Wiersz Ernesta Brylla „Wciąć o Ikarach głoszą” odnosi się do słynnego obrazu Pitera Bruegla. Na tym płótnie obserwujemy fragment brzegu morskiego. Na pierwszym planie chłop orze ziemię, dalej przez morze przedzierają się statki. Tylko w rogu widać nogę tonącego Ikara.
Zazwyczaj interpretuje się ten obraz, jako wizję świata, który w swej podłości nie dostrzega rozgrywającej się opodal tragedii. Tak widział to choćby Jarosław Iwaszkiewicz w noweli „Ikar”. Bryll przekornie występuje przeciw tej koncepcji. Dziwi się, że dla ludzi owa chuda chłopięca noga zadarta do nieba/- znaczyła wszystko. Zapatrzeni w tragedię młodzieńca zapominamy, że jego ojciec, Dedal, osiągnął sukces – i to nie dzięki przypadkowi, a mądrości.
- Jeśli
poznawszy miękkość wosku umiemy dopadać
wybranych brzegów – mijają nas w pieśni.
Dlaczego mamy, zdaje się sugerować Bryll, zachwycać się głupcem, który został za głupotę pokarany, zamiast docenić mędrca, jakim był Dedal? Czy moralne jest, że przejmujemy się tragedią Ikara, a nie zwracamy uwagi na ciężką harówkę chłopa, którego praca wznosi cywilizację?
[…] mijają chłopa albo mu się dziwią,
że nie patrzy w Ikary…
Breughel, co osiwiał
pojmując ludzi, oczy im odwracał
od podniebnych dramatów
Oczywiście wiersz Brylla nie jest oderwaną od rzeczywistości analizą mitu i przedstawiającego go płótna. Tak naprawdę poeta dokonuje krytyki „duszy polskiej”. Po wojnie toczyła się dyskusja dotycząca naszych zrywów narodowych. Tragedia powstania warszawskiego kazała raz jeszcze pomyśleć nad sensem wszystkich insurekcji, które znaczyły nasze dzieje od końca XVIII wieku. Bryll wyraźnie opowiadał się po stronie krytyków powstań. Zamiast zachwycać się pięknymi tragediami, uważał, powinniśmy większą wdzięczność okazywać tym, którzy powoli i z mozołem budowali przemysł, szkoły i handel. Nasz spadek otrzymaliśmy po biznesmenach, chłopach i działaczach społecznych – nie zaś po powstańcach. Wiersz Brylla jest prowokacyjny – nawet jeśli się z nim nie zgadzamy, warto, byśmy przemyśleli postawione w nim tezy.
Forma utworu (kilka informacji):
– układ rymów abab
– pytanie
– nieregularna liczba sylab w wersach
Geneza „Iliadzie” przypisuje się autorstwo Homera mimo iż jest to kwestia sporna. Jest ona prawdopodobnie dziełem które poprzedza „Odyseję”...
Autorstwo i czas powstania Utwór o incipicie „Posłuchajcie bracia miła...” znany też pod tytułami: „Lament (Plankt) świętokrzyski” oraz „Żale...
Bohaterem bajki Ignacego Krasickiego „Pan i pies” jest tytułowe zwierzę. Sam właściciel nie pojawia się bezpośrednio w utworze dowiadujemy się tylko o jego...
Księga I. Mór. Gniew. Gniew Achillesa który wywołany jest sporem z królem Agamemnonem naczelnym wodzem wyprawy wojsk achajskich przeciwko Troi to główny...
„Gawęda o miłości ziemi ojczystej” Wisławy Szymborskiej to wiersz należący do liryki patriotycznej. Poetka wyraża w nim zachwyt nad pięknem rodzinnego kraju...
Streszczenie Królestwo niebieskiego porównane jest do człowieka który siał dobre nasiona. Jednakże w nocy jego nieprzyjaciel nasiał chwastów pomiędzy...
Geneza czas i miejsce akcji Powieść ukazała się w roku 1911 wcześniej publikowana była w odcinkach na łamach prasy. Czas akcji przedstawionej w utworze to lata 1884 –...
Geneza „Kolumbowie rocznik 20” to najsłynniejsza z powieści Romana Bratnego. Dzieło to doczekało się w swoim czasie statusu kultowego i dało nazwę całemu...
Wiesz Franciszka Karpińskiego „Do Justyny. Tęskność na wiosnę” należy do najbardziej znanych przykładów polskiej XVIII-wiecznej liryki miłosnej. W...
