„Rzadko na moich wargach...” to liryk Jana Kasprowicza zamykający zbiór „Księga ubogich”. Wiersz powstał w okresie I wojny światowej, wielkiej dziejowej zawieruchy i katastrofy, która zadecydowała również o losach Polski. Utwór ma tematykę patriotyczną, poeta przedstawia tu swój osobisty stosunek do Ojczyzny (pisanej z dużej litery) oraz definiuje pojęcie patriotyzmu.
Wiersz posiada również wymiar autotematyczny, Kasprowicz odnosi się w nim bowiem do własnej poezji. Utwór rozpoczyna i kończy znamienna strofa mówiąca o tym, że rzadko na wargach podmiotu pojawia się słowo Ojczyzna. Chodzi tu o znikomą obecność tematyki narodowej w twórczości Kasprowicza. Tym razem jednak poeta, w obliczu wielkich dziejowych wydarzeń, postanawia otwarcie zabrać głos w tej sprawie.
Ojczyzna zostaje tu określona metaforą: „krwią przepojony wyraz”, poeta wskazuje zatem na tragiczne dzieje Polski i ofiarę narodu poniesioną za jej wolność. Poeta określa również rodzinny kraj słowami „Moja najdroższa Ojczyzna”, a także „moja Wybrana”. Akcentuje tym samym swoją miłość do Polski i odwołuje się do toposu ojczyzny-kobiety i kochanki. Środki te, użycie wielkiej litery i podkreślenie rzadkości wspominania nazwy Ojczyzny nadają jej również wymiar sakralny. Jest ona bowiem dla poety niczym bóstwo, którego imienia nie wzywa się nadaremnie.
Poeta odcina się wyraźnie od pokazowego patriotyzmu, przejawiającego się w szumnych hasłach propagandowych, demonstracjach i sztandarach. Uważa nawet, że nierzadko taką postawę prezentują „najpospolitsi szuje” i „kupczykowie” poszukujący daremnego poklasku tłumów. Kasprowicz, aby podkreślić swój wstręt do tego typu działań, posługuje się wyrazistą inwektywą. Tymczasem wyrazem prawdziwego patriotyzmu jest życie w kraju, miłość do jego ludu, natury i codzienna praca na rzecz Polski.
Ojczyzna powinna znajdować się w „najgłębszej serca głębinie”. Użyty tu poliptoton ma na celu zaakcentowanie postawy skromności poety. Dla Kasprowicza ojczyzna to nie abstrakcyjne słowo, ale konkretna przestrzeń – polski krajobraz: łopiany, podbiały, topole, łany zbóż. Wojna z kolei – wprowadzona jako obraz pożaru i kataklizmu – to spustoszenie ojczyzny. Ostatecznie jednak ojczyzna zawsze żyje w pieśni poety.
Streszczenie Ballada rozpoczyna się opisem spaceru. Przedstawiony strzelec każdej nocy spotyka się z ukochaną w ciemnym borze. Spacerują razem przy świetle księżyca....
Geneza Książka Jana Brzechwy „Akademia Pana Kleksa” została napisana w 1946 r. W latach późniejszych (1961 r. i 1965 r.) ukazały się dwie kolejne części...
Tytułowy bohater dzieła Williama Szekspira przerywa swój pobyt w Wittenberdze gdzie studiował by na wieść o niespodziewanej śmierci ojca powrócić do Danii....
Streszczenie Utwór rozpoczyna opis zabawy. Zebrani ucztują a Twardowski popisuje się swoimi umiejętnościami. Wtem w jego kieliszku pojawia się diabeł. Mefistofeles...
Streszczenie Żył sobie pewien szewczyk którego nazywano Dratewką. Zajmował się szyciem butów ale zajęcie to nie przynosiło mu zbytnich dochodów. Choć...
Krajobraz morski to jeden z najpiękniejszych jakie można sobie wyobrazić. Zmienia się on wraz z pogodą i nigdy nie daje możliwości zobaczenia go takim samym. To jedna...
Streszczenie skrótowe cyklu „Bajki robotów” Stanisława Lema to cykl dwunastu krótkich opowiadań. Trzej elektrycerze Pewien konstruktor wynalazca...
Streszczenie Batoniki Always miękkie jak deszczówka Rozdział I – Mieć zwariowaną mamę Dokładnie nie wiadomo kiedy zaczęło się pofyrtanie mamy narratorki....
„Bakczysaraj w nocy” to kolejny z sonetów który stanowi opis miasta chanów. Bakczysaraj to jeden z przystanków w podróży bohatera...