Unikalne i sprawdzone teksty

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska – biografia i charakterystyka twórczości

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska przyszła na świat w Krakowie, w 1891 roku. Pochodziła z rodziny o solidnych artystycznych tradycjach – była wnuczką Juliusza i córką Wojciecha Kossaka. Należeli oni do najbardziej znanych malarzy polskich tamtej epoki, nie ma się więc co dziwić, że Maria już jako dziecko zetknęła się z elitą intelektualną narodu. Dom rodzinny był dla przyszłej poetki ważny w jeszcze jeden sposób – mianowicie z powodu słabego zdrowie nie uczęszczała ona do szkół, tylko odbierała domową edukację. Zważywszy jednak na środowisko, z którego się wywodziła, miała do czynienia z korepetytorami najwyższej jakości.

W kontekście epoki Maria uchodzić mogła za skandalistkę, choćby z powodu swoich trzech małżeństw. Urodziła się jako Maria Kossak, nazwisko Pawlikowska uzyskała po drugim mężu, zaś Jasnorzewska – po trzecim. W dodatku poetka nie stroniła od romansów i jawnie domagała się respektowania prawa kobiet do miłości. By pojąć odwagę jej gestu, trzeba sobie uświadomić, że ówczesne społeczeństwo jak najbardziej akceptowało swobodę erotyczną, ale tylko w odniesieniu do mężczyzn. W przypadku kobiety, tak zwana „zła reputacja” mogła zrujnować życie. Tym mocniej wyróżniała się niezależna postawa Marii.

Była ona postacią znaną w bohemie artystycznej. Przyjaciół miała w kręgu skamandrytów, znała się także świetnie z Witkacym. Mimo, że nie skończyła studiów, Maria była wybitną erudytką. Czesław Miłosz wspominał: Pawlikowska w rzeczywistości miała wyrafinowany umysł, wykarmiony rozległymi lekturami filozoficznymi, i pod powierzchnia pewnej frywolności można dojrzeć spojrzenie pesymistyczne i bardzo poważne.

Twórczość autorki podzielić można na dwa główne nurty – głęboką, poświęconą miłości i przemijaniu poezję oraz sztuki teatralne, bliższe sprawą bieżącym. Z tych drugim wymienić należy wystawioną w 1938 roku „Babę-dziwo” – groteskę ukazującą totalitarne społeczeństwo pod rządami rasistowskiej kobiety-dyktatora. Ambasada III Rzeszy oprotestowała przedstawienie, słusznie dopatrując się w nim satyry na Adolfa Hitlera. Z poezji wspomnieć zaś trzeba debiutanckie „Niebieskie migdały” (1922) oraz oryginalne formalnie „Pocałunki” (1926). Ten drugi tomik wzorowany był w pewnym stopniu na haiku, tradycyjnej japońskiej formie poetyckiej.

Po wybuchu wojny Jasnorzewska przedostała się do Anglii – jako autorka satyry na wodza III Rzeszy ryzykowałby zbyt dużo, gdyby zdecydowała się zostać w okupowanej Polsce. Niestety, w Wielkiej Brytanii dopadła ją choroba – w 1945 roku zmarła na raka.

Dzisiaj Jasnorzewska cieszy się ciągłą popularnością, zwłaszcza wśród muzyków, chętnie sięgających po jej teksty.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Ewa Nowacka - biografia i charakterystyka...

Biografia Autorka o niezwykłej wyobraźni i umiejętnościach obrazowania które widoczne były w całej jej twórczości. Urodzona w Chorzowie w 1934 roku autorka...

Małgorzata Musierowicz – biografia...

Biografia Małgorzata Musierowicz (z domu Barańczak) – polska pisarka autorka książek dla dzieci i młodzieży jak również ilustratorka. Najbardziej znana z...

Ernest Bryll – biografia i charakterystyka...

Ernest Bryll należy do najbardziej wszechstronnych postaci współczesnej polskiej kultury. Poeta prozaik dyplomata wykładowca – trudno stwierdzić która...

Fiodor Dostojewski – biografia...

Biografia Fiodor Dostojewski urodził się w 1821 roku w Moskwie. Pochodził ze średnio zamożnej rodziny lekarza miał sześcioro rodzeństwa. Zgodnie z wolą ojca ukończył...

Joanna Olech - biografia i charakterystyka...

Biografia Znana dzieciom autorka przyszła na świat w Warszawie. Urodziła się 26 grudnia 1955 roku. Pochodzi z rodziny o tradycjach dziennikarskich sama szkoliła się w dziedzinie...

Gabriel Garcia Marquez uchodzi za jednego z najważniejszych pisarzy XX wieku najwybitniejszego przedstawiciela nurtu znanego jako „realizm magiczny”. Był on także...

Kazimierz Moczarski – biografia...

Kazimierz Moczarski należy do rzadkiego rodzaju pisarzy którzy opublikowali tylko jedną znaczącą książkę – jednak tą jedną książką zapisali się w annałach...

Stanisław Wyspiański - biografia...

Biografia Stanisław Wyspiański urodził się w 1869 roku w Krakowie. Był synem rzeźbiarza i fotografika Franciszka Wyspiańskiego i Marii z Rogowskich. Pracownia ojca mieściła...

Daniel Defoe - biografia i charakterystyka...

Daniel Defoe to jeden z ojców współczesnej powieści angielskiej. Dokładna data jego narodzin budzi wątpliwości jednak najczęściej wskazuje się rok 1660....