Unikalne i sprawdzone teksty

Cechy dramatu romantycznego ukazane na przykładzie „Nie-boskiej komedii” Zygmunta Krasińskiego | wypracowanie

Dramat romantyczny to szczególna odmiana tego gatunku literackiego, która ukształtowała się w opozycji do poetyki klasycznej, natomiast pod wyraźnym wpływem dokonań Szekspira i twórców hiszpańskiego baroku. Nowy rodzaj utworów scenicznych pełniej oddawał zawiłość i tajemniczość świata, ułatwiał tworzenie złożonych portretów psychologicznych, uciekał od jednoznacznego dydaktyzmu. W historii polskiego romantyzmu dramat stał się najważniejszym gatunkiem, a wśród jego najdoskonalszych realizacji wymieniane są trzecia część „Dziadów”, „Kordian” oraz „Nie-boska komedia”. Przyjrzyjmy się, w jaki sposób ostatnie z tych dzieł realizuje poetykę dramatu romantycznego.

Utwór Krasińskiego zrywa z zasadą trzech jedności – czasu, miejsca i akcji. Fabułą rozciągnięta jest na okres dziesięciu lat, bohaterowie ukazani zostają w różnych miejscach (zamek Świętej Trójcy, obóz rewolucjonistów, cmentarz itp.). Nadto w dramacie wyodrębnić można wątki poboczne i postacie drugoplanowe (także epizodyczne) – historię Orcia, Leonarda, Mefistofelesa itp.

Fabuła dzieła zorganizowana została w sposób luźny, często pozbawiony związków przyczynowo-skutkowych. Poszczególne fragmenty nierzadko nie nawiązują do poprzednich, nie wynikają z nich. Charakterystyczne dla dramatu romantycznego jest także zakończenie – otwarte, nierozstrzygające i skłaniające odbiorcę do refleksji.

W „Nie-boskiej komedii” bardzo wyraźnie zarysowane zostały dwa światy – realny i fantastyczny. Swą obecność na ziemi zaznaczają tak dobre, jak i złe duchy, a ich działanie ma wpływ na losy bohaterów. Orcio dostrzega tajemnicze postacie, rozmawia z martwą matką. Także hrabia Henryk doświadcza ingerencji pozaziemskich sił.

Dramat Krasińskiego jest również dziełem synkretycznym gatunkowo, które nie zachowuje zasady jedności stylu. Pojawiają się w nim fragmenty o charakterze epickim (początki poszczególnych części zbliżone są do prozy lub prozy poetyckiej) i liryki (pieśni), a styl jest zróżnicowany. Odbiorca dostrzeże zarówno epizody napisane w sposób podniosły, jak i potocznym (rozmowy rewolucjonistów. W utworze pojawiają się także elementy groteskowe – orgia na ruinach kościoła itp.

Zygmunt Krasiński, pisząc „Nie-boską komedię”, nie myślał o przeniesieniu dzieła na deski teatru. Dlatego forma dramatu sprawia, iż jest to utwór niesceniczny. Wynika to przede wszystkim z licznych scen zbiorowych, zróżnicowania scenografii, obecności w utworze scen wizyjnych oraz działania sił nadprzyrodzonych.

Postać scalająca poszczególne wątki dramatu – hrabia Henryk – jest niezwykle interesującym typem bohatera romantycznego. To protagonista podążający za ideałami, pragnący wypełnić swe życie wartościami. Chce wpływać na obraz świata, bronić wyznawanego przez siebie porządku. Zarazem wikła się w konflikt między oczekiwaniami wysuwanymi przez bliskich a swymi marzeniami.

„Nie-boska komedia” podejmuje tematykę społeczno – polityczną, stając się głosem Krasińskiego w ogólnej debacie dotyczącej odzyskania przez Polskę niepodległości. Wybitny twórca zdaje się odpowiadać na zarzuty wysuwane pod adresem szlachty i poglądy głoszące konieczność umniejszenia roli arystokracji. Nie jest on bezkrytyczny wobec warstwy, z której sam się wywodził, lecz zdaje się ostrzegać, iż porządek świata jest dziełem boskim.

W „Nie-boskiej komedii” zrealizowane zostały najważniejsze wytyczne gatunku, a na podstawie utworu można wyodrębnić wiele cech dramatu romantycznego.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Napisz list do kolegi zachęcający...

Drogi Mateuszu piszę do Ciebie ponieważ wiem że są wakacje i masz dużo czasu. A ja chciałbym zachęcić Cię do tego byś podczas ich trwania przeczytał jakąś ciekawą...

Kim chciałbym zostać w przyszłości?...

Jest wiele zawodów które mnie interesują istnieje wiele rzeczy które wydają mi się warte spróbowania. Jednak najbardziej chciałbym zostać nauczycielem....

Piekło Dantego – opis

Obraz Piekła w „Boskiej Komedii” Dantego jest bardzo wymowny i silnie alegoryczny. W toku narracji dowiadujemy się że Piekło powstało w momencie strącenia Lucyfera...

Impresjonizm w „Chłopach”

„Chłopi” Władysława Reymonta posiadają wiele cech impresjonistycznych. Impresjonizm to kierunek wywodzący się z malarstwa powstały w drugiej połowie XIX wieku....

Uczę się życia czytając –...

Ludzie mawiają często że trzeba wielu lat by nauczyć się czym jest życie. Starsi ludzie wspominają że prawdę o świecie poznali podczas wojny zaś wiele osób...

Teatr absurdu – cechy założenia...

Sformułowanie „teatr absurdu” zawdzięczamy angielskiemu badaczowi Martinowi Esslinowi. W eseju o takim tytule opublikowanym w 1960 roku wskazał wyróżniki...

Jaki powinien być idealny nauczyciel?...

Większość uczniów marzy o długich i słonecznych dniach wolnych od szkoły oraz… o idealnym nauczycielu. Jaki powinien on być czym powinien się odznaczać...

„Granica” jako powieść psychologiczna...

„Granica” Zofii Nałkowskiej jest powieścią o kompozycji retrospektywnej. Tragiczny koniec kariery obiecującego Zenona Ziembiewicza staje się w dziele punktem...

Czy istnieje recepta na szczęście?...

Poszukiwanie szczęścia to jedno z najważniejszych zadań stojących przed człowiekiem. Chyba każdy chciałbym prowadzić dobre i miłe życie – nie ma się więc co...