Wiesz Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej „Laura i Filon” odnosi się do sielanki Franciszka Karpińskiego. Powstały w XVIII wieku utwór Karpińskiego przedstawiał modny wówczas motyw miłości pasterza i pastereczki.
Pierwsze wersy utworu Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej mogłyby pochodzić właśnie z jakiegoś utworu oświeceniowego. Widzimy bowiem scenę spotkania dwójki kochanków, scenę jakby wyjętą z osiemnastowiecznego malarstwa lub poezji.
A jawor był szumiący, ponury i siny,
miał dużo, dużo liści, jak drzewo na sztychu.
- Koszyk miły pleciony był z cienkiej wikliny,
maliny w nim różowe śmiały się po cichu...
Jednak już następne wersy wprowadzają pewien nieład w ten obraz. Trafiamy bowiem na frazę: wśród książkowej, pożółkłej i francuskiej woni. Widać więc wyraźnie, że autorka podchodzi do przedstawionego przez siebie spotkania pasterzy z ironią, podkreśla sztuczność oświeceniowych wyobrażeń.
Pod koniec wiersza dowiadujemy się zaś, iż Laura i Filon:
Przyszli w proch się rozsypać (płascy jak kwiat w książce)
pod umówionym, sinym, szumiącym jaworem:
Fragment ów ponownie podkreśla nieautentyczność motywu dwójki zakochanych pasterzy. Osiemnastowieczni pisarze nie przedstawiali realiów ówczesnej wsi – chłopi nie prowadzili wówczas wesołego i lekkiego życia, przygrywając sobie na fujarkach. Jednak Pawlikowska, pisząc prawie dwieście lat po Karpińskim, nie chciała po prostu skrytykować oświeceniowej literatury. Jej celem było ukazanie przemijalności i względności wszystkiego. Pokazując miałkość motywu Laury i Filona, poetka krytykuje literaturę jako taką – nie jest bowiem ona w stanie ująć zmieniającego się życia. Przy tym Pawlikowska podkreśla też, że nawet miłość nie należy do rzeczy wiecznych. Po latach największe uczucia mogą się wydawać równie „płaskie”, jak wiersze Karpińskiego.
Wiersz Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej to gorzka medytacja nad przemijaniem świata i zmiennością wszystkich rzeczy.
Forma utworu (kilka informacji):
– układ rymów abab
– antropomorfizacja (śmiejące się maliny)
– epitet (szumiący jawor)
„Konopielka” Edwarda Redlińskiego zaczyna się opisem poranka we wsi Taplary. Poznajemy gospodarstwo Kaziuka głównego bohatera. Okazuje się że w nocy krowa...
„Pantofelek” to utwór Andrzeja Bursy. Przestawia coś w rodzaju dialogu dwóch postaci (choć widzimy wypowiedzi tylko jednej z nich). Podmiot liryczny...
Streszczenie Utwór rozpoczyna bezpośredni zwrot do dzieci. Są one nawoływane do pójścia na wzgórze i zmawiania modlitwy za tatę. Podkreślone są zagrożenia...
Streszczenie Część I Powieść poprzedza dedykacja dla żony Krystyny i cytat z „Domu umarłych” Fiodora Dostojewskiego. Witebsk – Leningrad – Wołogda...
„Niebo” Wisławy Szymborskiej to wiersz w którym mamy do czynienia z filozoficzną refleksją nad światem i intelektualnymi kategoriami służącymi do jego...
Geneza Powieść Antoniego Libery „Madame” ukazała się w 1998 roku. Autor wysłał ją na konkurs wydawnictwa Znak jednak pracował nad nią już od kilku lat....
“Książka” to wiersz Zbigniewa Herberta w którym poeta wykorzystuje topos księgi. Księga w tradycji literackiej to oznaka najwyższej tajemnej wiedzy przeznaczonej...
Streszczenie Król Syzyf był władcą Koryntu. Jego życie wolne było od trosk. Sam zamieszkiwał w pięknym pałacu a kraj przez niego rządzony słynął z dostatku....
„Nn próbuje sobie przypomnieć słowa modlitwy” to wiersz Stanisława Barańczaka. NN oznacza „nazwisko nieznane” – skrót taki często...
