Pieśń XXIV Jana Kochanowskiego stanowi parafrazę ody Horacego „Do Mecenasa”. Kochanowski zachowuje konstrukcję utworu i podstawowe porównania, jednak uwspółcześnia tekst – zamiast starożytnych nazw geograficznych i ówczesnych nazwy ludów, pojawiają się te, które są współczesne polskiemu poecie. Przykładowo, w oryginalnym utworze Horacego pojawia się fraza:
mnie uzna moje będzie chwytał pieśni
Hiszpan obyty i Gal znad Rodanu
Z kolei u Kochanowskiego padają słowa:
Mnie Niemiec i waleczny Hiszpan, mnie poznają,
Którzy głęboki strumień Tybrowy pijają.
W obu utworach pojawia się nazwa Hiszpanii, jednak Horacy ma na myśli mieszkańców prowincji cesarstwa rzymskiego, zaś Kochanowski odnosi się do królestwa Hiszpanii, posiadającego w jego czasach posiadłości we Włoszech (stąd odniesienie do rzeki Tyber).
Zmienia się również podmiot liryczny – Horacy pisał swój utwór, mając na myśli siebie. Podobnie postępuje Kochanowski, co wiążę się z kolejną zmianą tekstu: zamiast Mecenasa (który był opiekunem Horacego), pada nazwisko biskupa Myszkowskiego (protektora polskiego poety).
I Horacy i Kochanowski wyrażają identyczną myśl. Poeta składa się z dwóch części (poeta, ze dwojej złożony/Natury). Jedną jest oczywiście ciało, które ulegnie zniszczeniu i rozkładowi. Jednak poza ciałem istnieje część druga – to sława, jaką zdobywa autor swoją twórczością, twórczością, która przetrwa upływ wieków, która nie umrze.
nie umrę ani mię czarnemi
Styks niewesoła zamknie odnogami swemi – mówi Kochanowski. Co więcej, im bliżej końca jego cielesnej powłoki, tym bardziej rośnie moc jego ducha, uosobionego w twórczości. Wyrażone zostaje to w niezwykłym porównaniu do ptaka:
Już mi skóra chropawa padnie na goleni,
Już mi w ptaka białego wierzch sie głowy mieni.
Wydaje się, że ta metafora oznacza rozkład. Poeta zbliża się do śmierci i starzejące się ciało nabiera cech zwierzęcych. To jednak pozór – w następnych wersach okazuje się, iż w prawdziwej, duchowej rzeczywistości przemiana w ptaka (anioła?) oznacza rozwój:
Po palcach wszędy nowe piórka sie puszczają,
A z ramion sążeniste skrzydła wyrastają.
Poeta można wznieść się ponad cielesność i ponieść swoją sławę we wszystkie zakątki świata. Pieśń kończy się wezwaniem, by przy pogrzebie nie miało miejsca żadne narzekanie/ Żaden lament […] ani uskarżanie. Jak bowiem wspomniano, ciało może umrzeć, ale duch poety przetrwa w jego twórczości.
Forma utworu (kilka informacji):
- trzynastozgłoskowiec
- rymy parzyste (aabb)
- epitet, metafora, wykrzyknienie
Dawno temu do pięknych ziem i nieprzebytych borów nad Wisłą przywędrowały plemiona słowiańskie by tu się osiedlić. Dowodzili nimi trzej rodzeni bracia. Byli to...
Wiersz Czesława Miłosza „Tak mało” stanowi refleksję nad przemijaniem ludzkiej egzystencji. Podmiotem utworu jest prawdopodobnie poeta o czym możemy wnioskować...
Napisany na przełomie XVI i XVII stulecia „Hamlet” jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych i cenionych dramatów Williama Szekspira. Decydują o tym nie...
„Dwoje ludzieńków” to wiersz Bolesława Leśmiana. „Rękę” autora rozpoznać można już w tytule – zdradza on typowe dla Leśmiana upodobanie...
Streszczenie W Saragossie odbywa się narada Saracenów zaniepokojonych udanymi podbojami Karola Wielkiego w Hiszpanii. Blankandryn podsuwa propozycję oszukania Karola...
Wiesz Czesława Miłosza „O książce” pochodzi z 1934 roku. W tym okresie przyszły noblista działał w wileńskiej grupie poetyckiej „Żagary” a jego...
„Tren XIX albo sen” łączy wątki cyklu stanowi też jego podsumowanie. Poetę przez niemal całą noc dręczy bezsenność dopiero tuż przed świtem udaje mu się...
„Przestałem się wadzić z Bogiem...” to wiersz Jana Kasprowicza z tomu „Księga ubogich”. Stanowi on rodzaj poetyckiej spowiedzi a także dialogu ze...
Streszczenie Są lata 70 – te XX w. Do Zachodniego Berlina przeprowadza się właśnie młoda Niemka – piętnastoletnia Christiane F. która zamieszkuje wraz...
