Unikalne i sprawdzone teksty

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska – biografia i charakterystyka twórczości

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska przyszła na świat w Krakowie, w 1891 roku. Pochodziła z rodziny o solidnych artystycznych tradycjach – była wnuczką Juliusza i córką Wojciecha Kossaka. Należeli oni do najbardziej znanych malarzy polskich tamtej epoki, nie ma się więc co dziwić, że Maria już jako dziecko zetknęła się z elitą intelektualną narodu. Dom rodzinny był dla przyszłej poetki ważny w jeszcze jeden sposób – mianowicie z powodu słabego zdrowie nie uczęszczała ona do szkół, tylko odbierała domową edukację. Zważywszy jednak na środowisko, z którego się wywodziła, miała do czynienia z korepetytorami najwyższej jakości.

W kontekście epoki Maria uchodzić mogła za skandalistkę, choćby z powodu swoich trzech małżeństw. Urodziła się jako Maria Kossak, nazwisko Pawlikowska uzyskała po drugim mężu, zaś Jasnorzewska – po trzecim. W dodatku poetka nie stroniła od romansów i jawnie domagała się respektowania prawa kobiet do miłości. By pojąć odwagę jej gestu, trzeba sobie uświadomić, że ówczesne społeczeństwo jak najbardziej akceptowało swobodę erotyczną, ale tylko w odniesieniu do mężczyzn. W przypadku kobiety, tak zwana „zła reputacja” mogła zrujnować życie. Tym mocniej wyróżniała się niezależna postawa Marii.

Była ona postacią znaną w bohemie artystycznej. Przyjaciół miała w kręgu skamandrytów, znała się także świetnie z Witkacym. Mimo, że nie skończyła studiów, Maria była wybitną erudytką. Czesław Miłosz wspominał: Pawlikowska w rzeczywistości miała wyrafinowany umysł, wykarmiony rozległymi lekturami filozoficznymi, i pod powierzchnia pewnej frywolności można dojrzeć spojrzenie pesymistyczne i bardzo poważne.

Twórczość autorki podzielić można na dwa główne nurty – głęboką, poświęconą miłości i przemijaniu poezję oraz sztuki teatralne, bliższe sprawą bieżącym. Z tych drugim wymienić należy wystawioną w 1938 roku „Babę-dziwo” – groteskę ukazującą totalitarne społeczeństwo pod rządami rasistowskiej kobiety-dyktatora. Ambasada III Rzeszy oprotestowała przedstawienie, słusznie dopatrując się w nim satyry na Adolfa Hitlera. Z poezji wspomnieć zaś trzeba debiutanckie „Niebieskie migdały” (1922) oraz oryginalne formalnie „Pocałunki” (1926). Ten drugi tomik wzorowany był w pewnym stopniu na haiku, tradycyjnej japońskiej formie poetyckiej.

Po wybuchu wojny Jasnorzewska przedostała się do Anglii – jako autorka satyry na wodza III Rzeszy ryzykowałby zbyt dużo, gdyby zdecydowała się zostać w okupowanej Polsce. Niestety, w Wielkiej Brytanii dopadła ją choroba – w 1945 roku zmarła na raka.

Dzisiaj Jasnorzewska cieszy się ciągłą popularnością, zwłaszcza wśród muzyków, chętnie sięgających po jej teksty.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Maria Kruger – biografia i charakterystyka...

Polska autorka literatury dziecięcej i młodzieżowej w prasie dla dorosłych oraz dziennikarka. Urodziła się 6 września 1904 r. w Warszawie natomiast zmarła w wieku 95...

Horacy - biografia i charakterystyka...

Biografia Horacy (Quitus Horatius Flaccus) żył w latach 65 – 8 p.n.e. Był jednym z najwybitniejszych poetów antycznego Rzymu. Żył i tworzył w czasach panowania...

Tadeusz Różewicz – biografia...

Biografia Tadeusz Różewicz urodził się w 1921 roku w Radomsku. Jego ojciec Władysław Różewicz był urzędnikiem sądowym. Poeta ukończył Gimnazjum im. Feliksa...

Tadeusz Gajcy – biografia i charakterystyka...

Biografia Tadeusz Gajcy urodził się w 1922 roku w Warszawie w rodzinie robotniczej. Ukończył gimnazjum księży Marianów na Bielanach. Maturę uzyskał zaś w okresie...

Bolesław Prus - biografia i charakterystyka...

Biografia Bolesław Prus to polski pisarz urodzony 20 sierpnia 1847 roku. Na świat przyszedł w Hrubieszowie jako syn Antoniego Głowackiego herbu Prus oraz Apolonii Trembińskiej....

Krzysztof Kamil Baczyński – biografia...

Krzysztof Kamil Baczyński to bodaj najbardziej znany autor z pokolenia „Kolumbów”. Przyszedł na świat w Warszawie w 1921 roku w rodzinie inteligenckiej....

Nancy Kleinbaum – biografia i...

Biografia Nancy H. Kleinbaum – amerykańska pisarka dziennikarka i publicystka. Urodziła się w 1948 r. W latach 1966 – 1970 studiowała na Northwestern University...

Marek Hłasko – biografia i charakterystyka...

Marek Hłasko należy do legendarnych postaci literatury polskiej – z tym że legenda owa bardziej jest chyba związana z jego bujnym życiem niż z popularnością jego...

Moony Witcher - biografia i charakterystyka...

Biografia Dobrze znana dzieciom Moony Witcher to urodzona w 1957 roku Włoszka. Cechująca się niezwykłą wyobraźnią i talentem w tworzeniu opowieści dla dzieci autorka...