Unikalne i sprawdzone teksty

Niezwykłym i nie leda piórem opatrzony (Pieśń XXIV, Ks. 2) - interpretacja i analiza

Pieśń XXIV Jana Kochanowskiego stanowi parafrazę ody Horacego „Do Mecenasa”. Kochanowski zachowuje konstrukcję utworu i podstawowe porównania, jednak uwspółcześnia tekst – zamiast starożytnych nazw geograficznych i ówczesnych nazwy ludów, pojawiają się te, które są współczesne polskiemu poecie. Przykładowo, w oryginalnym utworze Horacego pojawia się fraza:

mnie uzna moje będzie chwytał pieśni
Hiszpan obyty i Gal znad Rodanu

Z kolei u Kochanowskiego padają słowa:

Mnie Niemiec i waleczny Hiszpan, mnie poznają,
Którzy głęboki strumień Tybrowy pijają.

W obu utworach pojawia się nazwa Hiszpanii, jednak Horacy ma na myśli mieszkańców prowincji cesarstwa rzymskiego, zaś Kochanowski odnosi się do królestwa Hiszpanii, posiadającego w jego czasach posiadłości we Włoszech (stąd odniesienie do rzeki Tyber).

Zmienia się również podmiot liryczny – Horacy pisał swój utwór, mając na myśli siebie. Podobnie postępuje Kochanowski, co wiążę się z kolejną zmianą tekstu: zamiast Mecenasa (który był opiekunem Horacego), pada nazwisko biskupa Myszkowskiego (protektora polskiego poety).

I Horacy i Kochanowski wyrażają identyczną myśl. Poeta składa się z dwóch części (poeta, ze dwojej złożony/Natury). Jedną jest oczywiście ciało, które ulegnie zniszczeniu i rozkładowi. Jednak poza ciałem istnieje część druga – to sława, jaką zdobywa autor swoją twórczością, twórczością, która przetrwa upływ wieków, która nie umrze.

nie umrę ani mię czarnemi
Styks niewesoła zamknie odnogami swemi – mówi Kochanowski. Co więcej, im bliżej końca jego cielesnej powłoki, tym bardziej rośnie moc jego ducha, uosobionego w twórczości. Wyrażone zostaje to w niezwykłym porównaniu do ptaka:

Już mi skóra chropawa padnie na goleni,
Już mi w ptaka białego wierzch sie głowy mieni.

Wydaje się, że ta metafora oznacza rozkład. Poeta zbliża się do śmierci i starzejące się ciało nabiera cech zwierzęcych. To jednak pozór – w następnych wersach okazuje się, iż w prawdziwej, duchowej rzeczywistości przemiana w ptaka (anioła?) oznacza rozwój:

Po palcach wszędy nowe piórka sie puszczają,
A z ramion sążeniste skrzydła wyrastają.

Poeta można wznieść się ponad cielesność i ponieść swoją sławę we wszystkie zakątki świata. Pieśń kończy się wezwaniem, by przy pogrzebie nie miało miejsca żadne narzekanie/ Żaden lament […] ani uskarżanie. Jak bowiem wspomniano, ciało może umrzeć, ale duch poety przetrwa w jego twórczości. 

Forma utworu (kilka informacji):

- trzynastozgłoskowiec

- rymy parzyste (aabb)

- epitet, metafora, wykrzyknienie

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Monachomachia – geneza czas i...

Geneza „Monachomachia” została napisana przez Ignacego Krasickiego między 1776 a 1778 rokiem. W 1778 roku została wydana jednak bez podania autora (wydanie utworu...

Trzy siostry - streszczenie plan...

Streszczenie W domu gdzie znajdują się trzy siostry rozpoczyna się rozmowa. Udział w niej bierze Olga która wspomina ojca Irina która świętuje imieniny oraz...

Uniwersalizm przypowieści biblijnych...

Przypowieści biblijne to pewne opowiadania o charakterze alegorycznym które często mają wydźwięk moralizatorski. Można je odczytywać w sposób dosłowny jako...

Przedśpiew – interpretacja i...

Wiersz „Przedśpiew” Leopolda Staffa pochodzi z tomu „Gałąź kwitnąca” (1908). Tekst stanowi poetyckie credo artysty. Poeta wypowiada się w nim bowiem...

Przy okrągłym stole – interpretacja...

Wiersz Juliana Tuwima „Przy okrągłym stole” to utwór o tematyce miłosnej. Nie dotyczy on jednak miłości trwającej a tej której czas już przeminął....

Proszę państwa do gazu – streszczenie...

Jest upalne lato. Wszyscy więźniowie obozu chodzą nago ponieważ odbywa się odwszawianie ubrań. Od jakiegoś czasu nie przyjeżdżają nowe transporty dlatego część Kanady...

Cierpienia młodego Wertera –...

Streszczenie „Cierpienia młodego Wertera” poprzedzone zostały mottem które brzmi następująco: Takiej miłości każdy młodzian czeka tak być kochana...

Stara baśń – streszczenie plan...

Streszczenie Hengo i Gerda odpoczywali podczas swojej podróży. Spali oni w szałasie a o poranku zauważyli że konie są czymś zaniepokojone. Postanowili ruszać dalej....

Matka powieszonych – interpretacja...

„Matka powieszonych” to wiersz Tadeusza Różewicza z tomu „Niepokój” (1947). Poeta sięga tu do doświadczeń wojennych i konstruuje portret...