Unikalne i sprawdzone teksty

Cechy dramatu romantycznego ukazane na przykładzie „Nie-boskiej komedii” Zygmunta Krasińskiego | wypracowanie

Dramat romantyczny to szczególna odmiana tego gatunku literackiego, która ukształtowała się w opozycji do poetyki klasycznej, natomiast pod wyraźnym wpływem dokonań Szekspira i twórców hiszpańskiego baroku. Nowy rodzaj utworów scenicznych pełniej oddawał zawiłość i tajemniczość świata, ułatwiał tworzenie złożonych portretów psychologicznych, uciekał od jednoznacznego dydaktyzmu. W historii polskiego romantyzmu dramat stał się najważniejszym gatunkiem, a wśród jego najdoskonalszych realizacji wymieniane są trzecia część „Dziadów”, „Kordian” oraz „Nie-boska komedia”. Przyjrzyjmy się, w jaki sposób ostatnie z tych dzieł realizuje poetykę dramatu romantycznego.

Utwór Krasińskiego zrywa z zasadą trzech jedności – czasu, miejsca i akcji. Fabułą rozciągnięta jest na okres dziesięciu lat, bohaterowie ukazani zostają w różnych miejscach (zamek Świętej Trójcy, obóz rewolucjonistów, cmentarz itp.). Nadto w dramacie wyodrębnić można wątki poboczne i postacie drugoplanowe (także epizodyczne) – historię Orcia, Leonarda, Mefistofelesa itp.

Fabuła dzieła zorganizowana została w sposób luźny, często pozbawiony związków przyczynowo-skutkowych. Poszczególne fragmenty nierzadko nie nawiązują do poprzednich, nie wynikają z nich. Charakterystyczne dla dramatu romantycznego jest także zakończenie – otwarte, nierozstrzygające i skłaniające odbiorcę do refleksji.

W „Nie-boskiej komedii” bardzo wyraźnie zarysowane zostały dwa światy – realny i fantastyczny. Swą obecność na ziemi zaznaczają tak dobre, jak i złe duchy, a ich działanie ma wpływ na losy bohaterów. Orcio dostrzega tajemnicze postacie, rozmawia z martwą matką. Także hrabia Henryk doświadcza ingerencji pozaziemskich sił.

Dramat Krasińskiego jest również dziełem synkretycznym gatunkowo, które nie zachowuje zasady jedności stylu. Pojawiają się w nim fragmenty o charakterze epickim (początki poszczególnych części zbliżone są do prozy lub prozy poetyckiej) i liryki (pieśni), a styl jest zróżnicowany. Odbiorca dostrzeże zarówno epizody napisane w sposób podniosły, jak i potocznym (rozmowy rewolucjonistów. W utworze pojawiają się także elementy groteskowe – orgia na ruinach kościoła itp.

Zygmunt Krasiński, pisząc „Nie-boską komedię”, nie myślał o przeniesieniu dzieła na deski teatru. Dlatego forma dramatu sprawia, iż jest to utwór niesceniczny. Wynika to przede wszystkim z licznych scen zbiorowych, zróżnicowania scenografii, obecności w utworze scen wizyjnych oraz działania sił nadprzyrodzonych.

Postać scalająca poszczególne wątki dramatu – hrabia Henryk – jest niezwykle interesującym typem bohatera romantycznego. To protagonista podążający za ideałami, pragnący wypełnić swe życie wartościami. Chce wpływać na obraz świata, bronić wyznawanego przez siebie porządku. Zarazem wikła się w konflikt między oczekiwaniami wysuwanymi przez bliskich a swymi marzeniami.

„Nie-boska komedia” podejmuje tematykę społeczno – polityczną, stając się głosem Krasińskiego w ogólnej debacie dotyczącej odzyskania przez Polskę niepodległości. Wybitny twórca zdaje się odpowiadać na zarzuty wysuwane pod adresem szlachty i poglądy głoszące konieczność umniejszenia roli arystokracji. Nie jest on bezkrytyczny wobec warstwy, z której sam się wywodził, lecz zdaje się ostrzegać, iż porządek świata jest dziełem boskim.

W „Nie-boskiej komedii” zrealizowane zostały najważniejsze wytyczne gatunku, a na podstawie utworu można wyodrębnić wiele cech dramatu romantycznego.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Opis stroju templariuszy joannitów...

Czasy krucjat to jeden z ciekawszych a zarazem najstraszniejszych okresów w dziejach chrześcijaństwa. Była to epoka surowa i okrutna a walki między chrześcijanami...

Motyw marzycieli w literaturze i...

Marzyciel to postać bardzo dwuznaczna. Dzisiaj nie wydaje się być w cenie. W końcu nasza epoka jak mało która ceni konkretne osiągnięcia. Najlepiej żeby osiągniecia...

„Chłopi” jako powieść realistyczna...

„Chłopi” Władysława Reymonta noszą wyraźne cechy powieści realistycznej. Pisarz stworzył w tym dziele niezwykle szczegółowy obraz wiejskiej społeczności...

Opis (mojej) wakacyjnej przygody

Tegoroczne wakacje będą dla mnie niezapomniane. To podczas nich miałem okazję przeżyć naprawdę ciekawą przygodę. Wybrałem się razem z rodzicami nad morze. Tam spędzaliśmy...

Rusyfikacja w „Syzyfowych pracach”...

Rusyfikacja należy do kluczowych tematów powieści Stefana Żeromskiego „Syzyfowe prace”. Dzieło owo wydane po raz pierwszy w 1897 roku oparte jest w dużej...

„Mały Książę” – planety...

Kiedy Mały Książę opuścił swoją planetę w pierwszej kolejności odwiedził ciała niebieskie zlokalizowane najbliżej jego asteroidy B-612. Były to planety 325 326 327...

Sąd Parysa - opis analiza i interpretacja...

„Sąd Parysa” to obraz którego Rubens stworzył kilka wersji. Ostatnia z wersji datowana jest na około 1639 roku. Opis „Sąd Parysa” to bezpośrednie...

Historia miłości Zbyszka i Danusi...

Dwóch rycerzy rodem z Bogdańca wracając z Litwy gdzie walczyli dla księcia Witolda zmierza do Krakowa. Wkrótce ma przyjść na świat dziecko króla Władysława...

Świat jest darem dla człowieka...

W naszym codziennym życiu któremu towarzyszy poczucie stabilności i bezpieczeństwa często nie zastanawiamy się jak wielkim darem jest dla nas świat. Piękno otaczającej...