Wiersz Ernesta Brylla „Wciąć o Ikarach głoszą” odnosi się do słynnego obrazu Pitera Bruegla. Na tym płótnie obserwujemy fragment brzegu morskiego. Na pierwszym planie chłop orze ziemię, dalej przez morze przedzierają się statki. Tylko w rogu widać nogę tonącego Ikara.
Zazwyczaj interpretuje się ten obraz, jako wizję świata, który w swej podłości nie dostrzega rozgrywającej się opodal tragedii. Tak widział to choćby Jarosław Iwaszkiewicz w noweli „Ikar”. Bryll przekornie występuje przeciw tej koncepcji. Dziwi się, że dla ludzi owa chuda chłopięca noga zadarta do nieba/- znaczyła wszystko. Zapatrzeni w tragedię młodzieńca zapominamy, że jego ojciec, Dedal, osiągnął sukces – i to nie dzięki przypadkowi, a mądrości.
- Jeśli
poznawszy miękkość wosku umiemy dopadać
wybranych brzegów – mijają nas w pieśni.
Dlaczego mamy, zdaje się sugerować Bryll, zachwycać się głupcem, który został za głupotę pokarany, zamiast docenić mędrca, jakim był Dedal? Czy moralne jest, że przejmujemy się tragedią Ikara, a nie zwracamy uwagi na ciężką harówkę chłopa, którego praca wznosi cywilizację?
[…] mijają chłopa albo mu się dziwią,
że nie patrzy w Ikary…
Breughel, co osiwiał
pojmując ludzi, oczy im odwracał
od podniebnych dramatów
Oczywiście wiersz Brylla nie jest oderwaną od rzeczywistości analizą mitu i przedstawiającego go płótna. Tak naprawdę poeta dokonuje krytyki „duszy polskiej”. Po wojnie toczyła się dyskusja dotycząca naszych zrywów narodowych. Tragedia powstania warszawskiego kazała raz jeszcze pomyśleć nad sensem wszystkich insurekcji, które znaczyły nasze dzieje od końca XVIII wieku. Bryll wyraźnie opowiadał się po stronie krytyków powstań. Zamiast zachwycać się pięknymi tragediami, uważał, powinniśmy większą wdzięczność okazywać tym, którzy powoli i z mozołem budowali przemysł, szkoły i handel. Nasz spadek otrzymaliśmy po biznesmenach, chłopach i działaczach społecznych – nie zaś po powstańcach. Wiersz Brylla jest prowokacyjny – nawet jeśli się z nim nie zgadzamy, warto, byśmy przemyśleli postawione w nim tezy.
Forma utworu (kilka informacji):
– układ rymów abab
– pytanie
– nieregularna liczba sylab w wersach
„W malinowym chruśniaku” Bolesława Leśmiana to wiersz uznawany powszechnie za arcydzieło polskiej poezji erotycznej. W tym krótkim utworze autorowi udało...
Streszczenie Przedmowa We fragmencie tym autor wyjaśnia pochodzenie imienia tytułowego bohatera. Pierwszy człon - Kubuś - zaczerpnięty został od jednego z niedźwiadków...
Piotr Skarga był kaznodzieją króla Zygmunta III Wazy jezuitą jedną z najważniejszych postaci polskiej reformacji. Jego najważniejsze dzieła to bardzo popularne...
„Weiser Dawidek” to powieść Pawła Huelle. Jej narratorem jest Paweł który próbuje przypomnieć sobie swoje dzieciństwo i związaną z nią postać...
Streszczeniep> Miziołek czyli narrator powieści to chłopiec który opisuje swoje codzienne życie. Każdego dnia dzieje się w nim coś ciekawego. A to drobny żart...
Wiersz „Szare eminencje zachwytu” doskonale wyraża program artystyczny Mirona Białoszewskiego. Poeta wielokrotnie łączył w swej twórczości elementy wysokie...
Streszczenie I Tadeusz Boy-Żeleński pisze „Plotkę o „Weselu” 20 lat po powstaniu dramatu. Jego ambicją nie jest literaturoznawcza analiza dzieła ale przypomnienie...
„Padlina” to jeden z najbardziej znanych wierszy Charlesa Baudelaire’a z tomu „Kwiaty zła” w którym poeta przedstawił swoją wizję świata...
Wiersz Jana Lechonia „Herostrates” nawiązuje do tytułowego Greka który w starożytności spalił świątynie Artemidy by zdobyć wieczną sławę. Jest to...
