Wiersz Ernesta Brylla „Wciąć o Ikarach głoszą” odnosi się do słynnego obrazu Pitera Bruegla. Na tym płótnie obserwujemy fragment brzegu morskiego. Na pierwszym planie chłop orze ziemię, dalej przez morze przedzierają się statki. Tylko w rogu widać nogę tonącego Ikara.
Zazwyczaj interpretuje się ten obraz, jako wizję świata, który w swej podłości nie dostrzega rozgrywającej się opodal tragedii. Tak widział to choćby Jarosław Iwaszkiewicz w noweli „Ikar”. Bryll przekornie występuje przeciw tej koncepcji. Dziwi się, że dla ludzi owa chuda chłopięca noga zadarta do nieba/- znaczyła wszystko. Zapatrzeni w tragedię młodzieńca zapominamy, że jego ojciec, Dedal, osiągnął sukces – i to nie dzięki przypadkowi, a mądrości.
- Jeśli
poznawszy miękkość wosku umiemy dopadać
wybranych brzegów – mijają nas w pieśni.
Dlaczego mamy, zdaje się sugerować Bryll, zachwycać się głupcem, który został za głupotę pokarany, zamiast docenić mędrca, jakim był Dedal? Czy moralne jest, że przejmujemy się tragedią Ikara, a nie zwracamy uwagi na ciężką harówkę chłopa, którego praca wznosi cywilizację?
[…] mijają chłopa albo mu się dziwią,
że nie patrzy w Ikary…
Breughel, co osiwiał
pojmując ludzi, oczy im odwracał
od podniebnych dramatów
Oczywiście wiersz Brylla nie jest oderwaną od rzeczywistości analizą mitu i przedstawiającego go płótna. Tak naprawdę poeta dokonuje krytyki „duszy polskiej”. Po wojnie toczyła się dyskusja dotycząca naszych zrywów narodowych. Tragedia powstania warszawskiego kazała raz jeszcze pomyśleć nad sensem wszystkich insurekcji, które znaczyły nasze dzieje od końca XVIII wieku. Bryll wyraźnie opowiadał się po stronie krytyków powstań. Zamiast zachwycać się pięknymi tragediami, uważał, powinniśmy większą wdzięczność okazywać tym, którzy powoli i z mozołem budowali przemysł, szkoły i handel. Nasz spadek otrzymaliśmy po biznesmenach, chłopach i działaczach społecznych – nie zaś po powstańcach. Wiersz Brylla jest prowokacyjny – nawet jeśli się z nim nie zgadzamy, warto, byśmy przemyśleli postawione w nim tezy.
Forma utworu (kilka informacji):
– układ rymów abab
– pytanie
– nieregularna liczba sylab w wersach
Streszczenie Pewien robot mając wyruszyć w daleką drogę postanowił wyposażyć się w elektrycznego przyjaciela. W tym celu udał się do wynalazcy o którym słyszał...
Czas i miejsce akcji geneza Nowela została opublikowana w 1891 roku na łamach czasopisma „Kraj”. Była ona efektem podróży autorki do Szwajcarii a jej akcja...
„Spójrzmy prawdzie w oczy” to wiersz Stanisława Barańczaka. Utwór oparty jest na grze ze znanym związkiem frazeologicznym. Spojrzenie prawdzie w...
Utwór Ignacego Krasickiego „Ptaszki w klatce” jest bardzo krótki (zaledwie cztery wersy) ale o kunszcie autora świadczy iż w tak niewielu słowach...
Geneza „Pan Cogito” to jeden z najbardziej znanych tomów poetyckich Zbigniewa Herberta. Został on wydany w 1974 roku. Bohater liryczny – pan Cogito...
Streszczenie Tom I Akcja powieści toczy się w latach 80. XIX wieku na Litwie w okolicach Korczyna. W pierwszej scenie widzimy Martę i Justynę Orzelską powracające z kościoła...
Streszczenie Pewien człowiek miał dwóch synów. Młodszy zapragnął swojej części majątku by odjechać z dala od domu gdzie roztrwonił wszystko. Zaczął...
Streszczenie Akcja noweli rozpoczyna się w kancelarii mieszczącej się we wsi Barania Głowa. Tamtejszy wójt zasiadł do pisania a towarzyszył mu Zołzikiewicz. Franciszek...
Streszczenie Któregoś wtorkowego dnia w letnie popołudnie pies o imieniu Ferdynand postanowił od teraz chodzić na dwóch łapach i ubierać się jak eleganccy...
