whey steroid
Unikalne i sprawdzone teksty

Nierządem Polska stoi, Wacław Potocki – interpretacja i analiza

„Nierządem Polska stoi” to jedno z najważniejszych dzieł Wacława Potockiego. Jako poeta – polityk znał on bieżące problemy Rzeczypospolitej oraz rewelacyjnie orientował się w zawiłościach ówczesnego systemu. Wyraz niezadowolenia z kierunku, w jakim zmierza ojczyzna, oraz swoistą przestrogę dla odpowiedzialnych za Polskę postanowił zawrzeć właśnie w tym pochodzącym z „Ogrodu fraszek” wierszu.

Analiza

Jest to utwór stychiczny, który składa się z 20 wersów. Został napisany trzynastozgłoskowcem ze średniówką po siódmej sylabie. Układ rymów jest regularny (aabbcc itd.). Dominują rymy żeńskie, chociaż pojawiają się także niedokładne (stoi : swojej) oraz składane (na nie : ziemianie).

Język wiersza jest prosty, dzięki czemu był on zrozumiały także dla niewykształconego odbiorcy. Pojawiają się, co prawda, słowa constitucye oraz minucye (minucja – z łac. drobiazg, także gatunek literatury sowizdrzalskiej), które można odbierać jako nieco ironiczne. Wśród środków stylistycznych przeważają epitety (szlachta uboga, biedni ziemianie), obecne są także przerzutnie. Można jednak odnieść wrażenie, że poeta zrezygnował z ozdobników, by nie zaciemniać głównego przekazu dzieła.

„Nierządem Polska stoi” wpisuje się w nurt liryki pośredniej, która podejmuje tematykę patriotyczną.

Interpretacja

Tytuł dzieła oraz jego pierwszy wers (Nierządem, powiedział ktoś dawno, Polska stoi) utworu odbierane mogą być jako teza. Jej potwierdzenie mają stanowić kolejne linijki ukazujące przejawy wspomnianego wcześniej nierządu. By podkreślić ich zgubne skutki, poeta posługuje się interesującym konceptem, przywołując martwego, który, zobaczywszy sytuację w ojczyźnie, wróciłby do trumny, by nie ginąć z Polską ( Gdyby dziś pojźrał z grobu po ojczyźnie swojej, / Zawołałby co garła: wracam znowu, zkądem, / Żebym tak srogim z Polską nie ginął nierządem).

Czymże więc skażona jest ojczyzna? Pierwszym argumentem wytoczonym przez podmiot liryczny jest mnogość stanowionych praw. Nie dość, że tworzone są w pośpiechu, to jeszcze traktowane jako minucyje. Wspominając o tym, podmiot liryczny podkreśla jeszcze fakt, iż wydają je astrologowie, co można odczytywać jako zarzut mówiący, że nie odpowiadają za to specjalnie przygotowane osoby. Liczba różnych dokumentów i ustaw jest tak olbrzymia, że Założyłby naszemi Sukiennice prawy. Jednak nie chroni to kraju przed anarchią.

Drugim argumentem jest podkreślenie samowoli szlachty, a dokładniej tej najbogatszej warstwy. Ludzie ci zupełnie ignorowali prawo, gdy mogło wiązać się z konsekwencjami lub niewygodami (nie płacili podatków itp.), a z wielkim zapałem korzystali z niego przy regulacji drobnych sporów i niesnasek (Szlachcic który nie odda, zaraz mu po szląsku / Pozwy, egzekucye ślą na onym kąsku).

Obraz ojczyzny, jaki wyłania się z wiersza Potockiego, to pejzaż pełen zniszczeń i haniebnych zaniedbań. Kraj regularnie osłabiany jest przez ludzi, którzy powinni stanowić o jego sile, a zamiast tego tkwią w wewnętrznych sporach, drwią z ustaw i uciskają biedniejsze warstwy społeczeństwa. Jedynym rozwiązaniem tego problemu zdaje się być przywrócenie należytego porządku, a przede wszystkim umocnienie prawa kosztem samowoli szlacheckiej.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Mit o Heraklesie - streszczenie...

StreszczenieHerakles był niezwykle silnym synem Dzeusa oraz królowej Alkmeny. Jego ojciec chciał zapewnić mu nieśmiertelność i podstawił dziecko do piersi Hery....

Folwark zwierzęcy – opracowanie...

Geneza George Orwell napisał „Folwark zwierzęcy” w 1944 roku. Na genezę książki złożyły się doświadczenia pisarza podczas wojny domowej w Hiszpanii oraz...

Tylko nie łżyj – streszczenie...

Streszczenie Alba był chłopcem który uciekł z domu dziecka. Na swoje nowe miejsce zamieszkania wybrał on niewielki domek w lesie. Wkrótce żyjącemu w samotności...

Szare eminencje zachwytu – interpretacja...

Wiersz „Szare eminencje zachwytu” doskonale wyraża program artystyczny Mirona Białoszewskiego. Poeta wielokrotnie łączył w swej twórczości elementy wysokie...

Przypowieść o wdowim groszu –...

Streszczenie Przypowieść o wdowim groszu znajduje się w Ewangelii wg Św. Łukasza. Jezus zwrócił uwagę na bogatych ludzi w świątyni którzy wrzucali pieniądze...

Medaliony – streszczenie plan...

Profesor Spanner Komisja do spraw badania zbrodni hitlerowskich zajmuje się pseudonaukową działalnością profesora Spannera. W Instytucie Anatomicznym odkrywa makabryczny...

Mikołajek – streszczenie plan...

Streszczenie Opowiadania mówią o życiu Mikołajka – małego Francuza i o jego szkolnych przygodach. 1. Najmilsza pamiątka Dla wszystkich dzieci nastał wyjątkowy...

Sanatorium pod Klepsydrą – streszczenie...

Streszczenie Księga W najwcześniejszych latach swego życia narrator zwykł spędzać czas z ojcem który często czytał tajemniczą Księgę. Kiedy starszy mężczyzna...

Pinokio – streszczenie plan wydarzeń...

Streszczenie Akcja „Pinokia” zaczyna się gdy w ręce stolarza Wisienki trafia niezwykłe mówiące drewno. Nie nadaje się ono na zwykłą nogę od stołu...