„Dobranoc” jest sonetem Adama Mickiewicza, który wszedł cykl utworów napisanych w 1826 r., nazwanych „Sonetami odeskimi” i wydanych równolegle z „Sonetami krymskimi”. Wiersz podejmuje tematykę miłosną, nawiązując formą do najważniejszych dzieł tego nurtu (np. „Sonetów do Laury” Francesca Petrarki).
Interpretacja
Wiersz rozpoczyna się sceną pożegnania. Podmiot liryczny z żalem stwierdza: już dziś więcej nie będziem bawili. Wyraża także troskę, kierując do adresatki ciepłe życzenia: Dobranoc, niech się serce pokojem zasili. W kolejnej strofie zwraca się do ukochanej, jakby rezerwując sobie miejsce w jej snach. Ta część dzieła zostaje więc podporządkowana rygorom miłości romantycznej, dla której ważniejszym od sfery fizycznej okazuje się braterstwo dusz.
Zwrotki kończące utwór zmieniają nieco sytuację liryczną. Stonowany, poetycki język przekształca się w dynamiczny, wysuwający kolejne żądania. Podmiot liryczny pragnie kontaktu z ukochaną, działa coraz szybciej, jakby nie chcąc pozwolić jej zatrzasnąć drzwi do zajmowanego przez nią pokoju. Próbuje zachęcać ją do pocałunków, staje w końcu u progu. Nie otrzymuje jednak prawa wstępu do sypialni, mówiąc jedynie: Powtarzając: dobranoc, nie dałbym ci zasnąć.
Istotą dzieła Mickiewicza jest zręczna gra z konwencją sonetu. Pierwsza część - jak w klasycznych realizacjach tego gatunku - jest opisowa, natomiast druga przełamuje ten układ, wprowadzając elementy komizmu i zastępując oczekiwaną refleksję dynamiczną i frywolną scenką dramatyzowaną. Tym sposobem dzieło ukazuje wieloaspektowość miłości, rozluźniając nieco typową dla epoki wizję tego uczucia.
Analiza
„Dobranoc” zachowuje klasyczną budowę sonetu, a więc składa się z dwóch tetrastychów i takiej samej liczby tercyn. Zostały one w całości napisane trzynastozgłoskowcem. Układ rymów w dziele jest regularny i wygląda następująco: abba abba ccd ccd.
Wiersz ma formę monologu lirycznego, który skierowany jest do wyraźnie zaznaczonej adresatki. Ja mówiące zwraca się do swej ukochanej. Chociaż kobieta udaje się do swego pokoju, by tam zaznać odpoczynku, nadawca robi wszystko, by zatrzymać ją, spędzić z nią jeszcze trochę czasu. Dzieło Mickiewicza z wielką zręcznością łączy napięcie towarzyszące miłości z żartobliwym spojrzeniem na tę relację.
Warstwa stylistyczna utworu wyraźnie koresponduje z intencjami, jakie można przypisać nadawcy komunikatu lirycznego. Pojawiają się tutaj epitety (dźwięk cichy, uroczy; senne źrenice, modrymi skrzydły), troskliwe zdrobnienia (oczęta) oraz metafory (anioł snu). Ponadto w tekście obecne są powtórzenia (dobranoc; także w formie zdania wtrąconego), wykrzyknienia, pytania retoryczne, anafory (niech i dobranoc) oraz elipsy (np. pozwól lica), co zwiększa jego dynamikę, ożywia go.
Streszczenie Główną bohaterką osiemnastego – ostatniego tomu „Jeżycjady” pt. „Sprężyna” jest Łucja Pałys – córka Idy...
„Kazania Sejmowe” Piotrka Skargi przez lata uznawano za dzieło o proroczym wręcz charakterze. Ich autor przewidzieć miał upadek i rozbiory Rzeczypospolitej a...
Pieśń XX („Miło szaleć kiedy czas po temu”) łączy refleksję nad życiem charakterystyczną dla poważniejszych utworów Kochanowskiego z dowcipem i „biesiadnym”...
Hymn to uroczysta pieśń która chwali w niniejszym utworze Boga. Charakteryzuje się wzniosłym nastrojem a podmiot liryczny wypowiada się by zaprezentować jakieś...
Piotr Skarga był kaznodzieją króla Zygmunta III Wazy jezuitą jedną z najważniejszych postaci polskiej reformacji. Jego najważniejsze dzieła to bardzo popularne...
Geneza „Wieża” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego po raz pierwszy opublikowana została w lipcu 1958 r. w paryskiej „Kulturze”. Opowiadanie to powstało...
„But w butonierce” to bodaj najbardziej znany wiersz jaki spisał poeta-futurysta Bruno Jasieński. Już po tytule widać sposób w jaki autor zamierza obchodzić...
Opublikowane w 1597 roku „Kazania sejmowe” Piotra Skargi należą do arcydzieł literatury staropolskiej. Wśród kazań szczególne znaczenie ma kazanie...
Streszczenie Ballada „To lubię” rozpoczyna się zwrotem do Maryli. Jest ona zachęcana do spojrzenia na piękny krajobraz. Na skraju lasu znajduje się cerkiew w...
