzestał pisania; wszędzie brał ze sobą maszynę do pisania. Wojenne przeżycia wywarły duży wpływ na jego późniejszą twórczość. Po zakończeniu wojny przez sześć miesięcy pracował dla amerykańskiego kontrwywiadu i uczestniczył w denazyfikacji hitlerowskich Niemiec. W tym okresie mieszkał w Weißenburgu. W 1945 r. poślubił Sylvię Welter i wspólnie z nią w kwietniu 1946 r. powrócili do Stanów Zjednoczonych. Również i ten związek nie trwał długo.

16 lipca 1951 r. ukazała się najważniejsza i jedyna znana powieść Salingera - „Buszujący w zbożu”, która w zamierzeniu miała być przeznaczona dla dorosłych. Przyniosła pisarzowi wielką sławę, ale jednocześnie spotkała się z różnymi ocenami krytyków. Niektórzy podkreślali zwłaszcza nowatorskie podejście do ukazania problemów nastolatków, ale były też głosy krytyczne, które zarzucały książce nadmierną monotonność akcji, a także promowanie swoistych wynaturzeń i niemoralność. Faktem było natomiast to, że książka „Buszujący w zbożu” przez trzydzieści tygodni utrzymywała się na liście bestsellerów „New York Times’ a”. Wiele lat później nastąpił jednak pewien zastój i książka była wielokrotnie cenzurowana, a nawet zakazywana w niektórych krajach. W amerykańskich publicznych szkołach średnich należała z kolei do najchętniej omawianych lektur. Salinger otrzymał wiele propozycji ekranizacji dzieła, ale nigdy nie wyraził na to zgody.

Po rozgłosie, który zapewnił mu „Buszujący w zbożu” zniknął na pewien czas z życia publicznego. W 1953 r. przeniósł się do Cornish w stanie New Hampshire. W czerwcu 1955 r., w wieku trzydziestu sześciu lat, poślubił Claire Dougles, która dla niego porzuciła szkołę. W grudniu tego roku przyszła na świat ich córka – Margaret, a w 1960 r. urodził im się syn, Matthew. Claire przeszkadzały jednak wciąż zmieniające się poglądy religijne Salingera i uprawiane przez niego praktyki. Dlatego w końcu go opuściła, po czym kilka miesięcy później Salinger nakłonił ją do powrotu do domu.

Jerome nie mógł pogodzić rozwoju swojej kariery pisarskiej z życiem osobistym i towarzyskim, toteż coraz bardziej izolował się od otoczenia. Żona i dzieci go opuściły, a małżeństwo zakończyło się 3 października 1967 r. rozwodem.

W 1972 r. Salinger nawiązał jeszcze przelotny romans z osiemnastoletnią Joyce Maynard (związek ten zakończył się po dziesięciu miesiącach). W tym czasie pisał regularnie swe utwory i udało mu się ukończyć dwie nowe powieści.

Po wyprowadzce z Nowego Yorku zmagał się z niechcianym zainteresowaniem mediów i opinii publicznej. W 1988 r. poślubił pielęgniarkę Colleen O’ Neill. W 2000 r. ukazała się książka autorstwa Margaret i Claire Salinger: „Dream Catcher: A Memoir”, która obalała wiele mitów o pisarzu.

Jerome David Salinger zmarł z przyczyn naturalnych 27 stycznia 2010 r. w wieku 91 lat. W pamięci czytelników zapisał się jako autor „Buszującego w zbożu”, ale też ekscentryk i samotnik do końca życia walczący z niesłabnącym zainteresowaniem mediów.

Charakterystyka twórczości

J. D. Salinger swe pierwsze utwory zaczął pisać w wieku piętnastu lat. Wtedy też udzielał się na łamach szkolnego czasopisma literackiego.

Wiosną 1940 r. zadebiutował na łamach „Story”, publikując opowiadanie „Young Folks”. Od tego czasu poświęcił się już wyłącznie pracy twórczej, publikując od czasu do czasu swe utwory na łamach poczytnych tygodników.

Jednym z jego ważniejszych opowiadań był „Slight Rebellion off Madison”, ukazujący losy pewnego zbuntowanego nastolatka – Holdena Caulfielda. Pewne problemy pisarz miał z zamieszczeniem utworów w „New Yorkerze”. Jednak w 1948 r. czasopismo to przyjęło do druku opowiadanie „Idealny dzień na ryby” – uznane za, jak dotąd, najlepsze w dorobku pisarza.

Jedyną opublikowaną powieścią Salingera jest „Buszujący w zbożu” (1951 r.) – powieść, która przyniosła mu największą sławę i która stała się przewodnikiem dla młodych Amerykanów. Salinger napisał też zbiory opowiadań: „Dziewięć opowiadań” (1953 r.), „Franny i Zooey” (1961 r.), „Wyżej podnieście strop, cieśle i Seymour – introdukcja” (1963 r.). Bohaterami tych utworów czyni najczęściej młodych ludzi, którzy zagubieni w życiu próbują odnaleźć w nim sens, a także miłość i poczucie spełnienia.

Opowiadania Salingera, które powstały po 1952 r. w jakimś stopniu odzwierciedlały jego zainteresowania hinduizmem. W tym też roku pisarz wziął udział w odczytach „Ewangelii” hinduskiego nauczyciela - Sri Ramakrishna.

Ostatni utwór Salingera opublikowany został w „New Yorkerze” w 1965 r. Było to opowiadanie „Hapworth 16, 1924”. Wtedy też pisarz podjął decyzję o zaprzestaniu dalszych publikacji swych dzieł.