„Malowany Ptak” pozostaje najsłynniejszą powieścią Jerzego Kosińskiego. Tuż po premierze w 1965 roku książka stała się prawdziwym wydarzeniem literackim, do czego umiejętnie przyczynił się sam autor, nie zaprzeczając jej domniemanemu autobiograficznemu charakterowi. Powieść opisuje przejścia żydowskiego dziecka w ogarniętej wojną Europe Wschodniej – a Kosiński sam był Żydem, który przetrwał jako dziecko niemiecką okupację. Wielu krytyków uznało więc, że autor bazował na własnych przeżyciach. Po latach okazało się, że było to błędne założenie. Kosiński wprawdzie musiał się ukrywać, jednak nie przeszedł tak traumatycznych doświadczeń, jak bohater jego książki.
Z dzisiejszej perspektywy wydaje się zresztą dziwne, iż tak łatwo uwierzono w autentyczność części opisanych wydarzeń. Wiele elementów powieści ma bowiem typowo surrealistyczny charakter. Wydaje się, że Kosiński postanowił opisać współczesną wersję dantejskiego piekła, osadzając je na ziemiach okupowanej Polski. W ten sposób obok fragmentów opartych na faktach (opisy zagłady Żydów i Cyganów) znajdują się też elementy groteskowe, przesadzone. Przykładowo – w pewnym momencie bohater prowadzi chciwego chłopa do bunkra, w którym szczury zjadają mężczyznę. Inna bohaterka (Ewka) uprawia seks z kozłem.
Za interpretacją „dantejską” przemawia też struktura powieści. Utwór nie ma wyraźnej linii fabularnej, jest raczej serią epizodów. Bohaterem jest żydowskie dziecko, które zostaje ukryte przez rodziców na wsi. Opiekunka chłopaka umiera, a ten zaczyna wędrówkę przez okoliczne wsie. Kolejne odwiedzane miejscowości przypominają kręgi piekielne właśnie.
W jednej z nich bohater poznaje historię Głupiej Ludmiły, która nie chciała wyjść za sąsiada, więc ten zorganizował na niej zbiorowy gwałt. W innej młynarz wybija oczy parobkowi, o którego jest zazdrosny. W jeszcze innej bohater zostaje ministrantem, ale gdy naraża się chłopom, ci próbują utopić go w gnojówce.
Świat poznawany przez chłopca to nieustanny ciąg przemocy i seksualnych ekscesów. Nawet stosunkowo pozytywne postacie, jak Rosjanin Mitka, skalane są krwią. Bohater trafia wreszcie do sierocińca, skąd odbierają go rodzice. Udało mu się przeżyć wojnę, ale stracił mowę z powodu stresu. Odzyskuje ją dopiero na końcu powieści.
„Malowany ptak” pozostaje dziełem kontrowersyjnym. Niektórzy zarzucają Kosińskiemu pornografię i fascynację brutalnością. Inni z kolei podkreślają, że powieść może i przedstawia zwyrodnienia – ale czyż przez to właśnie nie jest doskonałą syntezą XX wieku, tak obfitującego w ból?
Streszczenie Przypowieść o dobrym Pasterzu opisuje wizytę pasterza w owczarni który udaje się do niej przez bramę co odróżnia go od złodziei. Gdy już jest...
Campo di Fiori uznawany jest powszechnie za jeden z najbardziej poruszających wierszy Czesława Miłosza. Jego wersy spisane zostały w 1943 roku czyli roku w którym...
Wiersz Krzysztofa Kamila Baczyńskiego „Elegia o chłopcu polskim” pochodzi z lutego 1944 roku. Data jest znacząca – autor zaledwie miesiąc wcześniej skończył...
„Konopielka” Edwarda Redlińskiego zaczyna się opisem poranka we wsi Taplary. Poznajemy gospodarstwo Kaziuka głównego bohatera. Okazuje się że w nocy krowa...
Streszczenie Akt pierwszy Scena I „Hamlet” rozpoczyna się sceną mającą miejsce przed zamkiem. Dwóch strażników - Bernardo i Francisko - wymienia...
„Ballada o zejściu do sklepu” to utwór Mirona Białoszewskiego. Już po tytule możemy poznać autora który wielokrotnie dał się poznać z łączenie...
„Echa leśne” są nowelą Stefana Żeromskiego po raz pierwszy opublikowaną w roku 1905. Pisarz w tym krótkim tekście powraca do tematu jaki często przewijał...
„Oda do rozpaczy” jest wierszem księdza Jana Twardowskiego. Już tytuł brzmi oryginalnie – oda jest pieśnią pochwalną. Jakże więc chwalić rozpacz jakże...
Streszczenie Dedykacja „Faust” rozpoczyna się dedykacją o charakterze inwokacyjnym. Przywołane zostają w niej duhy zwiewne które symbolizują przeszłość....
