„Nn próbuje sobie przypomnieć słowa modlitwy” to wiersz Stanisława Barańczaka. NN oznacza „nazwisko nieznane” – skrót taki często pojawia się w urzędowych dokumentach. W kontekście utworu wydaje się oczywiste, że owym nieznanym człowiekiem jest każdy zwyczajny Polak. Bowiem na jednym z poziomów interpretacji, wiersz jest lamentem osoby żyjącej w komunistycznej Polsce.
Struktura tekstu oparta jest na modlitwie „Ojcze nasz”. Jak jednak mówi nam tytuł, jest to modlitwa kaleka – jej odstępstwa od oryginału wynikają jednak nie tyle z niepamięci, co ze zmiany warunków. Modlący się nie jest bowiem osobą pobożną, ma wielki żal do Boga.
Ojcze nasz, któryś jest niemy,
który nie odpowiesz na żadne wołanie
- tymi słowami rozpoczyna się utwór. Kolejne strofy rozpoczynają się zwrotami do Boga – podkreślają jego oddalenie od ludzi, a wreszcie to, że tak naprawę go nie ma.
A jednak w tej goryczy kryje się gorące pragnienie obecności Stwórcy. Poeta wie, że wiara jest potrzebna ludziom – i jemu samemu. Trudno bowiem inaczej poradzić sobie z szarzyzną życia w komunistycznej Polsce. Egzystencja w PRL-u wiąże się ze zmęczeniem, biedą, a także nieustannymi kompromisami moralnymi. Dojmująca jest także świadomość życia w fałszu, kiedy nie można mówić tego, co się myśli.
kłamstwa, lęki, zdrady,
wszystkie hańby konieczne i usprawiedliwione
Czy da się to przetrwać bez wiary w świat nadprzyrodzony. Podmiot liryczny wątpi w to. Zwykły człowiek
musi wierzyć, żeś jednak jest,
musi wierzyć, żeś jest, aby przespać
tę jeszcze jedną noc...
Warto się zastanowić, czy utwór dotyczy tylko PRL-u? Przecież ból i nędza nie zniknęła ze świata wraz z upadkiem komunizmu. Tak też można odczytywać wiersz Barańczaka – jako uniwersalną przypowieść o potrzebie wiary lub tęsknocie za utraconą wiarą. Życie bez poczucia opieki ze strony niebiańskiego ojca jest trudne – człowiek nie zawsze może odzyskać wiarę, ale od czasu do czasu może pozwolić sobie na moment wzruszenia na myśl o niej.
Forma utworu (kilka informacji):
– apostrofa
– wiersz biały
W Pieśni XIV („Wy którzy pospolitą rzeczą władacie”) Jan Kochanowski odnosi się do spraw publicznych państwowych. Był to wątek częsty w jego twórczości...
Wiersz „Obłoki” stanowi część przedwojennej twórczości Czesława Miłosza. Przyszły noblista był wówczas młodym poetą związanym z wileńską...
„Warkoczyk” to wiersz Tadeusza Różewicza który powstał po wizycie poety w Muzeum Auschwitz-Birkenau. Podmiotem lirycznym jest osoba oglądająca gabloty...
Geneza czas i miejsce akcji Krótkie opowiadanie Stefana Żeromskiego „Zmierzch” ukazało się w czasopiśmie „Głos” w roku 1892. Już przed pierwszą...
Geneza „Rok 1984” to powieść Georga Orwella opublikowana w 1949 roku. Orwell był lewicowcem całe życie wyznającym ideały socjalistyczne. Jednak w czasie hiszpańskiej...
Streszczenie Kiedy suczka owczarek szkocki imieniem Lassie trafiła do rodziny Joeya od razu zaskarbiła sobie sympatię domowników. Wszyscy cieszyli się z jej powodu....
Geneza Napisanie „Potopu” zostało poprzedzone przez skrupulatne gromadzenie i studiowanie tekstów źródłowych opracowań i artykułów dotyczących...
Geneza czas i miejsce akcji Akcja noweli ma miejsce na wyspie koło Panamy a jej czas to koniec wieku XIX na co wskazywać mogłaby historia opowiedziana przez latarnika dotycząca...
„Poczwarka” to powieść Doroty Terakowskiej. Opowiada o rodzinie w której przychodzi na świat dziecko z zespołem Downa. Rodzince Adam i Ewa początkowo...
