Wiersz Ernesta Brylla „Wciąć o Ikarach głoszą” odnosi się do słynnego obrazu Pitera Bruegla. Na tym płótnie obserwujemy fragment brzegu morskiego. Na pierwszym planie chłop orze ziemię, dalej przez morze przedzierają się statki. Tylko w rogu widać nogę tonącego Ikara.
Zazwyczaj interpretuje się ten obraz, jako wizję świata, który w swej podłości nie dostrzega rozgrywającej się opodal tragedii. Tak widział to choćby Jarosław Iwaszkiewicz w noweli „Ikar”. Bryll przekornie występuje przeciw tej koncepcji. Dziwi się, że dla ludzi owa chuda chłopięca noga zadarta do nieba/- znaczyła wszystko. Zapatrzeni w tragedię młodzieńca zapominamy, że jego ojciec, Dedal, osiągnął sukces – i to nie dzięki przypadkowi, a mądrości.
- Jeśli
poznawszy miękkość wosku umiemy dopadać
wybranych brzegów – mijają nas w pieśni.
Dlaczego mamy, zdaje się sugerować Bryll, zachwycać się głupcem, który został za głupotę pokarany, zamiast docenić mędrca, jakim był Dedal? Czy moralne jest, że przejmujemy się tragedią Ikara, a nie zwracamy uwagi na ciężką harówkę chłopa, którego praca wznosi cywilizację?
[…] mijają chłopa albo mu się dziwią,
że nie patrzy w Ikary…
Breughel, co osiwiał
pojmując ludzi, oczy im odwracał
od podniebnych dramatów
Oczywiście wiersz Brylla nie jest oderwaną od rzeczywistości analizą mitu i przedstawiającego go płótna. Tak naprawdę poeta dokonuje krytyki „duszy polskiej”. Po wojnie toczyła się dyskusja dotycząca naszych zrywów narodowych. Tragedia powstania warszawskiego kazała raz jeszcze pomyśleć nad sensem wszystkich insurekcji, które znaczyły nasze dzieje od końca XVIII wieku. Bryll wyraźnie opowiadał się po stronie krytyków powstań. Zamiast zachwycać się pięknymi tragediami, uważał, powinniśmy większą wdzięczność okazywać tym, którzy powoli i z mozołem budowali przemysł, szkoły i handel. Nasz spadek otrzymaliśmy po biznesmenach, chłopach i działaczach społecznych – nie zaś po powstańcach. Wiersz Brylla jest prowokacyjny – nawet jeśli się z nim nie zgadzamy, warto, byśmy przemyśleli postawione w nim tezy.
Forma utworu (kilka informacji):
– układ rymów abab
– pytanie
– nieregularna liczba sylab w wersach
Geneza „Ikar” to opowiadanie Jarosława Iwaszkiewicza które pierwszy raz opublikowane zostało w 1954 roku. Ma ono charakter na poły autobiograficzny odnosi...
„Plastusiowy pamiętnik” to książka której autorką jest Maria Kownacka. Opowiada o przygodach maleńkiego ludzika z plasteliny – to tytułowy Plastuś....
„Przemiana” to opowiadanie Franza Kafki. Głównym bohaterem jest Gregor Samsa komiwojażer (sprzedawca) zwyczajny mieszanin. Pewnego dnia Gregor budzi się...
Wiersz Juliana Przybosia „Wieczór” zaliczyć można do najbardziej poruszającej polskiej poezji miłosnej. Poruszającej a także – warto dodać –...
StreszczenieNowela rozpoczyna się opisem pastora Böhme który jest człowiekiem niezwykle zacnym. Podróżował on bryczką pozdrawiając i błogosławiąc...
Streszczenie Siostra króla Kornwalii Blancheflor wychodzi za mąż za Riwalena wiernego rycerza króla Marka. Waleczny rycerz niestety ginie w walce pozostawiając...
Geneza „Granica” Zofii Nałkowskiej wydana została w 1935 r. Praca nad powieścią zajęła autorce wiele czasu - po raz pierwszy została ona wspomniana w korespondencji...
„Termopile polskie” Tadeusza Różewicza pochodzi z tomu „Niepokój”. Wiersz nawiązuje do tragicznych wydarzeń II wojny światowej –...
Streszczenie Narcyz był niezwykle przystojnym młodym mężczyzną. Jego uroda stała się powodem dla którego uwielbiały go nimfy. Jednak on nie był zainteresowany...
