Wiesz Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej „Laura i Filon” odnosi się do sielanki Franciszka Karpińskiego. Powstały w XVIII wieku utwór Karpińskiego przedstawiał modny wówczas motyw miłości pasterza i pastereczki.
Pierwsze wersy utworu Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej mogłyby pochodzić właśnie z jakiegoś utworu oświeceniowego. Widzimy bowiem scenę spotkania dwójki kochanków, scenę jakby wyjętą z osiemnastowiecznego malarstwa lub poezji.
A jawor był szumiący, ponury i siny,
miał dużo, dużo liści, jak drzewo na sztychu.
- Koszyk miły pleciony był z cienkiej wikliny,
maliny w nim różowe śmiały się po cichu...
Jednak już następne wersy wprowadzają pewien nieład w ten obraz. Trafiamy bowiem na frazę: wśród książkowej, pożółkłej i francuskiej woni. Widać więc wyraźnie, że autorka podchodzi do przedstawionego przez siebie spotkania pasterzy z ironią, podkreśla sztuczność oświeceniowych wyobrażeń.
Pod koniec wiersza dowiadujemy się zaś, iż Laura i Filon:
Przyszli w proch się rozsypać (płascy jak kwiat w książce)
pod umówionym, sinym, szumiącym jaworem:
Fragment ów ponownie podkreśla nieautentyczność motywu dwójki zakochanych pasterzy. Osiemnastowieczni pisarze nie przedstawiali realiów ówczesnej wsi – chłopi nie prowadzili wówczas wesołego i lekkiego życia, przygrywając sobie na fujarkach. Jednak Pawlikowska, pisząc prawie dwieście lat po Karpińskim, nie chciała po prostu skrytykować oświeceniowej literatury. Jej celem było ukazanie przemijalności i względności wszystkiego. Pokazując miałkość motywu Laury i Filona, poetka krytykuje literaturę jako taką – nie jest bowiem ona w stanie ująć zmieniającego się życia. Przy tym Pawlikowska podkreśla też, że nawet miłość nie należy do rzeczy wiecznych. Po latach największe uczucia mogą się wydawać równie „płaskie”, jak wiersze Karpińskiego.
Wiersz Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej to gorzka medytacja nad przemijaniem świata i zmiennością wszystkich rzeczy.
Forma utworu (kilka informacji):
– układ rymów abab
– antropomorfizacja (śmiejące się maliny)
– epitet (szumiący jawor)
„Prawa i obowiązki” to wiersz Tadeusza Różewicza pochodzący z tomu „Nic w płaszczu Prospera” (1963). Pod względem formalnym utwór jest...
Wiersz Konstantego Ildefons Gałczyńskiego zaliczany bywa do najpiękniejszych i najpopularniejszych utworów miłosnych w dziejach polskiej poezji. Jak sam tytuł sugeruje...
Geneza „Chłopcy z Placu Broni” to powieść która była publikowana na łamach gazety „Tanulok Lapja”. Jej pojawienie się było wynikiem prośby...
Poeta żali się że ubrania należące ongiś do Urszulki ciągle przypominają mu o śmierci dziecka - żałosne ubiory … Żalu mi przydajecie”. Przypomina przedmiotom...
„Portret kobiecy” Wisławy Szymborskiej to wiersz w którym autorka jak sam tytuł wskazuje podejmuje próbę stworzenia wizerunku kobiety. Szybko jednak...
„Pierwszy krok w chmurach” to opowiadanie Marka Hłaski. Jego akcja rozgrywa się leniwego sobotniego popołudnia. Trzech znajomych mężczyzn (Gienek Heniek i Maliszewski)...
Geneza „Lolita” to bodaj najsłynniejsza powieść Vladimira Nabokova. Geneza utworu do dzisiaj jest dyskutowana przez badaczy twórczości pisarza. Wielu z...
„Pieśń świętojańska o Sobótce” Jana Kochanowskiego ukazała się razem z cyklem „Pieśni” w 1586 roku już po śmierci autora. Składa się...
Geneza czas i miejsce akcji Powieść ukazała się w roku 1911 wcześniej publikowana była w odcinkach na łamach prasy. Czas akcji przedstawionej w utworze to lata 1884 –...