Unikalne i sprawdzone teksty

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska – biografia i charakterystyka twórczości

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska przyszła na świat w Krakowie, w 1891 roku. Pochodziła z rodziny o solidnych artystycznych tradycjach – była wnuczką Juliusza i córką Wojciecha Kossaka. Należeli oni do najbardziej znanych malarzy polskich tamtej epoki, nie ma się więc co dziwić, że Maria już jako dziecko zetknęła się z elitą intelektualną narodu. Dom rodzinny był dla przyszłej poetki ważny w jeszcze jeden sposób – mianowicie z powodu słabego zdrowie nie uczęszczała ona do szkół, tylko odbierała domową edukację. Zważywszy jednak na środowisko, z którego się wywodziła, miała do czynienia z korepetytorami najwyższej jakości.

W kontekście epoki Maria uchodzić mogła za skandalistkę, choćby z powodu swoich trzech małżeństw. Urodziła się jako Maria Kossak, nazwisko Pawlikowska uzyskała po drugim mężu, zaś Jasnorzewska – po trzecim. W dodatku poetka nie stroniła od romansów i jawnie domagała się respektowania prawa kobiet do miłości. By pojąć odwagę jej gestu, trzeba sobie uświadomić, że ówczesne społeczeństwo jak najbardziej akceptowało swobodę erotyczną, ale tylko w odniesieniu do mężczyzn. W przypadku kobiety, tak zwana „zła reputacja” mogła zrujnować życie. Tym mocniej wyróżniała się niezależna postawa Marii.

Była ona postacią znaną w bohemie artystycznej. Przyjaciół miała w kręgu skamandrytów, znała się także świetnie z Witkacym. Mimo, że nie skończyła studiów, Maria była wybitną erudytką. Czesław Miłosz wspominał: Pawlikowska w rzeczywistości miała wyrafinowany umysł, wykarmiony rozległymi lekturami filozoficznymi, i pod powierzchnia pewnej frywolności można dojrzeć spojrzenie pesymistyczne i bardzo poważne.

Twórczość autorki podzielić można na dwa główne nurty – głęboką, poświęconą miłości i przemijaniu poezję oraz sztuki teatralne, bliższe sprawą bieżącym. Z tych drugim wymienić należy wystawioną w 1938 roku „Babę-dziwo” – groteskę ukazującą totalitarne społeczeństwo pod rządami rasistowskiej kobiety-dyktatora. Ambasada III Rzeszy oprotestowała przedstawienie, słusznie dopatrując się w nim satyry na Adolfa Hitlera. Z poezji wspomnieć zaś trzeba debiutanckie „Niebieskie migdały” (1922) oraz oryginalne formalnie „Pocałunki” (1926). Ten drugi tomik wzorowany był w pewnym stopniu na haiku, tradycyjnej japońskiej formie poetyckiej.

Po wybuchu wojny Jasnorzewska przedostała się do Anglii – jako autorka satyry na wodza III Rzeszy ryzykowałby zbyt dużo, gdyby zdecydowała się zostać w okupowanej Polsce. Niestety, w Wielkiej Brytanii dopadła ją choroba – w 1945 roku zmarła na raka.

Dzisiaj Jasnorzewska cieszy się ciągłą popularnością, zwłaszcza wśród muzyków, chętnie sięgających po jej teksty.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Jan Chryzostom Pasek - biografia...

Biografia Jan Chryzostom Pasek to jedna z najbardziej charakterystycznych i barwnych postaci w historii polskiej literatury. Przyszedł on na świat ok. 1636 r. w Węgrzynowicach....

Maria Kownacka – biografia i charakterystyka...

Biografia Maria Kownacka – polska pisarka autorka „Dziennika Dziecięcego” a także sztuk scenicznych i słuchowisk radiowych dla dzieci. Urodziła się w 1894...

Małgorzata Musierowicz – biografia...

Biografia Małgorzata Musierowicz (z domu Barańczak) – polska pisarka autorka książek dla dzieci i młodzieży jak również ilustratorka. Najbardziej znana z...

Sławomir Mrożek – biografia...

Biografia Sławomir Mrożek - jeden z najchętniej czytanych polskich autorów - przyszedł na świat 29 czerwca 1930 r. w Borzęcinie wsi leżącej w powiecie brzeskim....

Aleksander Fredro – biografia...

Biografia Aleksander Fredro (herbu Bończa) przyszedł na świat 20 czerwca 1793 r. w Surochowie. Był dzieckiem wywodzącym się z zamożnej rodziny szlacheckiej dzięki czemu...

Miguel de Cervantes - biografia...

Miguel de Cervantes uchodzi za jednego z najwybitniejszych powieściopisarzy wszechczasów. Według Stanleya Payne’a amerykańskiego historyka badającego dzieje...

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska –...

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska przyszła na świat w Krakowie w 1891 roku. Pochodziła z rodziny o solidnych artystycznych tradycjach – była wnuczką Juliusza i córką...

Antoni Czechow - biografia i charakterystyka...

Biografia Wybitny dramaturg rosyjskiego pochodzenia który na świat przyszedł w Taganrogu. Urodzony w styczniu 1860 roku dorastał w ubogiej rodzinie. Początkowo jego...

Julian Przyboś – biografia i...

Julian Przyboś urodził się w 1901 roku w Gwoźnicy Dolnej. Pochodził z rodziny chłopskiej a korzenie owe zaznaczyły się wyraźnie w jego twórczości – zarówno...