„Krzak dzikiej róży w ciemnych smreczynach” to cykl liryków tatrzańskich Jana Kasprowicza. Składa się on z czterech sonetów o tej samej tematyce. Sonety są ze sobą mocno powiązane – wszystkie stanowią poetycki opis tytułowego krzaku dzikiej róży obserwowanego o różnych porach dnia. Czasoprzestrzeń wiersza została zatem wpisana w symboliczny porządek cyklu dobowego.
Na pierwszy plan w ideowej wymowie wierszy wysuwają się symboliczne znaczenia opisywanego krajobrazu. Krzak dzikiej róży to symbol życia, miłości i radości. Cechy te podkreślają epitety obfitujące w intensywne barwy. Krzak posiada np. „pąs krwawy” – krew przywodzi na myśl życie. Z kwiatem róży kontrastuje z kolei powalona przez burzę, spróchniała limba – symbol śmierci i przemijania. Znamienne, że mamy tu również do czynienia z wyraźnym paradoksem: róża, z natury bardzo krucha i nietrwała (poeta podkreśla, że tuli się ona ze strachu do skał) należy do sfery życia, z kolei limba – potężne, ogromne drzewo - leży martwa.
W wierszu zaznacza się wyraźną zmianę optyki widzenia – podmiot obserwuje krzak róży i limbę od wczesnego świtu aż po zmrok. Zmieniającym się porom dnia odpowiada zmiana barw, nastroju, a także scenerii. W ciągu dnia obraz ożywiają pojawiające się zwierzęta: ptaki, kozice i świstak. Wczesnym świtem i o zmierzchu niczym w impresjonistycznych pejzażach zacierają się kontury świata, a barwy łączą się ze sobą i mienią w blaskach i cieniach.
Warto również zwrócić uwagę na nagromadzenie określeń wskazujących na koloryt lokalny – krajobraz tatrzański: smreczyny, turnia, siklawa, granie, Krywań.
Wraz ze zbliżaniem się zmroku narasta również niepokojący nastrój tekstu. Pojawia się lęk przed nocą, ciemnością, ale także przed przemijaniem i śmiercią. Liryk w obrazowy sposób pokazuje współistnienie życia i śmierci w porządku natury – oba te stany wzajemnie się warunkują i przenikają.
Streszczenie Rodzina jak każdego innego dnia po spożyciu posiłku przygotowuje się do zabawy w klucz. Uczestniczą w niej wszyscy domownicy. Rolą matki jest udawanie dzwonka....
Geneza „Lalka” czyli jedno z najważniejszych dzieł w dorobku Bolesława Prusa była publikowana w „Kurierze Codziennym” w latach 1887 - 1889. Pierwsze...
Geneza „Faust” często określany mianem poematu dramatycznego jest uważany za dzieło życia Johanna Wolfganga von Goethego. Wybitny twórca pracował nad...
Akcja „Panien z Wilka” Jarosława Iwaszkiewicza dzieje się pod koniec lat dwudziestych w Polsce. Wiktor Ruben główny bohater zmaga się z problemami zdrowotnymi....
„Film amerykański” to wiersz Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Utwór poświęcony jest przemijaniu i związkom sztuki z życiem. Punktem wyjścia do refleksji...
Streszczenie W Tebach pojawia się seria klęsk: panuje zaraza dzieci rodzą się martwe a plony nie przynoszą urodzaju. Dzieje się tak od czasu gdy władcą został Edyp który...
Wiersz Zbigniewa Herberta „Co myśli Pan Cogito o piekle” stanowi poetycką refleksję nad sztuką i losem artysty. Poeta przedstawia tu sytuację która dla...
Interpretacja Mit o Prometeuszu jest jednym z tych mitów które wyjaśniają funkcjonowanie świata. Jest to przede wszystkim mit antropogeniczny. Opowieść wyjaśnia...
„Pantofelek” to utwór Andrzeja Bursy. Przestawia coś w rodzaju dialogu dwóch postaci (choć widzimy wypowiedzi tylko jednej z nich). Podmiot liryczny...