Wiesz Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej „Laura i Filon” odnosi się do sielanki Franciszka Karpińskiego. Powstały w XVIII wieku utwór Karpińskiego przedstawiał modny wówczas motyw miłości pasterza i pastereczki.
Pierwsze wersy utworu Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej mogłyby pochodzić właśnie z jakiegoś utworu oświeceniowego. Widzimy bowiem scenę spotkania dwójki kochanków, scenę jakby wyjętą z osiemnastowiecznego malarstwa lub poezji.
A jawor był szumiący, ponury i siny,
miał dużo, dużo liści, jak drzewo na sztychu.
- Koszyk miły pleciony był z cienkiej wikliny,
maliny w nim różowe śmiały się po cichu...
Jednak już następne wersy wprowadzają pewien nieład w ten obraz. Trafiamy bowiem na frazę: wśród książkowej, pożółkłej i francuskiej woni. Widać więc wyraźnie, że autorka podchodzi do przedstawionego przez siebie spotkania pasterzy z ironią, podkreśla sztuczność oświeceniowych wyobrażeń.
Pod koniec wiersza dowiadujemy się zaś, iż Laura i Filon:
Przyszli w proch się rozsypać (płascy jak kwiat w książce)
pod umówionym, sinym, szumiącym jaworem:
Fragment ów ponownie podkreśla nieautentyczność motywu dwójki zakochanych pasterzy. Osiemnastowieczni pisarze nie przedstawiali realiów ówczesnej wsi – chłopi nie prowadzili wówczas wesołego i lekkiego życia, przygrywając sobie na fujarkach. Jednak Pawlikowska, pisząc prawie dwieście lat po Karpińskim, nie chciała po prostu skrytykować oświeceniowej literatury. Jej celem było ukazanie przemijalności i względności wszystkiego. Pokazując miałkość motywu Laury i Filona, poetka krytykuje literaturę jako taką – nie jest bowiem ona w stanie ująć zmieniającego się życia. Przy tym Pawlikowska podkreśla też, że nawet miłość nie należy do rzeczy wiecznych. Po latach największe uczucia mogą się wydawać równie „płaskie”, jak wiersze Karpińskiego.
Wiersz Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej to gorzka medytacja nad przemijaniem świata i zmiennością wszystkich rzeczy.
Forma utworu (kilka informacji):
– układ rymów abab
– antropomorfizacja (śmiejące się maliny)
– epitet (szumiący jawor)
Księga pierwsza – Gospodarstwo „Pan Tadeusz” rozpoczyna się inwokacją do Litwy w której kraj ten porównany zostaje do zdrowia. Następnie przywołane...
Streszczenie W „Tygrysie i Róży” znów przenosimy się do sympatycznej rodziny Borejków zamieszkującej poznańskie Jeżyce. W domu nadal jest...
Streszczenie „Legendy polskie” to zbiór pięknych legend napisanych przez Wandę Chotomską. W większości są to ciekawe barwne opowiadania które...
Geneza „Nie-boską komedię” napisał Zygmunt Krasiński w 1833 r. Dzieło ukazało się dwa lata później - wydane anonimowo w Paryżu. Po raz pierwszy nazwisko...
„Imię róży” to najsłynniejsza powieść Umberto Eco. Akcja rozgrywa się we włoskim klasztorze w 1327 roku. Wilhelm z Baskerville i jego uczeń Adso z...
Wielu autorów polskiego renesansu przedstawiało wieś jako swego rodzaju ziemski raj. Życie na wsi miało być dalekie od złudnego blichtru i zepsucia wielkiego świata...
Dytyramb to starożytna pieśń pochwalna na cześć Dionizosa – z niej wywodzą się takie gatunki jak tragedia i komedia. „Dytyramb” w podtytule wiersza Juliana...
Rapsod to utwór poświęcony pamięci bohaterów i ich czynów. Nierzadko stanowi fragment większej całości (np. epopei) lecz funkcjonuje także jako autonomiczna...
Streszczenie Ojciec i syn pędzą na koniu. Dziecko jest wyraźnie osłabione jego głowa spoczywa na piersi rodzica. Mężczyzna pragnie dodać potomkowi otuchy a dziecko odpowiada...
