Wiesz Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej „Laura i Filon” odnosi się do sielanki Franciszka Karpińskiego. Powstały w XVIII wieku utwór Karpińskiego przedstawiał modny wówczas motyw miłości pasterza i pastereczki.
Pierwsze wersy utworu Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej mogłyby pochodzić właśnie z jakiegoś utworu oświeceniowego. Widzimy bowiem scenę spotkania dwójki kochanków, scenę jakby wyjętą z osiemnastowiecznego malarstwa lub poezji.
A jawor był szumiący, ponury i siny,
miał dużo, dużo liści, jak drzewo na sztychu.
- Koszyk miły pleciony był z cienkiej wikliny,
maliny w nim różowe śmiały się po cichu...
Jednak już następne wersy wprowadzają pewien nieład w ten obraz. Trafiamy bowiem na frazę: wśród książkowej, pożółkłej i francuskiej woni. Widać więc wyraźnie, że autorka podchodzi do przedstawionego przez siebie spotkania pasterzy z ironią, podkreśla sztuczność oświeceniowych wyobrażeń.
Pod koniec wiersza dowiadujemy się zaś, iż Laura i Filon:
Przyszli w proch się rozsypać (płascy jak kwiat w książce)
pod umówionym, sinym, szumiącym jaworem:
Fragment ów ponownie podkreśla nieautentyczność motywu dwójki zakochanych pasterzy. Osiemnastowieczni pisarze nie przedstawiali realiów ówczesnej wsi – chłopi nie prowadzili wówczas wesołego i lekkiego życia, przygrywając sobie na fujarkach. Jednak Pawlikowska, pisząc prawie dwieście lat po Karpińskim, nie chciała po prostu skrytykować oświeceniowej literatury. Jej celem było ukazanie przemijalności i względności wszystkiego. Pokazując miałkość motywu Laury i Filona, poetka krytykuje literaturę jako taką – nie jest bowiem ona w stanie ująć zmieniającego się życia. Przy tym Pawlikowska podkreśla też, że nawet miłość nie należy do rzeczy wiecznych. Po latach największe uczucia mogą się wydawać równie „płaskie”, jak wiersze Karpińskiego.
Wiersz Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej to gorzka medytacja nad przemijaniem świata i zmiennością wszystkich rzeczy.
Forma utworu (kilka informacji):
– układ rymów abab
– antropomorfizacja (śmiejące się maliny)
– epitet (szumiący jawor)
Geneza „Iliadzie” przypisuje się autorstwo Homera mimo iż jest to kwestia sporna. Jest ona prawdopodobnie dziełem które poprzedza „Odyseję”...
Autorstwo i czas powstania Utwór o incipicie „Posłuchajcie bracia miła...” znany też pod tytułami: „Lament (Plankt) świętokrzyski” oraz „Żale...
Bohaterem bajki Ignacego Krasickiego „Pan i pies” jest tytułowe zwierzę. Sam właściciel nie pojawia się bezpośrednio w utworze dowiadujemy się tylko o jego...
Księga I. Mór. Gniew. Gniew Achillesa który wywołany jest sporem z królem Agamemnonem naczelnym wodzem wyprawy wojsk achajskich przeciwko Troi to główny...
„Gawęda o miłości ziemi ojczystej” Wisławy Szymborskiej to wiersz należący do liryki patriotycznej. Poetka wyraża w nim zachwyt nad pięknem rodzinnego kraju...
Streszczenie Królestwo niebieskiego porównane jest do człowieka który siał dobre nasiona. Jednakże w nocy jego nieprzyjaciel nasiał chwastów pomiędzy...
Geneza czas i miejsce akcji Powieść ukazała się w roku 1911 wcześniej publikowana była w odcinkach na łamach prasy. Czas akcji przedstawionej w utworze to lata 1884 –...
Geneza „Kolumbowie rocznik 20” to najsłynniejsza z powieści Romana Bratnego. Dzieło to doczekało się w swoim czasie statusu kultowego i dało nazwę całemu...
Wiesz Franciszka Karpińskiego „Do Justyny. Tęskność na wiosnę” należy do najbardziej znanych przykładów polskiej XVIII-wiecznej liryki miłosnej. W...
