Geneza
„Kolumbowie rocznik 20” to najsłynniejsza z powieści Romana Bratnego. Dzieło to doczekało się w swoim czasie statusu kultowego i dało nazwę całemu pokoleniu, urodzonemu w okolicach tytułowego 1920 roku. Bratny pisał książkę w drugiej połowie lat pięćdziesiątych, a ukazała się w 1957 roku, w trzech tomach. W pewnym sensie ma ona charakter autobiograficzny – Bratny sam należał do pokolenia Kolumbów, wielu z opisywanych sytuacji sam doświadczył (pisanie do prasy podziemnej, działalność w AK), niektóre z powieściowych postaci mają także rysy autora (Jerzy).
Czas i miejsce akcji
Głównym miejscem akcji pozostaje Warszawa, przedstawiona z wieloma szczegółami topograficznymi – zwłaszcza w tomie II, opisującym powstanie warszawskie. W tomie III akcja przenosi się też do innych krajów, opisana zostaje między innymi Francja, gdzie przebywa Kolumb. Akcja powieści rozpoczyna się w 1942 roku, kończy zaś w 1948. Ta cezura czasowa pozwala autorowi zaprezentować zarówno wojenne dzieje bohaterów, jak i ich powojenne, skomplikowane losy.
Problematyka
„Kolumbowie…” opisują kilku młodych Polaków, żyjących w czasie niemieckiej okupacji i tuż po wojnie. W gruncie rzeczy zbiorowym bohaterem powieści jest pokolenie urodzone w okolicach 1920 roku. Ich młodość przypadła na okres wojny i niemieckiego terroru – stąd nabyli doświadczeń, nieraz makabrycznych, nieporównywalnych z tymi, jakie stały się udziałem ich rodziców.
Bohaterowie
Powieść skupia się na losach trójki bohaterów i ich rodzinach. Kolumb musi ukrywać się z powodu żydowskiego pochodzenia. Jego ojciec popełnia samobójstwo, z kolei matka i siostra giną w powstaniu warszawskim. Gestapo morduje Basię, dziewczynę Kolumba, zaś jego późniejsza miłość, sanitariuszka z AK, również kona w ruinach Warszawy. Mimo dodatkowego ryzyka, związanego z pochodzeniem etnicznym, Kolumb działa w AK.
Jerzy to przyjaciel Kolumba. W prasie konspiracyjnej ogłasza swoje utwory oraz pisze o niemieckich mordach na Żydach. Ukrywa rodzinę Kolumba – zakochuje się w jego siostrze, Alinie, z którą bierze ślub i ma dziecko. Jak jednak wspomniano, ginie ona (wraz z potomkiem) w Powstaniu. Po wojnie Jerzy próbuje tworzyć niezależną prasę, jedna zostaje zamordowany przez nieznanych sprawców.
Zygmunt to oficer AK. Gestapo aresztuje go, ale udaje mu się uciec. Ranny w postaniu, po wojnie wstępuje do Ludowego Wojska Polskiego. Walczy z Ukraińcami. Po pewnym czasie dezerteruje i przyłącza się do podziemia antykomunistycznego. Nowe władze w zemście więżą jego matkę.
Geneza problematyka „Prawiek i inne czasy” należy do najgłośniejszych utworów Olgi Tokarczuk. Opublikowana w 1996 roku powieść zapewniła młodej wówczas...
Streszczenie „Dzikie łabędzie” to baśń Hansa Christiana Andersena. Opowiada o królewnie Elizie i jej jedenastu braciach. Żyli oni szczęśliwie na dworze...
Streszczenie 1489 – 1867 W 1867 r. przeprowadzano właśnie remont ołtarza Wita Stwosza w Kościele Mariackim w Krakowie. Prace te podjęto prawie 400 lat po jego powstaniu....
Psalm 23 znajduje się w biblijnej „Księdze psalmów” i nosi tytuł: „Bóg pasterzem i gospodarzem”. Tytuł utworu wskazuje na jego symboliczne...
Pełen tytuł omawianej książki Stanisława Staszica to „Przestrogi dla Polski z teraźniejszych politycznych Europy związków i z praw natury wypadające przez...
Geneza Wojna trojańska należała do najpopularniejszych motywów wykorzystywanych przez artystów starożytnych. Korzystali z niego także twórcy średniowieczni...
Geneza „Ikar” to opowiadanie Jarosława Iwaszkiewicza które pierwszy raz opublikowane zostało w 1954 roku. Ma ono charakter na poły autobiograficzny odnosi...
„Gdy tu mój trup” to wiersz Adama Mickiewicza który zaliczany jest do grupy tzw. liryków lozańskich. Teksty te powstawały najprawdopodobniej...
Zmiażdż moje serce Boże jak zmurszałą ścianę to incipit „Sonetu XIV” Johna Donne’a w przekładzie Stainsława Barańczaka. Już pierwszy wers sugeruje...