„Nn próbuje sobie przypomnieć słowa modlitwy” to wiersz Stanisława Barańczaka. NN oznacza „nazwisko nieznane” – skrót taki często pojawia się w urzędowych dokumentach. W kontekście utworu wydaje się oczywiste, że owym nieznanym człowiekiem jest każdy zwyczajny Polak. Bowiem na jednym z poziomów interpretacji, wiersz jest lamentem osoby żyjącej w komunistycznej Polsce.
Struktura tekstu oparta jest na modlitwie „Ojcze nasz”. Jak jednak mówi nam tytuł, jest to modlitwa kaleka – jej odstępstwa od oryginału wynikają jednak nie tyle z niepamięci, co ze zmiany warunków. Modlący się nie jest bowiem osobą pobożną, ma wielki żal do Boga.
Ojcze nasz, któryś jest niemy,
który nie odpowiesz na żadne wołanie
- tymi słowami rozpoczyna się utwór. Kolejne strofy rozpoczynają się zwrotami do Boga – podkreślają jego oddalenie od ludzi, a wreszcie to, że tak naprawę go nie ma.
A jednak w tej goryczy kryje się gorące pragnienie obecności Stwórcy. Poeta wie, że wiara jest potrzebna ludziom – i jemu samemu. Trudno bowiem inaczej poradzić sobie z szarzyzną życia w komunistycznej Polsce. Egzystencja w PRL-u wiąże się ze zmęczeniem, biedą, a także nieustannymi kompromisami moralnymi. Dojmująca jest także świadomość życia w fałszu, kiedy nie można mówić tego, co się myśli.
kłamstwa, lęki, zdrady,
wszystkie hańby konieczne i usprawiedliwione
Czy da się to przetrwać bez wiary w świat nadprzyrodzony. Podmiot liryczny wątpi w to. Zwykły człowiek
musi wierzyć, żeś jednak jest,
musi wierzyć, żeś jest, aby przespać
tę jeszcze jedną noc...
Warto się zastanowić, czy utwór dotyczy tylko PRL-u? Przecież ból i nędza nie zniknęła ze świata wraz z upadkiem komunizmu. Tak też można odczytywać wiersz Barańczaka – jako uniwersalną przypowieść o potrzebie wiary lub tęsknocie za utraconą wiarą. Życie bez poczucia opieki ze strony niebiańskiego ojca jest trudne – człowiek nie zawsze może odzyskać wiarę, ale od czasu do czasu może pozwolić sobie na moment wzruszenia na myśl o niej.
Forma utworu (kilka informacji):
– apostrofa
– wiersz biały
Geneza „Dzika kaczka” Henryka Ibsena została wydana w 1884 roku. Tytuł utworu i pomysł na jego tematykę prawdopodobnie zapożyczył autor od norweskiego poety...
Jan Kochanowski wielokrotnie chwalił w swojej twórczości wiejskie życie. Jednym z najbardziej znanych utworów w których zawarł apoteozę życia na prowincji...
Fraszka „Raki” to pozornie hymn na część kobiet. Poeta zaleca służyć im wiernie ponieważ bogate są we wszelkie cnoty – są szczere nie zwracają uwagi...
Streszczenie Niejednokrotnie mówi się o kimś że jest żywym srebrem. Podobnym określeniem można nazwać Ewę. Panienka córka znanego naukowca udaje się do...
Geneza „Germinal” Emila Zoli powstał w 1885 roku. Była to trzynasta część cyklu o rodzie Rougon-Macquartów. Tytuł zaczerpnął pisarz z francuskiego...
„Życie na poczekaniu” to wiersz Wisławy Szymborskiej w którym autorka sięga po znany topos teatru mundi. Podmiotem lirycznym tekstu jest poetka porównująca...
Streszczenie Tytułową bohaterką tej krótkiej powiastki jest ośmioletnia dziewczynka o imieniu Kasia. Kasia to typowa prymuska pierwsza dziewczyna w klasie ceniona...
Geneza Książka Jana Brzechwy „Akademia Pana Kleksa” została napisana w 1946 r. W latach późniejszych (1961 r. i 1965 r.) ukazały się dwie kolejne części...
Streszczenie Jest rok 2541 czyli „632 po Fordzie”. Świat został zorganizowany wedle zupełnie nowych zasad wyznaczonych przez Forda. Ludzie nie rodzą się już...
