Unikalne i sprawdzone teksty

Stanisław Barańczak – biografia i charakterystyka twórczości

Stanisław Barańczak należał do najbardziej wszechstronnych ludzi kultury w XX-wiecznej Polsce. Trudno wskazać, która dziedzina jego aktywności przyniosła mu większą sławę – czy poezja, czy twórczość naukowa, czy wreszcie działalność translatorska? A przy tym nie należy zapominać o chlubnej karcie, jaką była działalność w opozycji politycznej za czasów PRL.

Barańczak przyszedł na świat w Poznaniu w 1946 roku. Na tamtejszym uniwersytecie ukończył filologię polską oraz przygotował rozprawę doktorską na temat Mirona Białoszewskiego. Po obronie doktoratu w 1973 poeta pracował na wydziale polonistyki, dopóki nie stracił stanowiska na skutek represji wymierzonych w działaczy opozycyjnych. W okresie „karnawału Solidarności” (1980-1981) poeta na krótko powrócił do nauczania w Poznaniu, jednak w tym czasie otrzymał propozycję objęcia katedry literatury polskiej w USA. Nową uczelnią Barańczaka został prestiżowy Uniwersytet Harvardzki. Jednak autor przez cały czas współpracował z polską prasą i wydawnictwami.

Powszechnie uznaje się Barańczaka za mistrza rodzimych tłumaczy. Przyswoił on polskiemu czytelnikowi wielu mało wcześniej znanych poetów. Za szczególnie istotny uchodzi przygotowany przez niego wybór wierszy „Antologia angielskiej poezji metafizycznej XVII stulecia”. Barańczak nie wahał się również sięgać po autorów cieszących się i w Polsce wielką estymą – przetłumaczył między innymi szereg sztuk Williama Szekspira. Uznaje się, że potrafił on jak mało kto wydobyć z dzieł genialnego Anglika zarówno komizm, jak i ich filozoficzny przekaz.

O wszechstronności Barańczaka-tłumacza świadczy też dokonany przez niego przekład klasyki literatury fantasy – mowa o „Czarnoksiężniku z archipelagu” Ursuli K. Le Guin. Z kolei językowi angielskiemu nasz autor przyswajał choćby twórczość Zbigniewa Herberta.

Jako poeta Barańczak zadebiutował w miesięczniku „Nurt” w 1965 roku. Trzy lata później ukazał się jego pierwszy tomik „Korekta twarzy”. Nasz autor związany był z tak zwaną Nową Falą – jego twórczość łączyła elementy „poezji lingwistycznej” (skupionej na właściwościach języka) z przesłaniem etycznym, związanym z oporem wobec dyktatury komunistycznej. Barańczak wyciągał na światło dzienne pokłady kłamstwa, obecne w języku oficjalnym ówczesnej Polski i skupiał uwagę czytelnika na trudach zwykłego człowieka. Z biegiem czasu autor zaczął również wykorzystywać elementy estetyki barokowej – przede wszystkim baroku angielskiego – odchodząc od cenionej wówczas prostoty frazy.

Jednak poeta wykorzystywał właściwości polszczyzny nie tylko do zwalczania nieprawości. Istotnym elementem jego twórczości są humorystyczne wiersze, łączące misterną formę z absurdalnym humorem. Wyróżnia się tu przede wszystkim tom „Pegaz zdębiał”.

W ostatnich latach życia Barańczak zmagał się z chorobą Parkinsona. Ograniczyła ona twórcze możliwości poety – jego ostatni tom wierszy („Chirurgiczna precyzja”) ukazał się w 1998 roku.

Stanisław Barańczak zmarł w grudniu 2014 roku w Stanach Zjednoczonych.

Rozwiń więcej
Stanisław Barańczak z żoną Anną /za: wikipedia.pl

Losowe tematy

Horacy - biografia i charakterystyka...

Biografia Horacy (Quitus Horatius Flaccus) żył w latach 65 – 8 p.n.e. Był jednym z najwybitniejszych poetów antycznego Rzymu. Żył i tworzył w czasach panowania...

Maria Kuncewiczowa – biografia...

Biografia Maria Kuncewiczowa (z domu Szczepańska) urodziła się 30 października 1895 r. w Samarze. Była córką Józefa Szczepańskiego nauczyciela matematyki...

Władysław Stanisław Reymont –...

Biografia Władysław Stanisław Reymont urodził się w 1867 roku we wsi Kobiele Wielkie w województwie piotrkowskim. Pochodził z rodziny o korzeniach chłopskich jego...

J.M. Barrie – biografia i charakterystyka...

Biografia J. M. Barrie (właśc. sir James Matthew Barrie) – dramaturg i powieściopisarz pochodzenia szkockiego; sławę zyskał jako autor powieści „Piotruś Pan”....

Barbara Rosiek – biografia i charakterystyka...

Biografia Barbara Rosiek należy do tych autorów których dzieła budzą ogromne zainteresowanie i wielkie emocje. Na kartach swych powieści podejmuje ona niełatwe...

Stanisław Barańczak – biografia...

Stanisław Barańczak należał do najbardziej wszechstronnych ludzi kultury w XX-wiecznej Polsce. Trudno wskazać która dziedzina jego aktywności przyniosła mu większą...

Małgorzata Strzałkowska – biografia...

Biografia Małgorzata Strzałkowska – polska pisarka autorka i ilustratorka książek dla dzieci. Urodziła się w Warszawie 18 stycznia 1955 r. Tutaj ukończyła szkołę...

Maria Kownacka – biografia i charakterystyka...

Biografia Maria Kownacka – polska pisarka autorka „Dziennika Dziecięcego” a także sztuk scenicznych i słuchowisk radiowych dla dzieci. Urodziła się w 1894...

Brandon Mull – biografia i charakterystyka...

Biografia Brandon Mull – amerykański pisarz twórca gatunku fantasy znany głównie z powieści dla dzieci i młodzieży w tym z serii książek fantasy „Baśniobór”...