Pieśń XXIV Jana Kochanowskiego stanowi parafrazę ody Horacego „Do Mecenasa”. Kochanowski zachowuje konstrukcję utworu i podstawowe porównania, jednak uwspółcześnia tekst – zamiast starożytnych nazw geograficznych i ówczesnych nazwy ludów, pojawiają się te, które są współczesne polskiemu poecie. Przykładowo, w oryginalnym utworze Horacego pojawia się fraza:
mnie uzna moje będzie chwytał pieśni
Hiszpan obyty i Gal znad Rodanu
Z kolei u Kochanowskiego padają słowa:
Mnie Niemiec i waleczny Hiszpan, mnie poznają,
Którzy głęboki strumień Tybrowy pijają.
W obu utworach pojawia się nazwa Hiszpanii, jednak Horacy ma na myśli mieszkańców prowincji cesarstwa rzymskiego, zaś Kochanowski odnosi się do królestwa Hiszpanii, posiadającego w jego czasach posiadłości we Włoszech (stąd odniesienie do rzeki Tyber).
Zmienia się również podmiot liryczny – Horacy pisał swój utwór, mając na myśli siebie. Podobnie postępuje Kochanowski, co wiążę się z kolejną zmianą tekstu: zamiast Mecenasa (który był opiekunem Horacego), pada nazwisko biskupa Myszkowskiego (protektora polskiego poety).
I Horacy i Kochanowski wyrażają identyczną myśl. Poeta składa się z dwóch części (poeta, ze dwojej złożony/Natury). Jedną jest oczywiście ciało, które ulegnie zniszczeniu i rozkładowi. Jednak poza ciałem istnieje część druga – to sława, jaką zdobywa autor swoją twórczością, twórczością, która przetrwa upływ wieków, która nie umrze.
nie umrę ani mię czarnemi
Styks niewesoła zamknie odnogami swemi – mówi Kochanowski. Co więcej, im bliżej końca jego cielesnej powłoki, tym bardziej rośnie moc jego ducha, uosobionego w twórczości. Wyrażone zostaje to w niezwykłym porównaniu do ptaka:
Już mi skóra chropawa padnie na goleni,
Już mi w ptaka białego wierzch sie głowy mieni.
Wydaje się, że ta metafora oznacza rozkład. Poeta zbliża się do śmierci i starzejące się ciało nabiera cech zwierzęcych. To jednak pozór – w następnych wersach okazuje się, iż w prawdziwej, duchowej rzeczywistości przemiana w ptaka (anioła?) oznacza rozwój:
Po palcach wszędy nowe piórka sie puszczają,
A z ramion sążeniste skrzydła wyrastają.
Poeta można wznieść się ponad cielesność i ponieść swoją sławę we wszystkie zakątki świata. Pieśń kończy się wezwaniem, by przy pogrzebie nie miało miejsca żadne narzekanie/ Żaden lament […] ani uskarżanie. Jak bowiem wspomniano, ciało może umrzeć, ale duch poety przetrwa w jego twórczości.
Forma utworu (kilka informacji):
- trzynastozgłoskowiec
- rymy parzyste (aabb)
- epitet, metafora, wykrzyknienie
„Ogród przedziwny” Leopolda Staffa to wiersz pochodzący z tomu „Uśmiechy godzin” (1910). Poeta wyraża w nim zachwyt nad pięknem świata opowiada...
Geneza „Wierna rzeka” jest powieścią Stefana Żeromskiego poświęconą powstaniu styczniowemu (1863). W zamyśle miała być częścią cyklu opisującego losy...
Geneza „Anaruk chłopiec z Grenlandii” to sympatyczna opowieść o życiu zwyczajach i wierzeniach Eskimosów zamieszkujących Grenlandię. Główny i...
Uznaje się że „Księga Psalmów” powstała pomiędzy XI a III w. p.n.e. za sprawą Dawida. Pierwotnie „Księga Psalmów” była pisana w...
X i XI wiek to okres kształtowania się Polski jako państwa. W 966 roku Mieszko I przyjął chrzest włączając swój kraj w chrześcijańską Europę. Jednak wiara...
Streszczenie Pewna dziewczynka o imieniu Lisa ma siedem lat i mieszka w Bullerbyn – niedużej wiosce na południu Szwecji. Ma dwóch braci – ośmioletniego...
„Oda do młodości” to utwór który stanowi przedstawienie cech klasycznych i romantycznych na zasadzie kontrastów. Dostrzec można krytykę klasycznego...
StreszczenieTetyda jak głosiła przepowiednia na świat miała wydać syna który będzie potężniejszy niż jego ojciec. Mimo to Peleus postanowił wziąć ślub z boginią....
Streszczenie skrótowe W roku 1801 pan Lockwood (jeden z narratorów powieści zamożny gentleman z południa Anglii) przybył do Yorkshire gdzie wynajął posiadłość...