Pieśń XXIV Jana Kochanowskiego stanowi parafrazę ody Horacego „Do Mecenasa”. Kochanowski zachowuje konstrukcję utworu i podstawowe porównania, jednak uwspółcześnia tekst – zamiast starożytnych nazw geograficznych i ówczesnych nazwy ludów, pojawiają się te, które są współczesne polskiemu poecie. Przykładowo, w oryginalnym utworze Horacego pojawia się fraza:
mnie uzna moje będzie chwytał pieśni
Hiszpan obyty i Gal znad Rodanu
Z kolei u Kochanowskiego padają słowa:
Mnie Niemiec i waleczny Hiszpan, mnie poznają,
Którzy głęboki strumień Tybrowy pijają.
W obu utworach pojawia się nazwa Hiszpanii, jednak Horacy ma na myśli mieszkańców prowincji cesarstwa rzymskiego, zaś Kochanowski odnosi się do królestwa Hiszpanii, posiadającego w jego czasach posiadłości we Włoszech (stąd odniesienie do rzeki Tyber).
Zmienia się również podmiot liryczny – Horacy pisał swój utwór, mając na myśli siebie. Podobnie postępuje Kochanowski, co wiążę się z kolejną zmianą tekstu: zamiast Mecenasa (który był opiekunem Horacego), pada nazwisko biskupa Myszkowskiego (protektora polskiego poety).
I Horacy i Kochanowski wyrażają identyczną myśl. Poeta składa się z dwóch części (poeta, ze dwojej złożony/Natury). Jedną jest oczywiście ciało, które ulegnie zniszczeniu i rozkładowi. Jednak poza ciałem istnieje część druga – to sława, jaką zdobywa autor swoją twórczością, twórczością, która przetrwa upływ wieków, która nie umrze.
nie umrę ani mię czarnemi
Styks niewesoła zamknie odnogami swemi – mówi Kochanowski. Co więcej, im bliżej końca jego cielesnej powłoki, tym bardziej rośnie moc jego ducha, uosobionego w twórczości. Wyrażone zostaje to w niezwykłym porównaniu do ptaka:
Już mi skóra chropawa padnie na goleni,
Już mi w ptaka białego wierzch sie głowy mieni.
Wydaje się, że ta metafora oznacza rozkład. Poeta zbliża się do śmierci i starzejące się ciało nabiera cech zwierzęcych. To jednak pozór – w następnych wersach okazuje się, iż w prawdziwej, duchowej rzeczywistości przemiana w ptaka (anioła?) oznacza rozwój:
Po palcach wszędy nowe piórka sie puszczają,
A z ramion sążeniste skrzydła wyrastają.
Poeta można wznieść się ponad cielesność i ponieść swoją sławę we wszystkie zakątki świata. Pieśń kończy się wezwaniem, by przy pogrzebie nie miało miejsca żadne narzekanie/ Żaden lament […] ani uskarżanie. Jak bowiem wspomniano, ciało może umrzeć, ale duch poety przetrwa w jego twórczości.
Forma utworu (kilka informacji):
- trzynastozgłoskowiec
- rymy parzyste (aabb)
- epitet, metafora, wykrzyknienie
Streszczenie Jest 31 grudnia 1977 r. W rodzinie Borejków trwają intensywne przygotowania do Sylwestra. Dwie młodsze siostry Borejkówny – czternastoletnia...
W tym Trenie Kochanowski ponownie wykorzystuje kostium mitologii greckiej by wyrazić swoją rozpacz. Na początku wzywa jedną z Muz (Erato muza poezji) i swoją lutnię (poezję)...
„Żołnierz polski” to wiersz Władysława Broniewskiego napisany po klęsce wrześniowej 1939 roku. Jak wiadomo 28 września 1939 roku Warszawa podpisała kapitulację...
Interpretacja Mit o Tezeuszu to opowieść o niezwykle mężnym wojowniku który żył w brązowym okresie dziejów ludzkości. To opowieść o niezwykłej odwadze...
Dla człowieka ptaki to zwierzęta szczególne. W czasach przed wzbiciem się ludzkości w powietrze to właśnie one mogły unosić się do góry. Nadawało im to...
Geneza „Odyseja” opowiada o losach wybitnej jednostki – Odyseusza. Stąd też tytuł utworu Homera. Odyseusz to władca Itaki który przez długi czas...
„Makbet” – problem zła winy i kary – opracowanie „Makbet” Williama Szekspira często jest postrzegany jako dzieło ponadczasowe i niezwykle...
„Przesłanie Pana Cogito” to wiersz Zbigniewa Herberta z tomu „Pan Cogito” (1974). Podmiotem lirycznym w tym utworze podobnie jak w całym cyklu jest...
Geneza „Kartoteka” Tadeusza Różewicza została opublikowana w 1960 roku na łamach „Dialogu”. Pisarz inspirował się między innymi dramatem...