„Film amerykański” to wiersz Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Utwór poświęcony jest przemijaniu i związkom sztuki z życiem. Punktem wyjścia do refleksji poety jest kino. Dzisiaj stanowi ono coś bliskiego każdemu z nas, normalny element rzeczywistości, taki jak sklep, czy parking samochodowy. Trzeba jednak pamiętać, że w okresie, gdy Pawlikowska-Jasnorzewska debiutowała, tuż po I wojnie światowej, kino było ciągle stosunkowo młodą dziedziną sztuki.
Pierwsza część utworu to ciąg obrazów, kojarzących się z filmami. Autorka przeplata poszczególne sceny, pochodzące z różnych dzieł, odwzorowując efekt kinowego dynamizmu. Wjeżdża cowboy, wspaniały bandyta [...] słodkie Indie, nie zaznane Chiny!. Filmy dają okazję do poznania nowych stron, zasmakowania egzotyki.
Z dzisiejszej perspektywy uderza swego rodzaju pobłażliwość, jeśli nie pogarda, z jaką poetka traktuje kino. Pamiętać musimy jednak, że w owym czasie większość dzieł filmowych nie miała ambicji artystycznych – były to głównie nieskomplikowane obrazy przygodowe lub melodramaty.
Utwór kończy się filozoficzną obserwacją:
Coś się w duszy śmieje, a coś- płacze
i tak mówi patrząc tęsknie z ukrycia:
“Drugi raz — od początku inaczej —
może uda się piękny film życia..."
Jak interpretować przesłanie wiersza? Z pewnością stanowi on pewien głos w dyskusji nad sztuką filmową. Poetka może uważać kino za prostacką, jarmarczną rozrywkę, ale nie potrafi odmówić mu wpływu na ludzi. Człowiek może w ciemnej sali odpocząć, pomarzyć o lepszym, piękniejszym życiu. Ale czy to, w ostatecznym rachunku, jest pozytywne? Czy kino nie tworzy ułudy, nie skłania człowieka do dążenia do rzeczy nierealnych?
Można też utwór analizować na nieco innym poziomie. Poetka odnosi się bowiem do samej kondycji człowieka. Próbujemy realizować swoje marzenia i sny, jednak czas upływa nieubłaganie i nie będziemy mieli okazji, by spróbować jeszcze raz. Dzisiaj często powtarza się „nie żyje się dwa razy”, by zachęcić do robienia rzeczy ciekawych i szalonych. Dla poetki jednak konstatacja taka nie jest inspiracją do życia „pełną piersią” – jest za to źródłem melancholii i smutku.
Forma utworu (kilka informacji)
– układ rymów abab
– wykrzyknienie
– równoważniki zdania
Streszczeniep> Miziołek czyli narrator powieści to chłopiec który opisuje swoje codzienne życie. Każdego dnia dzieje się w nim coś ciekawego. A to drobny żart...
Streszczenie Akt pierwszy Scena pierwsza Pokój w zamku Cześnika; mężczyzna rozmawia z Dyndalskim - swoim sługą. Roztacza wizję szczęśliwego małżeństwa z Podstoliną...
Geneza czas i miejsce akcji Hanna Krall w latach siedemdziesiątych przygotowywała reportaż poświęcony operacjom serca. Przy tej okazji poznała kardiochirurga Marka Edelmana....
Dytyramb to starożytna pieśń pochwalna na cześć Dionizosa – z niej wywodzą się takie gatunki jak tragedia i komedia. „Dytyramb” w podtytule wiersza Juliana...
Geneza „Nie-boską komedię” napisał Zygmunt Krasiński w 1833 r. Dzieło ukazało się dwa lata później - wydane anonimowo w Paryżu. Po raz pierwszy nazwisko...
„Plastusiowy pamiętnik” to jedna z tych książeczek które zna każde polskie dziecko! Od lat bowiem jest on lekturą w pierwszej klasie szkoły podstawowej....
Geneza czas i miejsce akcji Akcja utworu dzieje się w miejscowości która nie została w żaden sposób nazwana. Czytelnik ma okazję dowiedzieć się że mieści...
„Dar” Czesława Miłosza to wiersz który powstał w 1971 roku i wszedł w skład tomu „Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada”. Utwór stanowi...
Wiesz Franciszka Karpińskiego „Do Justyny. Tęskność na wiosnę” należy do najbardziej znanych przykładów polskiej XVIII-wiecznej liryki miłosnej. W...
