Unikalne i sprawdzone teksty

Rzadko na moich wargach... – interpretacja i analiza

„Rzadko na moich wargach...” to liryk Jana Kasprowicza zamykający zbiór „Księga ubogich”. Wiersz powstał w okresie I wojny światowej, wielkiej dziejowej zawieruchy i katastrofy, która zadecydowała również o losach Polski. Utwór ma tematykę patriotyczną, poeta przedstawia tu swój osobisty stosunek do Ojczyzny (pisanej z dużej litery) oraz definiuje pojęcie patriotyzmu.

Wiersz posiada również wymiar autotematyczny, Kasprowicz odnosi się w nim bowiem do własnej poezji. Utwór rozpoczyna i kończy znamienna strofa mówiąca o tym, że rzadko na wargach podmiotu pojawia się słowo Ojczyzna. Chodzi tu o znikomą obecność tematyki narodowej w twórczości Kasprowicza. Tym razem jednak poeta, w obliczu wielkich dziejowych wydarzeń, postanawia otwarcie zabrać głos w tej sprawie.

Ojczyzna zostaje tu określona metaforą: „krwią przepojony wyraz”, poeta wskazuje zatem na tragiczne dzieje Polski i ofiarę narodu poniesioną za jej wolność. Poeta określa również rodzinny kraj słowami „Moja najdroższa Ojczyzna”, a także „moja Wybrana”. Akcentuje tym samym swoją miłość do Polski i odwołuje się do toposu ojczyzny-kobiety i kochanki. Środki te, użycie wielkiej litery i podkreślenie rzadkości wspominania nazwy Ojczyzny nadają jej również wymiar sakralny. Jest ona bowiem dla poety niczym bóstwo, którego imienia nie wzywa się nadaremnie.

Poeta odcina się wyraźnie od pokazowego patriotyzmu, przejawiającego się w szumnych hasłach propagandowych, demonstracjach i sztandarach. Uważa nawet, że nierzadko taką postawę prezentują „najpospolitsi szuje” i „kupczykowie” poszukujący daremnego poklasku tłumów. Kasprowicz, aby podkreślić swój wstręt do tego typu działań, posługuje się wyrazistą inwektywą. Tymczasem wyrazem prawdziwego patriotyzmu jest życie w kraju, miłość do jego ludu, natury i codzienna praca na rzecz Polski.

Ojczyzna powinna znajdować się w „najgłębszej serca głębinie”. Użyty tu poliptoton ma na celu zaakcentowanie postawy skromności poety. Dla Kasprowicza ojczyzna to nie abstrakcyjne słowo, ale konkretna przestrzeń – polski krajobraz: łopiany, podbiały, topole, łany zbóż. Wojna z kolei – wprowadzona jako obraz pożaru i kataklizmu – to spustoszenie ojczyzny. Ostatecznie jednak ojczyzna zawsze żyje w pieśni poety.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Opowieści o pilocie Pirxie –...

Streszczenie „Test” Kadet Pirx zbliżał się do końca czteroletniego kursu dla kosmonautów. Pomimo problemów z koncentracją i niezbyt skorej do wchłaniania...

Przypowieść o pannach roztropnych...

Streszczenie Królestwo Niebieskie porównane zostaje w tej przypowieści do dziesięciu panien które wzięły lampy i poszły na spotkanie pana młodego....

Sto lat samotności – streszczenie...

„Sto lat samotności” to najgłośniejsze dzieło Gabriela Garcii Marqueza. Opowiada o ponad wieku istnienia pewnej południowoamerykańskiej familii. Założycielami...

Giaur – streszczenie plan wydarzeń...

Streszczenie Przedmowa autora W słowach poprzedzających dzieło Byron podkreśla że opisana w nim historia nosi pewne znamiona prawdopodobieństwa. Określa także czas w...

Uniwersalizm przypowieści biblijnych...

Przypowieści biblijne to pewne opowiadania o charakterze alegorycznym które często mają wydźwięk moralizatorski. Można je odczytywać w sposób dosłowny jako...

Kolęda katyńska – interpretacja...

Kazimiera Iłłakowiczówna napisała „Kolędę katyńską” w 1943 roku a więc niedługo po odkryciu przez Niemców w lasach katyńskich ciał kilkudziesięciu...

Idiota – streszczenie

Powieść „Idiota” Fiodora Dostojewskiego składa się z czterech części. Akcja toczy się w latach 60. XIX wieku. Głównym bohaterem książki jest młody...

Przedstaw Świętoszka Moliera jako...

Komedia Moliera pod tytułem „Świętoszek” wywołała w chwili premiery wielkie kontrowersje. Doszło nawet do czasowego zakazu jej wystawiania. Uznawano iż atakuje...

Wiersze dla dzieci Juliana Tuwima...

Julian Tuwim to jeden z najwybitniejszych polskich poetów. Ma on na swoim koncie ważne dzieła dla dorosłych poematy dotyczące sytuacji politycznej a także przekłady...