„Odprawa posłów greckich” Jana Kochanowskiego została wystawiona w 1578 roku. Niedługo później doczekała się również druku. Utwór opowiada o politykach trojańskich, mających zadecydować, czy oddać Grekom porwaną Helenę. Parys (nazywany tutaj Aleksandrem) symbolizuje przedkładanie prywatny nad dobro ojczyzny. Antenor, symbol mądrości, nawołuje zaś do zgody, która pozwoli uniknąć niszczącej wojny.
Odwołania do starożytności były popularne w okresie renesansu. Kochanowski buduje swój utwór w oparciu o antyczny mit o wojnie trojańskiej. Stara się również zachować kanony greckiej tragedii.
Zachowana zostaje jedność czasu, miejsca i akcji, a także zasada, iż na scenie nie pojawia się więcej niż trójka aktorów. Pamiętać należy, iż w „Odprawie…” mamy do czynienia z tematyką polityczną, jednym z wątków jest spotkanie rady królewskiej, przypominającej staropolski sejm. By utrzymać antyczną formę, Kochanowski zrezygnował z bezpośredniego przedstawienia obrad – zamiast tego zostają one omówione w retrospektywnym monologu jednego z bohaterów. Również finał opowieści – zniszczenie Troi – ukazany jest w wypowiedzi jednej z postaci, wieszczki Kasandry.
Kolejny ważny element starożytnej tragedii to chór. Również u Kochanowskiego Chorus komentuje wydarzenia, jednak w polskim dramacie macie do czynienia z chórem kobiet (odstępstwo od tradycji antycznej, gdzie chór był złożony z mężczyzn).
Kochanowski nie trzyma się jednak rygorystycznie odziedziczonych po Grekach zasad. Istotne odstępstwo, to zrezygnowanie z fatum, rządzącego postępowaniem bohaterów. Postacie u Kochanowskiego nie są skazane na klęskę. Zamiast tego same do niej dążą, rezygnując z postępowania wedle rad Antenora. Mistrz Jan nie przedstawia zniszczenia Troi jako czegoś nieuniknionego – dowodzi natomiast, iż państwa giną, gdy przedkłada się własne interesy nad sprawy publiczne i gdy demagog omota osoby sprawujące władzę.
Geneza„Grażyna” to utwór którego powstanie poprzedzone było gruntownymi przygotowaniami poczynionymi przez Adama Mickiewicza. Przede wszystkim szukał...
Oleńka (Aleksandra) Bilewiczówna jest niezwykle istotną bohaterką „Potopu” Henryka Sienkiewicza. Wprawdzie należy do postaci drugoplanowych ale często...
„Prawiek i inne czasy” opowiada historię trzech pokoleń mieszkańców tytułowego miejsca (podkielecka wieś). Rozpoczyna się ona przed I wojną światową...
Dawno temu do pięknych ziem i nieprzebytych borów nad Wisłą przywędrowały plemiona słowiańskie by tu się osiedlić. Dowodzili nimi trzej rodzeni bracia. Byli to...
„Życie na poczekaniu” to wiersz Wisławy Szymborskiej w którym autorka sięga po znany topos teatru mundi. Podmiotem lirycznym tekstu jest poetka porównująca...
Akcja powieści „Anna Karenina” toczy się w dziewiętnastowiecznej Rosji. Główną bohaterką jest tytułowa Anna Karenina żona starszego od niej o 20 lat...
Wiersz Krzysztofa Kamila Baczyńskiego „Z lasu” pochodzi z czerwca 1944 roku z ostatnich miesięcy życia poety. Już pierwsze strofy wprowadzają nas w nastrój...
„Nad wodą wielką i czystą” to jeden z wierszy Adama Mickiewicza który zaliczany jest do tzw. liryków lozańskich. Utwory te powstałe w okresie 1839...
„Do tejże” Jana Andrzeja Morsztyna to epigramat zawarty w zbiorze poetyckim „Lutnia”. Podobnie jak inne utwory tego poety cechuje się on zastosowaniem...