Satyra Ignacego Krasickiego „Żona modna” przynosi błyskotliwą krytykę osób bezmyślnie podążających za zagranicznymi zwyczajami, cieszącymi się w danym czasie popularnością.
Tytułowa „żona modna” to wychowana w mieście panna, która poślubia wiejskiego szlachcica Piotra. Już w trakcie spisywania intercyzy, normalnego w XVIII wieku procesu, widać różnicę mentalności obu stron. Piotr jest zdziwiony, że przyszła małżonka domaga się mieszkania w mieście, gdzie mogłaby spędzać zimę i czas choroby, a także rozważa możliwość zerwania związku, gdyby ukazał się nieudany. Dla tradycjonalisty Piotra węzeł małżeński śmierć kończy.
Żona modna posiada wiele zwierząt domowych – są to:
suczka faworyta.
[…]
W jednej klatce kanarek, co śpiewa kuranty,
W drugiej sroka, dla ptaków jedzenie w garnuszku,
Dalej kotka z kocięty i mysz na łańcuszku.
Można przypuszczać, że nie powoduje nią miłość do braci mniejszych, tylko obyczaj, by kobieta z dobrego domu trzymała takich pupilków. Kiedy mają jechać do domu Piotra, żona domaga się najpierw odpowiedniej karety, później zaś opóźnia wyjazd z powodu migreny. Kiedy wreszcie docierają do posiadłości szlachcica, wprowadza ona w niej nowe porządki. Żąda kompletnego przemeblowania dworku. Po tych remontach szlachci wzdycha: Zgoła przeszedł mój domek warszawskie pałace. Małżonka domaga się od niego kilku pokoi. Mówi:
Ja muszę mieć osobne od spania, od strojów,
Od książek, od muzyki, od zabaw prywatnych,
Dla panien pokojowych, dla służebnic płatnych.
Życzy sobie również odpowiednio urządzonego ogrodu, gdzie mogłaby dumać nad nieszczęściami bohaterów literackich. Nie zwraca natomiast uwagi na uczucia osób ją otaczających. Kpi ze swojego wiejskiego męża przy gościach, a jego czułe słowa nazywa „konceptami z kalendarza” i „prostactwami”. Traktuje również wyniośle starych, wiernych służących, a wreszcie domaga się ich odesłania i zastąpienia służącymi z zagranicy. Do godnego (uczciwego) życia potrzebuje ona : Kucharzy cudzoziemców, pasztetników modnych,/Trzeba i cukiernika. Żona modna jest utracjuszką – nie obchodzi ją, że przebudowa dworku i organizowanie przyjęć uszczuplają fundusze małżeńskie.
Szlachcic Piotr nie jest specjalnie mądrą osobą, a przy tym żeni się z miłości, ale nie do kobiety, a do jej posagu. Niemniej nawet przy nim jego małżonka wydaje się postacią antypatyczną – jest pusta i nieczuła. Nie ma żadnego szacunku dla tradycji, a jedyne, co się dla niej liczy, to bycie na bieżąco z przybywającymi z obcych krajów modami.
Wyspiański w „Weselu” posługuje się wyrazistymi symbolami które są nośnikami określonych znaczeń i funkcji. W dramacie odnajdziemy zatem symboliczne...
Bunt należy do najpopularniejszych wątków literatury światowej przynajmniej od czasów Rewolucji Francuskiej. Wcześniej zazwyczaj kładziono w kulturze nacisk...
„Opowiadania” Tadeusza Borowskiego to utwór w którym autor zastosował interesującą metodę narracji i konstrukcję narratora. W cyklu przeważa opowiadanie...
Józio - główny bohater i narrator „Ferdydurke” - obudził się o dziwnej porze. Początkowo miał wrażenie że musi pędzić na dworzec. Dopiero po...
Przedstawiający sąd ostateczny tryptyk Hansa Memlinga powstał najprawdopodobniej w okresie między 1467 a 1471 r. Pierwotnie dzieło przeznaczone było dla jednego z florenckich...
Szarość przeciętność i jednakowość każdego naszego dnia który prawie niczym nie różni się od poprzedniego sprawia że często zapominamy że może istnieć...
Cechy opis założenia Akademizm to kierunek w sztuce który datowany jest na wiek XIX oraz część wieku poprzedniego. Malarstwo akademickie krytykowane było za zbytnie...
Danusia Jurandówna i Jagienka Zychówna to dwie bohaterki kobiece które pojawiają się w „Krzyżakach” Henryka Sienkiewicza. Już na pierwszy...
Zdarza się że na bohaterach tragedii antycznej ciąży wina tragiczna zwana również hamartią. Wynika ona z nieodpowiedniej oceny własnej sytuacji ponieważ działając...