Unikalne i sprawdzone teksty

Malowany ptak – streszczenie skrótowe, problematyka

„Malowany Ptak” pozostaje najsłynniejszą powieścią Jerzego Kosińskiego. Tuż po premierze w 1965 roku książka stała się prawdziwym wydarzeniem literackim, do czego umiejętnie przyczynił się sam autor, nie zaprzeczając jej domniemanemu autobiograficznemu charakterowi. Powieść opisuje przejścia żydowskiego dziecka w ogarniętej wojną Europe Wschodniej – a Kosiński sam był Żydem, który przetrwał jako dziecko niemiecką okupację. Wielu krytyków uznało więc, że autor bazował na własnych przeżyciach. Po latach okazało się, że było to błędne założenie. Kosiński wprawdzie musiał się ukrywać, jednak nie przeszedł tak traumatycznych doświadczeń, jak bohater jego książki.

Z dzisiejszej perspektywy wydaje się zresztą dziwne, iż tak łatwo uwierzono w autentyczność części opisanych wydarzeń. Wiele elementów powieści ma bowiem typowo surrealistyczny charakter. Wydaje się, że Kosiński postanowił opisać współczesną wersję dantejskiego piekła, osadzając je na ziemiach okupowanej Polski. W ten sposób obok fragmentów opartych na faktach (opisy zagłady Żydów i Cyganów) znajdują się też elementy groteskowe, przesadzone. Przykładowo – w pewnym momencie bohater prowadzi chciwego chłopa do bunkra, w którym szczury zjadają mężczyznę. Inna bohaterka (Ewka) uprawia seks z kozłem.

Za interpretacją „dantejską” przemawia też struktura powieści. Utwór nie ma wyraźnej linii fabularnej, jest raczej serią epizodów. Bohaterem jest żydowskie dziecko, które zostaje ukryte przez rodziców na wsi. Opiekunka chłopaka umiera, a ten zaczyna wędrówkę przez okoliczne wsie. Kolejne odwiedzane miejscowości przypominają kręgi piekielne właśnie.

W jednej z nich bohater poznaje historię Głupiej Ludmiły, która nie chciała wyjść za sąsiada, więc ten zorganizował na niej zbiorowy gwałt. W innej młynarz wybija oczy parobkowi, o którego jest zazdrosny. W jeszcze innej bohater zostaje ministrantem, ale gdy naraża się chłopom, ci próbują utopić go w gnojówce.

Świat poznawany przez chłopca to nieustanny ciąg przemocy i seksualnych ekscesów. Nawet stosunkowo pozytywne postacie, jak Rosjanin Mitka, skalane są krwią. Bohater trafia wreszcie do sierocińca, skąd odbierają go rodzice. Udało mu się przeżyć wojnę, ale stracił mowę z powodu stresu. Odzyskuje ją dopiero na końcu powieści.

„Malowany ptak” pozostaje dziełem kontrowersyjnym. Niektórzy zarzucają Kosińskiemu pornografię i fascynację brutalnością. Inni z kolei podkreślają, że powieść może i przedstawia zwyrodnienia – ale czyż przez to właśnie nie jest doskonałą syntezą XX wieku, tak obfitującego w ból?

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Konopielka – streszczenie plan...

„Konopielka” Edwarda Redlińskiego zaczyna się opisem poranka we wsi Taplary. Poznajemy gospodarstwo Kaziuka głównego bohatera. Okazuje się że w nocy krowa...

Pantofelek – interpretacja i analiza...

„Pantofelek” to utwór Andrzeja Bursy. Przestawia coś w rodzaju dialogu dwóch postaci (choć widzimy wypowiedzi tylko jednej z nich). Podmiot liryczny...

Powrót taty – interpretacja i...

Streszczenie Utwór rozpoczyna bezpośredni zwrot do dzieci. Są one nawoływane do pójścia na wzgórze i zmawiania modlitwy za tatę. Podkreślone są zagrożenia...

Inny świat – streszczenie plan...

Streszczenie Część I Powieść poprzedza dedykacja dla żony Krystyny i cytat z „Domu umarłych” Fiodora Dostojewskiego. Witebsk – Leningrad – Wołogda...

Niebo – interpretacja i analiza

„Niebo” Wisławy Szymborskiej to wiersz w którym mamy do czynienia z filozoficzną refleksją nad światem i intelektualnymi kategoriami służącymi do jego...

Madame – streszczenie skrótowe...

Geneza Powieść Antoniego Libery „Madame” ukazała się w 1998 roku. Autor wysłał ją na konkurs wydawnictwa Znak jednak pracował nad nią już od kilku lat....

Książka – interpretacja i analiza...

“Książka” to wiersz Zbigniewa Herberta w którym poeta wykorzystuje topos księgi. Księga w tradycji literackiej to oznaka najwyższej tajemnej wiedzy przeznaczonej...

Mit o Syzyfie - streszczenie plan...

Streszczenie Król Syzyf był władcą Koryntu. Jego życie wolne było od trosk. Sam zamieszkiwał w pięknym pałacu a kraj przez niego rządzony słynął z dostatku....

Nn próbuje sobie przypomnieć słowa...

„Nn próbuje sobie przypomnieć słowa modlitwy” to wiersz Stanisława Barańczaka. NN oznacza „nazwisko nieznane” – skrót taki często...