Unikalne i sprawdzone teksty

„Zbrodnia i kara” jako powieść polifoniczna | wypracowanie

W studium „Problemy poetyki Dostojewskiego Michaił Bachtin określił „Zbrodnię i karę” oraz inne powieści tego autora mianem powieści polifonicznych. Termin ten oznacza dosłownie „ powieść wielogłosową” i opisuje metodę przedstawiania bohaterów, jaką stosuje pisarz. Chodzi mianowicie o specyficzną konstrukcję narratora oraz jej stosunku do poszczególnych postaci.

Narrator w „Zbrodni i karze” przyznaje dużą autonomię wszystkim przedstawianym bohaterom, dzięki czemu mogą oni w znacznej mierze niejako samodzielnie zaprezentować się czytelnikowi. Wyraża się to między innymi w używaniu charakterystycznego dla danej postaci języka. Rodiona Raskolnikowa mamy zatem okazję poznać poprzez jego skomplikowane wywody filozoficzne i przemyślenia. Odbiorca nie tylko otrzymuje informację o czynach bohatera, ale niejako wchodzi w jego wnętrze i ogląda świat jego oczyma. Tym samym, niemal od początku powieści morderca, który zwyczajnie wydałby się nam postacią odrażającą, jawi się jako osoba niesłychanie inteligentna i fascynująca.

Co więcej, narrator konsekwentnie powstrzymuje się od dokonywania jednoznacznej oceny postępowania bohaterów. Zamiast tego stosuje technikę konfrontacji stanowisk poszczególnych postaci. Rodion Raskolnikow, żeby zrozumieć istotę własnej zbrodni, musi zderzyć własne stanowisko z sądami Porfirego Pietrowicza, Swidrygajłowa czy Soni Marmieładownej. Dzięki takiej metodzie Dostojewskiego czytelnik nie może utożsamić się z jednym punktem widzenia, ale jest zmuszony do śledzenia i konfrontowania wszystkich jednocześnie.

Polifoniczność, a więc wielogłosowość „Zbrodni i kary” wpisuje się w dialogiczną koncepcję prawdy Michaiła Bachtina. Okazuje się bowiem, że prawda jest czymś, co niejako rodzi się w międzyludzkim dialogu, nikt nie może się zaś mienić jej jedynym właścicielem.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Hans Memling Sąd ostateczny –...

Przedstawiający sąd ostateczny tryptyk Hansa Memlinga powstał najprawdopodobniej w okresie między 1467 a 1471 r. Pierwotnie dzieło przeznaczone było dla jednego z florenckich...

Praca u podstaw w „Lalce” –...

Pozytywiści chcąc poprawić sytuację społeczną i wzmocnić więzi łączące naród stanęli wobec wielu trudności będących dziedzictwem poprzednich epok. Spośród...

Szewcy jako dramat awangardowy

Dramat awangardowy jest gatunkiem literackim który powstał w pierwszej połowie XX wieku. Jak wskazuje sama nazwa - rodzaj ten znacznie odróżniał się od klasycznej...

Sąd nad sarmatyzmem

Epoka staropolska to jeden z najwspanialszych a zarazem najbardziej kontrowersyjnych rozdziałów w dziejach Polski. Przez długie lata od okresu oświecenia począwszy...

Edgar Degas „Lekcja tańca”...

Jeden z najbardziej rozpoznawalnych obrazów Edgara Degasa „Lekcja tańca” poświęcony jest ulubionemu tematowi artysty – baletowi. Ponieważ Degasa...

Trzy pokolenia idealistów w „Lalce”...

W „Lalce” Bolesława Prusa ukazany został panoramiczny obraz rzeczywistości ziem polskich w późnych latach 70 XIX stulecia. Był to okres widocznej zmiany...

Salon Warszawski – interpretacja...

Salon Warszawski – interpretacja Scena VII trzeciej części „Dziadów” czyli „Salon warszawski” jest jednym z najważniejszych i najbardziej...

Antropocentryzm – definicja charakterystyka...

Antropocentryzm to pogląd który jak sama nazwa wskazuje głosi że człowiek powinien znajdować się w centrum być najważniejszym. Pogląd ten pojawił się w okresie...

Impresjonizm – charakterystyka...

Impresjonizm który nazywany był również malarstwem plam to kierunek w sztuce który miał swoje odbicie również w literaturze. Jego nazwa wzięła...