Unikalne i sprawdzone teksty

„Naród nasz jak lawa…” - interpretacja słów Wysockiego - Adam Mickiewicz, III cz. „Dziadów” | wypracowanie

Scena rozgrywająca się w salonie warszawskim jest jednym z najważniejszych momentów dramatu autorstwa Mickiewicza. Kontrastowe ukazanie patriotów i lojalistów, którzy prowadzą ożywione rozmowy dotykające różnych tematów, to nie tylko kompozycyjny majstersztyk, ale także źródło wielu informacji na temat ówczesnego społeczeństwa żyjącego pod zaborami.

Wśród osób zgromadzonych przy drzwiach pojawili się, obok młodych studentów, także polscy oficerowie. Jednym z nich był Piotr Wysocki – przyszły organizator spisku podchorążych, jaki doprowadził do wybuchu powstania listopadowego. W czasie przysłuchiwania się rozmowom towarzystwa stolikowego ludzie ci czuli żal i rozczarowanie. Arystokraci ubolewający nad brakiem dworu, który mógłby dyktować najważniejsze trendy i wzorce artystyczne, uzmysłowili większości z nich, że dawna Rzeczpospolita znalazła się w krytycznej sytuacji. Pojawiły się pierwsze okrzyki - O, to stryczka, haku! / Ja bym im dwór pokazał, nauczyłbym smaku – które sygnalizowały niechęć. Jednak Wysocki, ucinając gwałtowność, wyrzekł następujące słowa: Powiedz raczej: na wierzchu. Nasz naród jak lawa, / Z wierzchu zimna i twarda, sucha i plugawa, / Lecz wewnętrznego ognia sto lat nie wyziębi; / Plwajmy na tę skorupę i zstąpmy do głębi.

W kontekście społeczeństwa

Cytat ten wyraźnie podkreśla niejednorodne stanowisko, jakie zajęli Polacy i Litwini wobec zaborów. Warstwę określoną jako plugawa stanowią ludzie nieprzejmujący się losem ojczyzny, pragnący wieść dobre, spokojne i pozbawione trosk życie – niezależnie od okoliczności. Wewnętrzny żar nie dociera do nich, są chłodni, zobojętniali i w pełni oddani sprawom najwyższej wagi, jakimi były dla nich bale, przyjęcia, spotkania towarzyskie oraz literatura (głównie francuska). W wypadku samej sceny są to osoby siedzące przy stoliku mieszczącym się w centralnej części pomieszczenia.

Zupełnie inne wartości przyświecają patriotom, których utożsamiać można z gorącym żarem. Chociaż nie są widoczni, chociaż pragną nie rzucać się w oczy i działać w ukryciu, ich aktywność ma olbrzymie znaczenie dla przyszłości ojczyzny. Są wierni krajowi, gotowi ponieść najsroższe wyrzeczenia, by zrzucić zaborcze kajdany i ponownie cieszyć się wolnością. Wysocki ma świadomość, że nawet najokrutniejsze tortury nie będą w stanie zdusić tego żaru, co pozwala żywić nadzieję, iż przyszłość przyniesie lepsze dni.

Symbolicznie

Ogień symbolizuje miłość (silne uczucie skierowane w stronę ojczyzny), ale może stać się również płomieniem nienawiści, który przyniesie wrogom cierpienie, stanie się narzędziem męki. Jest także wyrazem męczeństwa, cierpienia, czyli stanów opisujących naród ukazany przez Mickiewicza. Ponadto ma znaczenie oczyszczające, co może zwiastować zmianę - roztrzaskanie plugawej, suchej i zimnej skorupy.
Ogień przywoływany przez Wysockiego jest lawą, a więc można spodziewać się, że nadejdzie dzień, w którym rozleje się po kraju, wprowadzając nowy porządek i oczyszczając ziemię z wszystkiego, co plugawiło jej krajobraz.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Motyw vanitas w baroku

Słowo „vanitas” oznacza po łacinie marność. Biblijna Księga Koheleta zawierająca słowa „marność nad marnościami i wszystko marność” (Koh 1...

W jaki sposób uczucie do Izabeli...

Ludzkie losy często kształtowane są przez wzniosłe ideały uczucia i pragnienia. Na kartach największych dzieł literackich spisane zostały historie jednostek które...

„Hamlet” jako tragedia szekspirowska...

W swojej twórczości William Szekspir często odwoływał się do dorobku kultury klasycznej. Będąc jeszcze uczniem szkoły w Stratford przyszły dramaturg miał sposobność...

Kartka z pamiętnika Elizy - „Skąpiec”...

Mój ojciec jest doprawdy okropny! Właśnie dowiedziałam się że pragnie mnie wydać za naszego sąsiada Anzelma. I to tylko dlatego że Anzelm nie żąda ode mnie posagu!...

Praca w „Innym świecie” –...

„Inny świat” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego przedstawia niezwykle przejmujący obraz sowieckich łagrów. Do tych syberyjskich obozów pracy w czasach...

Sensualizm – definicja charakterystyka...

Sensualizm to słowo które w swoim znaczeniu nawiązuje do zmysłów i to one w opisywanym poglądzie określanym odgrywają największą rolę. Pogląd ten swoje...

Motyw paktu z diabłem w literaturze...

Pakt z diabłem nazywany także cyrografem polega na zaprzedaniu duszy szatanowi w zamian za świadczone przez niego usługi. Ów bardzo popularny motyw folkloru zaadaptowany...

Kronika jako panegiryk

Panegiryk jest dość ciekawą formą literacką która nie wiąże się z żadnym konkretnym gatunkiem jej głównym wyznacznikiem jest obecność przesadnego wychwalania...

„Chłopi” jako epopeja

„Chłopów” Władysława Reymonta można nazwać epopeją wsi ponieważ ukazują drobiazgowy i sugestywny obraz tej warstwy społecznej. Reymont posługując...