„Wypełnić czytelnym pismem” to wiersz Stanisława Barańczaka. Już sam tytuł sugeruje, że autor odnosi się w utworze do języka biurokracji – forma tekstu wzorowana jest na formularzu, jaki wypełniać muszą osoby, wizytujące rozmaite urzędy.
Istotny dla zrozumienia wiersza jest czas jego powstania – a był nim okres komunistycznych rządów w Polsce. Obywatele PRLu zmagać się musieli z władzą, która wielokrotnie wymagała od nich deklaracji poparcia, a także modelowania swojego życia według ideologii. „Czy się kontaktuje/z prądem krwi epok – pyta autor fikcyjnego formularza. Polacy zmuszani byli do dostosowywani się do obowiązujących wytycznych partii komunistycznej – dotyczyło to zwłaszcza artystów i naukowców, którzy pewnych rzeczy mówić w swoich dziełach nie mogli. Ale także zwykli robotnicy przymuszani byli do udziału w wiecach poparcia dla niejednokrotnie brutalnych poczynań władz.
znajomość obcych
ciał i języków?
-ten fragment parodiuje retorykę władz, które wymagały od ludzi posłuszeństwa w zakresie moralnym i ideologicznym. Zbytnia fascynacja obcymi krajami nie była dobrze widziana (no, chyba, że chodziło o kulturę rosyjską) – podobnie, jak posiadanie rodziny zagranicą.
Szereg takich pytań pozwala Barańczakowi oddać duszną atmosferę życia w kraju pod rządami komunistów. Kłamstwo i szarość otaczały wówczas Polaków ze wszystkich stron. Chyba najgorsze było zaś poczucie beznadziei, myśl, że nic się nie zmieni. Czy zamierza/mieć dzieci (tak,nie); dlaczego „nie”? Ów końcowy fragment ukazuje, że ówcześni Polacy nie żywili specjalnie optymistycznych myśli, gdy chodziło o przyszłość. Dzieci chcemy mieć wtedy, gdy wiemy, że możemy im zaoferować szczęśliwe życie – PRL nie wydawał się zaś najlepszym miejscem do wychowywania potomków.
W utworze Barańczaka można wskazać jeszcze jeden poziom – jest nim krytyka bezosobowego języka biurokracji. Dotyczy to nie tylko komunistycznych urzędników. Pod każdą szerokością geograficzną urzędy starają się „zawrzeć” złożoność życia ludzkiego w niewielkiej tabelce. Poeta przypomina, że jest to skazane na niepowodzenie.
Forma utworu (kilka informacji):
– wiersz biały
– stylizacja na formularz
– zwroty bezosobowe
„Nike która się waha” to wiersz Zbigniewa Herberta będący reinterpretacją mitologii. Mamy tu do czynienia z liryką opisową. Podmiot liryczny za pomocą...
Część I 1. Nieco szczegółów z życiorysu czcigodnego Stiepana Trofimowicza Wierchowieńskiego Stiepan jest człowiekiem słabego charakteru. Prowadzi hulaszczy...
Geneza „Kartoteka” Tadeusza Różewicza została opublikowana w 1960 roku na łamach „Dialogu”. Pisarz inspirował się między innymi dramatem...
„Zaczarowana dorożka” Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego to wiersz z tomu pod tym samym tytułem z 1946 roku. Poeta w utworze tym przypominającym śpiewną balladę...
„Koniec XIX wieku” Kazimierza Przerwy-Tetmajera to wiersz będący manifestacją młodopolskiego dekadentyzmu i kryzysu kultury europejskiej. Poeta zadaje w nim dramatyczne...
„Topielec” to wiersz Bolesława Leśmiana pochodzący z 1920 roku. Tytuł sugeruje odniesienie do popularnego w kulturze ludowej motywu „żywego trupa”...
„Plastusiowy pamiętnik” to jedna z tych książeczek które zna każde polskie dziecko! Od lat bowiem jest on lekturą w pierwszej klasie szkoły podstawowej....
Już sam tytuł wiersza Kazimierza Wierzyńskiego przywodzi nastrój beztroski i radości życia. „Zielono mam w głowie” – tak może mówić człowiek...
Cykl wierszy „Anka” należy do ostatnich dzieł Władysława Broniewskiego. Broniewski należał do najbardziej kontrowersyjnych i skomplikowanych polskich artystów...
