Geneza
„Ziemia obiecana” Władysława Reymonta została wydana w 1899 roku. Jej napisanie poprzedziły kilkumiesięczny pobyt autora w rozwijającej się wówczas Łodzi i prowadzone w mieście obserwacje. Powieść miała pokazywać obraz rodzącego się społeczeństwa kapitalistycznego, ze wszystkimi jego drapieżnymi instynktami.
Czas i miejsce akcji
Akcja powieści rozgrywa się w Łodzi, w latach 80. XIX wieku. Epizodycznie miejscem wydarzeń są również Kurów (majątek ziemski) i Berlin.
Motywy
Motyw miasta – miasto w „Ziemi obiecanej” jawi się jako wielka dżungla, w której obowiązuje bezwzględne prawo silniejszego. Jest też dla bohaterów więzieniem i labiryntem.
Motyw zdrady – zdrada jest w powieści wszechobecna. Nikt nie może nikomu zaufać, nawet najbliżsi gotowi są bowiem dla materialnego zysku dokonać oszustwa i zadać cierpienie, jak Karol Borowiecki, który opuszcza narzeczoną Annę dla ożenku z zamożną Madą.
Motyw kariery – Łódź to w „Ziemi obiecanej” miasto, w którym można bardzo szybko zrobić karierę, w tym celu ściągają tu rzesze przyjezdnych. W kapitalistycznym świecie równie błyskawicznie można też jednak wszystko stracić.
Problematyka
„Ziemia obiecana” to panoramiczny obraz miasta Łodzi w okresie rodzącego się kapitalizmu i industrializacji. Reymont pokazał wszystkie niebezpieczeństwa tych zjawisk. Akcja powieści rozgrywa się w środowisku łódzkiego biznesu; bohaterami są Polacy, Żydzi i Niemcy, którzy robią wielkie interesy. Są oni właścicielami fabryk włókienniczych, bankierami, kupcami ogarniętymi żądzą pieniądza. Swoje fortuny budują na oszustwie i bezwzględnym wyzysku ubogiej klasy pracowniczej. Mimo to ich los jest niepewny, pycha kroczy bowiem tuż przed upadkiem i bankructwem.
Łódź dla ludzi przybywających do niej z nadzieją na odmianę losu jawi się jako tytułowa „ziemia obiecana”. W rzeczywistości jest jednak miastem klęski, upadku i złamanych karier. W tym mieście ogarniętym swoistą gorączką złota nikt nie czuje się szczęśliwy i wszyscy przegrywają.
Opisy głównych bohaterów
Karol Borowiecki – młody polski szlachcic, który przybywa do Łodzi w nadziei na otworzenie własnej fabryki włókienniczej, jest zaręczony z Anną. Początkowo pracuje jako chemik w fabryce Hermana Bucholca. Potem wchodzi w spółkę z Morycem Weltem i Maksem Baumem; udaje mu się spełnić marzenie, jednak szybko wpada w długi i zostaje oszukany przez wspólników. W życiu prywatnym kieruje się skrajnym egoizmem: romansuje z zamężną Lucy Zuker, a kiedy kobieta zachodzi w ciążę, porzuca ją. Opuszcza również narzeczoną, by dla pieniędzy ożenić się z zamożną Niemką, Madą Muller. W końcu zdobywa fortunę, jednak nie czuje się szczęśliwy.
Moryc Welt – młody Żyd, wchodzi w spółkę z Karolem Borowieckim i Maksem Baumem. Stara się jednak oszukać wspólników i zagarnąć najwięcej udziałów dla siebie. W przeciwieństwie do Karola chce produkować tandetę, a nie wartościowy towar. Wraz z Grosglikiem spiskuje przeciwko Borowieckiemu. Karol podejrzewa go o podpalenie fabryki. Moryc żeni się z bogatą Melą Grunspan.
Maks Baum – młody Niemiec, przyjaciel Karola Borowieckiego; robi interesy z Karolem i Morycem Weltem. Jest uczciwy i prawdomówny. Po pożarze fabryki wycofuje się ze spółki. Zakłada wspólny interes ze Stachem Wilczkiem.
Streszczenie Sierpień Jest upalne i słoneczne lato. Jeszcze w lipcu ojciec narratora wyjechał do sanatorium zostawiając go z matką starszym bratem i Adelą (gosposią)....
„Podłogo błogosław” to wiersz Mirona Białoszewskiego pochodzący z 1957 roku. Już tytuł sugeruje że mamy do czynienia z typowym dla poety łączeniem sacrum...
Interpretacja Istnieją dwa mity w których występuje postać króla Midasa. Pierwszy z nich opowiada o przyprawieniu władcy oślich uszu drugi o życzeniu króla...
Streszczenie Rozdział I – Nieproszeni goście W pewnej wyjątkowo starannie urządzonej i szczególnie wygodnej norze mieszkał pewien hobbit. Bilbo Baggins bo tak...
Czas i miejsce akcji „Katarynka” to nowela której akcja koncentruje się na ulicy Miodowej która mieści się w Warszawie. Większość wydarzeń dotyczy...
Streszczenie Prolog Napisany wierszem prolog nieco przybliża tło wydarzeń wspominając o zwaśnionych rodach i dwojgu kochanków. Zapowiada także przedwczesną śmierć...
Streszczenie Głównymi bohaterami utworu Astrid Lindgren są dwaj bracia: młodszy – 9 – letni Karol i starszy – 13 – letni Jonatan Lew. Pierwszy...
Geneza Trzecia część „Dziadów” nazywana jest także „Dziadami drezdeńskimi” ze względu na fakt iż powstała właśnie w stolicy Saksonii....
Streszczenie Pippi przenosi się do Willi Śmiesznotki Na skraju pewnego miasteczka znajdował się stary zapuszczony ogród. W ogrodzie tym stał sobie stary dom. W domu...