Unikalne i sprawdzone teksty

Jest kto, co by wzgardziwszy (Pieśń XIX, Ks. 2) - interpretacja i analiza

W Pieśni XIX („Jest kto, co by wzgardziwszy”) Jan Kochanowski zawiera renesansowe i zarazem chrześcijańskie wyznanie wiary w wyjątkowość człowieka. Już na samym początku utworu pyta:

Jest kto, co by wzgardziwszy te doczesne rzeczy
Chciał ze mną dobrą tylko sławę mieć na pieczy,
A starać sie, ponieważ musi zniszczeć ciało,
Aby imię przynamniej po nas tu zostało?

Trzeba podkreślić, że Kochanowski rozumie „sławę” nieco inaczej niż my. Nie chodzi o popularność, czy wynikającą z próżności chęć bycia, jak byśmy dziś powiedzieli, celebrytą. Sława, o której mówi podmiot liryczny, to dobra reputacja, która wynika z realizowania zadań przeznaczonych człowiekowi przez Boga. Starania te mogą okazać się zgubne dla ciała, które niejednokrotnie musi zniszczeć. Jednak należy podjąć to ryzyko, bo Nie chciał nas Bóg położyć równo z bestyjami. Kto zaś dba bardziej o swoje życie i dobrobyt niż o dokonywanie rzeczy wielkich i pięknych, jest bardziej podobny do zwierzęcia niż do człowieka (szkoda zwać człowiekiem, kto bydlęce żyje).

Poeta zaleca, w jaki sposób realizować swoje przeznaczenie. Osoby, które są inteligentne i wymowne powinny szerzyć wśród ludzi moralność, zapobiegać sporom, a zarazem dbać o sprawy publiczne – o to, by przestrzegano szlachetnych obyczajów przodków i by nie zanikła wolność.

Komu dowcipu równo z wymową dostaje,
Niech szczepi miedzy ludźmi dobre obyczaje;
Niechaj czyni porządek, rozterkom zabiega,
Praw ojczystych i pięknej swobody przestrzega

Kto z kolei jest odważny, winien zostać żołnierzem i brać udział w sprawiedliwych wojnach z poganami. Koniec Pieśni jest spięty klamrą kompozycyjną z jej początkiem. Poeta ponownie przypomina, że warto poświęcić życie, by dokonywać rzeczy wielkich i dobrych. Wszystkich nas czeka śmierć, ale śmierć w chwale jest lepsza niż pozbawiona znaczenia śmierć w zapomnieniu.

Śmiałemu wszędy równo, a o wolność miłą
Godzi sie oprzeć by więc i ostatnią siłą;
Nie przegra, kto frymarczy na sławę żywotem,
Azaby go lepiej dał w cieniu darmo potem?

Forma utworu (kilka informacji):

- trzynastozgłoskowiec

- rymy parzyste (aabb)

- epitet, pytanie retoryczne

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Sklepy cynamonowe – streszczenie...

Streszczenie Sierpień Jest upalne i słoneczne lato. Jeszcze w lipcu ojciec narratora wyjechał do sanatorium zostawiając go z matką starszym bratem i Adelą (gosposią)....

Podłogo błogosław – interpretacja...

„Podłogo błogosław” to wiersz Mirona Białoszewskiego pochodzący z 1957 roku. Już tytuł sugeruje że mamy do czynienia z typowym dla poety łączeniem sacrum...

Mit o Midasie - opracowanie (interpretacja...

Interpretacja Istnieją dwa mity w których występuje postać króla Midasa. Pierwszy z nich opowiada o przyprawieniu władcy oślich uszu drugi o życzeniu króla...

Hobbit – streszczenie plan wydarzeń...

Streszczenie Rozdział I – Nieproszeni goście W pewnej wyjątkowo starannie urządzonej i szczególnie wygodnej norze mieszkał pewien hobbit. Bilbo Baggins bo tak...

Katarynka – opracowanie problematyka...

Czas i miejsce akcji „Katarynka” to nowela której akcja koncentruje się na ulicy Miodowej która mieści się w Warszawie. Większość wydarzeń dotyczy...

Romeo i Julia – streszczenie plan...

Streszczenie Prolog Napisany wierszem prolog nieco przybliża tło wydarzeń wspominając o zwaśnionych rodach i dwojgu kochanków. Zapowiada także przedwczesną śmierć...

Bracia Lwie Serce – streszczenie...

Streszczenie Głównymi bohaterami utworu Astrid Lindgren są dwaj bracia: młodszy – 9 – letni Karol i starszy – 13 – letni Jonatan Lew. Pierwszy...

Dziady cz. III – opracowanie motywy...

Geneza Trzecia część „Dziadów” nazywana jest także „Dziadami drezdeńskimi” ze względu na fakt iż powstała właśnie w stolicy Saksonii....

Pippi Pończoszanka – streszczenie...

Streszczenie Pippi przenosi się do Willi Śmiesznotki Na skraju pewnego miasteczka znajdował się stary zapuszczony ogród. W ogrodzie tym stał sobie stary dom. W domu...