Unikalne i sprawdzone teksty

Jest kto, co by wzgardziwszy (Pieśń XIX, Ks. 2) - interpretacja i analiza

W Pieśni XIX („Jest kto, co by wzgardziwszy”) Jan Kochanowski zawiera renesansowe i zarazem chrześcijańskie wyznanie wiary w wyjątkowość człowieka. Już na samym początku utworu pyta:

Jest kto, co by wzgardziwszy te doczesne rzeczy
Chciał ze mną dobrą tylko sławę mieć na pieczy,
A starać sie, ponieważ musi zniszczeć ciało,
Aby imię przynamniej po nas tu zostało?

Trzeba podkreślić, że Kochanowski rozumie „sławę” nieco inaczej niż my. Nie chodzi o popularność, czy wynikającą z próżności chęć bycia, jak byśmy dziś powiedzieli, celebrytą. Sława, o której mówi podmiot liryczny, to dobra reputacja, która wynika z realizowania zadań przeznaczonych człowiekowi przez Boga. Starania te mogą okazać się zgubne dla ciała, które niejednokrotnie musi zniszczeć. Jednak należy podjąć to ryzyko, bo Nie chciał nas Bóg położyć równo z bestyjami. Kto zaś dba bardziej o swoje życie i dobrobyt niż o dokonywanie rzeczy wielkich i pięknych, jest bardziej podobny do zwierzęcia niż do człowieka (szkoda zwać człowiekiem, kto bydlęce żyje).

Poeta zaleca, w jaki sposób realizować swoje przeznaczenie. Osoby, które są inteligentne i wymowne powinny szerzyć wśród ludzi moralność, zapobiegać sporom, a zarazem dbać o sprawy publiczne – o to, by przestrzegano szlachetnych obyczajów przodków i by nie zanikła wolność.

Komu dowcipu równo z wymową dostaje,
Niech szczepi miedzy ludźmi dobre obyczaje;
Niechaj czyni porządek, rozterkom zabiega,
Praw ojczystych i pięknej swobody przestrzega

Kto z kolei jest odważny, winien zostać żołnierzem i brać udział w sprawiedliwych wojnach z poganami. Koniec Pieśni jest spięty klamrą kompozycyjną z jej początkiem. Poeta ponownie przypomina, że warto poświęcić życie, by dokonywać rzeczy wielkich i dobrych. Wszystkich nas czeka śmierć, ale śmierć w chwale jest lepsza niż pozbawiona znaczenia śmierć w zapomnieniu.

Śmiałemu wszędy równo, a o wolność miłą
Godzi sie oprzeć by więc i ostatnią siłą;
Nie przegra, kto frymarczy na sławę żywotem,
Azaby go lepiej dał w cieniu darmo potem?

Forma utworu (kilka informacji):

- trzynastozgłoskowiec

- rymy parzyste (aabb)

- epitet, pytanie retoryczne

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Grażyna – streszczenie plan wydarzeń...

Streszczenie Akcja opowieści toczy się w historycznym mieście położonym na Litwie. U wrót zamku Litawora pojawiają się Krzyżacy którzy chcą spotkać się...

Z Tatr – interpretacja i analizy...

Wiersz Juliana Przybosia „Z Tatr” poświęcony został zmarłej taterniczce. Od razu więc poznajemy charakter utworu i spodziewać się możemy nawiązania do wzniosłej...

Córka czarownic – streszczenie...

„Córka czarownicy” to powieść fantasy autorstwa Doroty Terakowskiej. Rozgrywa się w fikcyjnym baśniowym świecie. Bohaterką jest mała dziewczynka którą...

Popioły – opracowanie interpretacja...

Geneza czas i miejsce akcji Stefan Żeromski zaczął pisanie „Popiołów” w latach dziewięćdziesiątych XIX wieku. Celem autora było zarysowanie losów...

Doktor Dolittle – opracowanie...

Geneza Powieść zatytułowana „Doktor Dolittle i jego zwierzęta” po raz pierwszy opublikowana została w 1920 r. Można się jednak domyślać że sam jej zamysł...

Mit o czterech wiekach ludzkości...

Streszczenie Pierwszym z wieków ludzkości był wiek złoty. Przypadał on na czas panowania Kronosa. Był to okres niezwykle dobry dla ludzi. Mieli oni czas na uczty...

Mit o Midasie - opracowanie (interpretacja...

Interpretacja Istnieją dwa mity w których występuje postać króla Midasa. Pierwszy z nich opowiada o przyprawieniu władcy oślich uszu drugi o życzeniu króla...

Nasza szkapa – streszczenie plan...

Nasza Szkapa streszczenie Po pracy do domu wraca zmęczony i zły ojciec. Przybywa do izby w której widoczna jest bieda. Wspomina że stracił zlecenie na wożenie żwiru....

Sur le point d'Avignon – interpretacja...

Krzysztof Kamil Baczyński należał do pokolenia Kolumbów. Młodość tych ludzi urodzonych w okolicach 1920 roku przypadła na czas II wojny światowej. Wielu z nich...