„Krzak dzikiej róży w ciemnych smreczynach” to cykl liryków tatrzańskich Jana Kasprowicza. Składa się on z czterech sonetów o tej samej tematyce. Sonety są ze sobą mocno powiązane – wszystkie stanowią poetycki opis tytułowego krzaku dzikiej róży obserwowanego o różnych porach dnia. Czasoprzestrzeń wiersza została zatem wpisana w symboliczny porządek cyklu dobowego.
Na pierwszy plan w ideowej wymowie wierszy wysuwają się symboliczne znaczenia opisywanego krajobrazu. Krzak dzikiej róży to symbol życia, miłości i radości. Cechy te podkreślają epitety obfitujące w intensywne barwy. Krzak posiada np. „pąs krwawy” – krew przywodzi na myśl życie. Z kwiatem róży kontrastuje z kolei powalona przez burzę, spróchniała limba – symbol śmierci i przemijania. Znamienne, że mamy tu również do czynienia z wyraźnym paradoksem: róża, z natury bardzo krucha i nietrwała (poeta podkreśla, że tuli się ona ze strachu do skał) należy do sfery życia, z kolei limba – potężne, ogromne drzewo - leży martwa.
W wierszu zaznacza się wyraźną zmianę optyki widzenia – podmiot obserwuje krzak róży i limbę od wczesnego świtu aż po zmrok. Zmieniającym się porom dnia odpowiada zmiana barw, nastroju, a także scenerii. W ciągu dnia obraz ożywiają pojawiające się zwierzęta: ptaki, kozice i świstak. Wczesnym świtem i o zmierzchu niczym w impresjonistycznych pejzażach zacierają się kontury świata, a barwy łączą się ze sobą i mienią w blaskach i cieniach.
Warto również zwrócić uwagę na nagromadzenie określeń wskazujących na koloryt lokalny – krajobraz tatrzański: smreczyny, turnia, siklawa, granie, Krywań.
Wraz ze zbliżaniem się zmroku narasta również niepokojący nastrój tekstu. Pojawia się lęk przed nocą, ciemnością, ale także przed przemijaniem i śmiercią. Liryk w obrazowy sposób pokazuje współistnienie życia i śmierci w porządku natury – oba te stany wzajemnie się warunkują i przenikają.
Geneza „Ikar” to opowiadanie Jarosława Iwaszkiewicza które pierwszy raz opublikowane zostało w 1954 roku. Ma ono charakter na poły autobiograficzny odnosi...
„Czego chcesz od nas Panie…” jest pieśnią dziękczynną skierowaną do Boga. Podmiot liryczny chwali go za stworzenie i utrzymywanie w istnieniu świata....
Streszczenie Hiob miał duży majątek siedmiu synów i trzy córki. Żył dobrze i cnotliwie był bogobojny. Pewnego razu szatan zarzucił Bogu że Hiob jest mu...
Dla człowieka ptaki to zwierzęta szczególne. W czasach przed wzbiciem się ludzkości w powietrze to właśnie one mogły unosić się do góry. Nadawało im to...
“Guziki” to wiersz Zbigniewa Herberta poświęcony zbrodni katyńskiej. Wiosną 1940 roku ponad dwadzieścia tysięcy polskich oficerów zostało rozstrzelanych...
„Eviva l'arte!” to jeden z wierszy Kazimierza Przerwy-Tetmajera wyrażający uwielbienie poety dla sztuki i dumę z bycia artystą. Tytułowe wykrzyknienie w języku...
„Terrorysta on patrzy” to wiersz Wisławy Szymborskiej traktujący o groźnym zjawisku współczesnego świata jakim jest terroryzm. Jest to tekst w którym...
Tren XI to kontynuacja krytyki filozofii jako drogi do szczęścia (por. Tren IX). Filozofia miała uczynić człowieka cnotliwym – a cnota i szczęście miały być tym...
Powieść Stefana Żeromskiego ukazała się w 1897 roku. Jej akcja rozgrywa się w drugiej połowie XIX wieku na terenach zaboru rosyjskiego. Streszczenie Utwór rozpoczyna...