Wiersz Ernesta Brylla „Wciąć o Ikarach głoszą” odnosi się do słynnego obrazu Pitera Bruegla. Na tym płótnie obserwujemy fragment brzegu morskiego. Na pierwszym planie chłop orze ziemię, dalej przez morze przedzierają się statki. Tylko w rogu widać nogę tonącego Ikara.
Zazwyczaj interpretuje się ten obraz, jako wizję świata, który w swej podłości nie dostrzega rozgrywającej się opodal tragedii. Tak widział to choćby Jarosław Iwaszkiewicz w noweli „Ikar”. Bryll przekornie występuje przeciw tej koncepcji. Dziwi się, że dla ludzi owa chuda chłopięca noga zadarta do nieba/- znaczyła wszystko. Zapatrzeni w tragedię młodzieńca zapominamy, że jego ojciec, Dedal, osiągnął sukces – i to nie dzięki przypadkowi, a mądrości.
- Jeśli
poznawszy miękkość wosku umiemy dopadać
wybranych brzegów – mijają nas w pieśni.
Dlaczego mamy, zdaje się sugerować Bryll, zachwycać się głupcem, który został za głupotę pokarany, zamiast docenić mędrca, jakim był Dedal? Czy moralne jest, że przejmujemy się tragedią Ikara, a nie zwracamy uwagi na ciężką harówkę chłopa, którego praca wznosi cywilizację?
[…] mijają chłopa albo mu się dziwią,
że nie patrzy w Ikary…
Breughel, co osiwiał
pojmując ludzi, oczy im odwracał
od podniebnych dramatów
Oczywiście wiersz Brylla nie jest oderwaną od rzeczywistości analizą mitu i przedstawiającego go płótna. Tak naprawdę poeta dokonuje krytyki „duszy polskiej”. Po wojnie toczyła się dyskusja dotycząca naszych zrywów narodowych. Tragedia powstania warszawskiego kazała raz jeszcze pomyśleć nad sensem wszystkich insurekcji, które znaczyły nasze dzieje od końca XVIII wieku. Bryll wyraźnie opowiadał się po stronie krytyków powstań. Zamiast zachwycać się pięknymi tragediami, uważał, powinniśmy większą wdzięczność okazywać tym, którzy powoli i z mozołem budowali przemysł, szkoły i handel. Nasz spadek otrzymaliśmy po biznesmenach, chłopach i działaczach społecznych – nie zaś po powstańcach. Wiersz Brylla jest prowokacyjny – nawet jeśli się z nim nie zgadzamy, warto, byśmy przemyśleli postawione w nim tezy.
Forma utworu (kilka informacji):
– układ rymów abab
– pytanie
– nieregularna liczba sylab w wersach
Streszczenie Utwór rozpoczyna opis domu matki oraz okolicy. Pojawia się także postać siedmioletniego chłopca którym jest sam narrator. Mówi on o nawyku...
Streszczenie Rozdział I – Nieproszeni goście W pewnej wyjątkowo starannie urządzonej i szczególnie wygodnej norze mieszkał pewien hobbit. Bilbo Baggins bo tak...
Wiersz Czesława Miłosza „Nadzieja” stanowi część cyklu „Świat. Poema naiwne”. W tych spisanych w 1943 roku utworach nasz wielki poeta próbował...
„Kruk i lis” Krasickiego porusza temat pojawiający się również w innych bajkach (np. w „Szczur i kot”). Mianowicie utwór dotyczy zapatrzenia...
Sonet Leopolda Staffa „Czytelnicy” każe nam zastanowić się nad potęgą literatury i jej rolą w rozwoju człowieka. Jego bohaterami jest dwójka młodych...
Streszczenie Król Syzyf był władcą Koryntu. Jego życie wolne było od trosk. Sam zamieszkiwał w pięknym pałacu a kraj przez niego rządzony słynął z dostatku....
„Córka czarownicy” to powieść fantasy autorstwa Doroty Terakowskiej. Rozgrywa się w fikcyjnym baśniowym świecie. Bohaterką jest mała dziewczynka którą...
Geneza „Giaur” to powieść poetycka George’a Byrona która ukazała się w 1813 r. Co ciekawe to pierwszy utwór tego autora o tematyce związanej...
Streszczenie Akcja „Pinokia” zaczyna się gdy w ręce stolarza Wisienki trafia niezwykłe mówiące drewno. Nie nadaje się ono na zwykłą nogę od stołu...
