„Rzadko na moich wargach...” to liryk Jana Kasprowicza zamykający zbiór „Księga ubogich”. Wiersz powstał w okresie I wojny światowej, wielkiej dziejowej zawieruchy i katastrofy, która zadecydowała również o losach Polski. Utwór ma tematykę patriotyczną, poeta przedstawia tu swój osobisty stosunek do Ojczyzny (pisanej z dużej litery) oraz definiuje pojęcie patriotyzmu.
Wiersz posiada również wymiar autotematyczny, Kasprowicz odnosi się w nim bowiem do własnej poezji. Utwór rozpoczyna i kończy znamienna strofa mówiąca o tym, że rzadko na wargach podmiotu pojawia się słowo Ojczyzna. Chodzi tu o znikomą obecność tematyki narodowej w twórczości Kasprowicza. Tym razem jednak poeta, w obliczu wielkich dziejowych wydarzeń, postanawia otwarcie zabrać głos w tej sprawie.
Ojczyzna zostaje tu określona metaforą: „krwią przepojony wyraz”, poeta wskazuje zatem na tragiczne dzieje Polski i ofiarę narodu poniesioną za jej wolność. Poeta określa również rodzinny kraj słowami „Moja najdroższa Ojczyzna”, a także „moja Wybrana”. Akcentuje tym samym swoją miłość do Polski i odwołuje się do toposu ojczyzny-kobiety i kochanki. Środki te, użycie wielkiej litery i podkreślenie rzadkości wspominania nazwy Ojczyzny nadają jej również wymiar sakralny. Jest ona bowiem dla poety niczym bóstwo, którego imienia nie wzywa się nadaremnie.
Poeta odcina się wyraźnie od pokazowego patriotyzmu, przejawiającego się w szumnych hasłach propagandowych, demonstracjach i sztandarach. Uważa nawet, że nierzadko taką postawę prezentują „najpospolitsi szuje” i „kupczykowie” poszukujący daremnego poklasku tłumów. Kasprowicz, aby podkreślić swój wstręt do tego typu działań, posługuje się wyrazistą inwektywą. Tymczasem wyrazem prawdziwego patriotyzmu jest życie w kraju, miłość do jego ludu, natury i codzienna praca na rzecz Polski.
Ojczyzna powinna znajdować się w „najgłębszej serca głębinie”. Użyty tu poliptoton ma na celu zaakcentowanie postawy skromności poety. Dla Kasprowicza ojczyzna to nie abstrakcyjne słowo, ale konkretna przestrzeń – polski krajobraz: łopiany, podbiały, topole, łany zbóż. Wojna z kolei – wprowadzona jako obraz pożaru i kataklizmu – to spustoszenie ojczyzny. Ostatecznie jednak ojczyzna zawsze żyje w pieśni poety.
StreszczenieHerakles był niezwykle silnym synem Dzeusa oraz królowej Alkmeny. Jego ojciec chciał zapewnić mu nieśmiertelność i podstawił dziecko do piersi Hery....
Geneza George Orwell napisał „Folwark zwierzęcy” w 1944 roku. Na genezę książki złożyły się doświadczenia pisarza podczas wojny domowej w Hiszpanii oraz...
Streszczenie Alba był chłopcem który uciekł z domu dziecka. Na swoje nowe miejsce zamieszkania wybrał on niewielki domek w lesie. Wkrótce żyjącemu w samotności...
Wiersz „Szare eminencje zachwytu” doskonale wyraża program artystyczny Mirona Białoszewskiego. Poeta wielokrotnie łączył w swej twórczości elementy wysokie...
Streszczenie Przypowieść o wdowim groszu znajduje się w Ewangelii wg Św. Łukasza. Jezus zwrócił uwagę na bogatych ludzi w świątyni którzy wrzucali pieniądze...
Profesor Spanner Komisja do spraw badania zbrodni hitlerowskich zajmuje się pseudonaukową działalnością profesora Spannera. W Instytucie Anatomicznym odkrywa makabryczny...
Streszczenie Opowiadania mówią o życiu Mikołajka – małego Francuza i o jego szkolnych przygodach. 1. Najmilsza pamiątka Dla wszystkich dzieci nastał wyjątkowy...
Streszczenie Księga W najwcześniejszych latach swego życia narrator zwykł spędzać czas z ojcem który często czytał tajemniczą Księgę. Kiedy starszy mężczyzna...
Streszczenie Akcja „Pinokia” zaczyna się gdy w ręce stolarza Wisienki trafia niezwykłe mówiące drewno. Nie nadaje się ono na zwykłą nogę od stołu...