„Widokówka z tego świata” to wiersz Stanisława Barańczaka. Jak sugeruje tytuł, forma utworu jest grą ze schematycznymi zapisami na odwrotach pocztówek. Zazwyczaj były to teksty błahe, informujące o podstawowych zmianach w życiu autora – sprzyjała zresztą temu ograniczona ilość miejsca. Forma ta jest bardzo paradoksalna, gdyż Barańczak wybrał ją na zapis swojej rozmowy z Bogiem, który okazuje się adresatem jego pocztówki.
Ukazuje to pewną bezpretensjonalność poety – wcześniejsi literaci i filozofowie, gdy pisali o Bogu, czynili to językiem wzniosły. Tymczasem Barańczak nie rości sobie miana wielkiego myśliciela – chce po prostu opowiedzieć o swoich przeżyciach, krótko i prosto. Forma listu na pocztówce wskazuje też, że poeta jest człowiekiem współczesnym – dawniej pocztówek wszak nie było – i o doświadczeniach religijnych człowieka współczesnego zamierza mówić. Doświadczeniach człowieka w epoce zwątpienia.
Wiersz składa się z trzech części – każda z nich mówi o innym aspekcie życia. W pierwszej opisany zostaje świat, jako przestrzeń egzystowania ludzi. Poeta nie zachwyca się Ziemią – jest ona miejsce ni lepszym ni gorszym niż inne.
Klimat znośny, chociaż bywa różnie.
Powietrze lepsze pewnie niż gdzie indziej.
Są urozmaicenia: klucz żurawi, cienie
palm i wieżowców, grzmot, bufiasty obłok.
Druga część opowiada o umiejscowieniu człowieka w czasie i historii. Tu skojarzenia są dużo mroczniejsze. Epoka współczesna to nowotwór – trudno inaczej opisać wiek, w którym stworzono komory gazowe i obozy koncentracyjne. Jednak inne okresy nie wydają się wiele przyjemniejsze. Każde pokolenie tworzy własną mieszankę śmiecia i rozpaczy.
Wreszcie, w ostatnim fragmencie, zostaje wspomniane osadzenie człowieka we własnym ciele – ciele, które z zasady jest więzieniem.
Zagłębiam się w ciele,
w którym zaszyfrowane są tajne wyroki
śmierci lub dożywocia - co niewiele
różni się jedno z drugim w grząskim gruncie rzeczy,
- każde życie związane jest z cierpieniem i nieuchronnym końcem.
Wszystkie trzy strofy kończą się zwrotem do Boga. Podmiot liryczny pyta go o rzeczy błahe – jak się czuje, jak spędza czas. W kontekście całości pytania te nabierają jednak znaczenia. Okazują się krzykiem tęsknoty za Stwórcą, który może dać nadzieję, może wyzwolić z potworności historii i nieubłaganej degeneracji ciała. Jednocześnie poeta ma świadomość, że Bóg milczy. Na końcu pyta więc z wyrzutem:
Ale dosyć już o mnie. Mów, jak Ty się czujesz
z moim bólem - jak boli
Ciebie Twój człowiek.
Pytanie to odwołuje się do starego problemu teodycei – jak dobry Bóg może pozwalać na istnienie na świecie zła? Nie ma odpowiedzi na to pytanie – pozostaje tylko tęsknota za milczącym Ojcem.
Forma utworu (kilka informacji):
– wiersz biały
– apostrofa (do Boga)
– powtórzenia
W swojej twórczości Konstanty Ildefons Gałczyński chętnie sięgał po wątki kultury ludowej miast i miasteczek przetwarzając je jednak po swojemu. Jak pisał Czesław...
Geneza „Iliadzie” przypisuje się autorstwo Homera mimo iż jest to kwestia sporna. Jest ona prawdopodobnie dziełem które poprzedza „Odyseję”...
Utwór Ignacego Krasickiego „Wstęp do bajek” otwiera wydany w 1779 roku tom „Bajki i przypowieści”. Wiersz ma formę wyliczenia – wymienione...
Antoni Słonimski napisał wiersz „Alarm” w 1940 roku. Tematem utworu jest atak hitlerowskich Niemiec na Polskę we wrześniu 1939 roku i naloty bombowe na Warszawę....
Według przyjętych zasad gatunku utwory żałobne poświęcano osobom znaczącym mężom stanu wodzom wybitnym duchownym. Jan Kochanowski odszedł od tej reguły. „Treny”...
Przyjaźń to jedno z najwspanialszych darów jakie człowiek może otrzymać od losu! Zgadzają się z tym najwięksi filozofowie i poeci. Ja również posiadam...
Geneza czas i miejsce akcji „Pamiętnik z powstania warszawskiego” to bodaj najbardziej znane beletrystyczne dzieło Mirona Białoszewskiego. Książka stanowi rodzaj...
Tytułowy bohater „Makbeta” Williama Szekspira z pewnością jest jedną z najbardziej wyrazistych i najlepiej nakreślonych postaci w historii literatury. W czasie...
„Oda do radości” (Ode „An die Freude”) Fryderyka Schillera powstała w 1785 roku opublikowana została rok później. W kolejnych wydaniach (1803...