Młoda Polska to epoka literacka, która cechowała się wieloma ciekawymi tendencjami. Jedną z nich było pojawienie się katastrofizmu jako elementu literatury tamtej epoki. Na jego funkcjonowanie miało wpływ wiele czynników, jednakże jego geneza ściśle powiązana jest z samą epoką oraz czasem jej trwania.
Przełom wieków XIX/XX był czasem niezwykłym. Przełom epok, zakończenie stulecia zdawało się być czasem, który zawsze wzbudzał w ludziach refleksję, a zarazem lęk. Zakończenie pewnego etapu, lęk przed nowym wydawały się być jednymi z najważniejszych myśli pojawiających się w głowach ówczesnego społeczeństwa. Ważną tendencją był między innymi dekadentyzm. Przekonanie o nieuchronnym upadku, pesymizm nastrojów miał swoje odbicie także w sztuce, literaturze. Wszechobecne przekonanie o zepsuciu oraz zbliżającym się rychło końcu, przyczyniło się do powstania tendencji katastroficznych.
Katastrofizm rozumiany jest jako przeświadczenie o nieuchronnej, zbliżającej się katastrofie, zagładzie. Szereg pesymistycznych spostrzeżeń ma być potwierdzeniem tego, że nadchodzi czas kary, ostatecznego rozliczenia. Katastrofizmowi niejednokrotnie towarzyszyły odwołania biblijne, przejawiające się między innymi jako motyw Sądu Ostatecznego.
Do utworów katastroficznych zaliczyć można między innymi wiersze autorstwa Kazimierza Przerwy – Tetmajera. „Koniec wieku XIX” to jeden z utworów, w którym znaleźć można znamiona katastrofizmu charakterystyczne dla epoki. Ciekawym przykładem jest także utwór „Dies irae” Jana Kasprowicza. Skonstruowany niczym hymn stanowi przedstawienie momentu ostatecznego.
Definicja i wyznaczniki gatunku Nowela to gatunek literacki którego głównym wyznacznikiem jest zwięzłość. Nowela to utwór charakteryzujący się jednowątkowością....
Najważniejszym problemem powieści Fiodora Dostojewskiego „Zbrodnia i kara” jest wewnętrzna metamorfoza głównego bohatera Rodiona Raskolnikowa. Ze skrajnego...
Według samego Paula Gauguina najlepszym jego dziełem jest obraz „Skąd przychodzimy? Kim jesteśmy? Dokąd zmierzamy?”. Artysta spróbował w nim prześledzić...
Wiek XX przyniósł ludzkości nieznane do tej pory przykłady okrucieństwa. Jednym z symboli tego stulecia stały się obozy koncentracyjne. Przyjmuje się iż wynaleźli...
„Krzyk” Edvarda Muncha należy do najbardziej znanych a także najdroższych obrazów w dziejach sztuki. Uznawany za arcydzieło i czołowe osiągnięcie ekspresjonizmu...
Leopold Staff podsumowywał wiersz „Odys” słowami każdy z nas jest Odysem co wraca do swej Itaki. Czy rzeczywiście te podniosłe słowa można odnieść do wszystkich...
„Nie-boska komedia” Zygmunta Krasińskiego jest utworem szczególnym. Ten dramat romantyczny zaliczany jest do najważniejszych dzieł gatunku a jego autor...
Dom to nie tylko ściany. Pojęcie to można rozumieć także w sposób szerszy przenośny. Oznacza wtedy ono przestrzeń w której żyjemy – jej cechy postaci...
W „Księdze rodzaju” Bóg zalecił ludziom by czynili sobie ziemią poddaną. Dzisiaj możemy się zastanowić czy człowiek podołał odpowiednio temu zadaniu....
