Geneza
„Ziemia obiecana” Władysława Reymonta została wydana w 1899 roku. Jej napisanie poprzedziły kilkumiesięczny pobyt autora w rozwijającej się wówczas Łodzi i prowadzone w mieście obserwacje. Powieść miała pokazywać obraz rodzącego się społeczeństwa kapitalistycznego, ze wszystkimi jego drapieżnymi instynktami.
Czas i miejsce akcji
Akcja powieści rozgrywa się w Łodzi, w latach 80. XIX wieku. Epizodycznie miejscem wydarzeń są również Kurów (majątek ziemski) i Berlin.
Motywy
Motyw miasta – miasto w „Ziemi obiecanej” jawi się jako wielka dżungla, w której obowiązuje bezwzględne prawo silniejszego. Jest też dla bohaterów więzieniem i labiryntem.
Motyw zdrady – zdrada jest w powieści wszechobecna. Nikt nie może nikomu zaufać, nawet najbliżsi gotowi są bowiem dla materialnego zysku dokonać oszustwa i zadać cierpienie, jak Karol Borowiecki, który opuszcza narzeczoną Annę dla ożenku z zamożną Madą.
Motyw kariery – Łódź to w „Ziemi obiecanej” miasto, w którym można bardzo szybko zrobić karierę, w tym celu ściągają tu rzesze przyjezdnych. W kapitalistycznym świecie równie błyskawicznie można też jednak wszystko stracić.
Problematyka
„Ziemia obiecana” to panoramiczny obraz miasta Łodzi w okresie rodzącego się kapitalizmu i industrializacji. Reymont pokazał wszystkie niebezpieczeństwa tych zjawisk. Akcja powieści rozgrywa się w środowisku łódzkiego biznesu; bohaterami są Polacy, Żydzi i Niemcy, którzy robią wielkie interesy. Są oni właścicielami fabryk włókienniczych, bankierami, kupcami ogarniętymi żądzą pieniądza. Swoje fortuny budują na oszustwie i bezwzględnym wyzysku ubogiej klasy pracowniczej. Mimo to ich los jest niepewny, pycha kroczy bowiem tuż przed upadkiem i bankructwem.
Łódź dla ludzi przybywających do niej z nadzieją na odmianę losu jawi się jako tytułowa „ziemia obiecana”. W rzeczywistości jest jednak miastem klęski, upadku i złamanych karier. W tym mieście ogarniętym swoistą gorączką złota nikt nie czuje się szczęśliwy i wszyscy przegrywają.
Opisy głównych bohaterów
Karol Borowiecki – młody polski szlachcic, który przybywa do Łodzi w nadziei na otworzenie własnej fabryki włókienniczej, jest zaręczony z Anną. Początkowo pracuje jako chemik w fabryce Hermana Bucholca. Potem wchodzi w spółkę z Morycem Weltem i Maksem Baumem; udaje mu się spełnić marzenie, jednak szybko wpada w długi i zostaje oszukany przez wspólników. W życiu prywatnym kieruje się skrajnym egoizmem: romansuje z zamężną Lucy Zuker, a kiedy kobieta zachodzi w ciążę, porzuca ją. Opuszcza również narzeczoną, by dla pieniędzy ożenić się z zamożną Niemką, Madą Muller. W końcu zdobywa fortunę, jednak nie czuje się szczęśliwy.
Moryc Welt – młody Żyd, wchodzi w spółkę z Karolem Borowieckim i Maksem Baumem. Stara się jednak oszukać wspólników i zagarnąć najwięcej udziałów dla siebie. W przeciwieństwie do Karola chce produkować tandetę, a nie wartościowy towar. Wraz z Grosglikiem spiskuje przeciwko Borowieckiemu. Karol podejrzewa go o podpalenie fabryki. Moryc żeni się z bogatą Melą Grunspan.
Maks Baum – młody Niemiec, przyjaciel Karola Borowieckiego; robi interesy z Karolem i Morycem Weltem. Jest uczciwy i prawdomówny. Po pożarze fabryki wycofuje się ze spółki. Zakłada wspólny interes ze Stachem Wilczkiem.
Geneza „Ikar” to opowiadanie Jarosława Iwaszkiewicza które pierwszy raz opublikowane zostało w 1954 roku. Ma ono charakter na poły autobiograficzny odnosi...
Puddleby Doktor Jan Dolittle mieszkał na skraju niewielkiego miasteczka Puddleby. Jego dom nie był zbyt wielki ale za to otaczał go rozległy i przepiękny ogród. Doktor...
„Kazania gnieźnieńskie” to powstałe w XV wieku utwory które cechuje niezwykła wartość nie tylko ze względu na ich tematykę ale przede wszystkim ze...
„Bitwa o Brytanię 1940 roku” Autor streszcza historię II wojny światowej do momentu napaści Hitlera na Anglię. Niemcy we wrześniu 1939 roku napadły Polskę...
Opublikowane w 1597 roku „Kazania sejmowe” Piotra Skargi należą do arcydzieł literatury staropolskiej. Wśród kazań szczególne znaczenie ma kazanie...
Streszczenie Na terenach Tawasenty mieszkał Ostry Wiatr który był wyjątkowo silnym wojownikiem a wychowywał go czarownik Niedźwiedzi Kieł. Chłopiec mając zaledwie...
Geneza Lewis Carroll jako wykładowca postrzegany był przez studentów za dość nieporadnego i w sumie nudnego nauczyciela. Mimo to potrafił znakomicie łączyć swe...
Geneza „Sklepy cynamonowe” po raz pierwszy zostały wydane w 1933 r. (chociaż opatrzono je datą o rok późniejszą). Był wtedy Schulz artystą znanym i...
Streszczenie Batoniki Always miękkie jak deszczówka Rozdział I – Mieć zwariowaną mamę Dokładnie nie wiadomo kiedy zaczęło się pofyrtanie mamy narratorki....