Biografia
Fiodor Dostojewski urodził się w 1821 roku w Moskwie. Pochodził ze średnio zamożnej rodziny lekarza, miał sześcioro rodzeństwa. Zgodnie z wolą ojca ukończył Wojskową Szkołę Inżynieryjną i uzyskał stopień oficera. Od wczesnej młodości Dostojewski próbował pisać, by wreszcie na początku lat 40. XIX wieku na poważnie zająć się twórczością literacką.
W 1849 roku pisarz został aresztowany i skazany na karę śmierci za działalność w Kole Pietraszewskim, postulującym przeprowadzenie w carskiej Rosji istotnych reform. W ostatniej chwili przed egzekucją kara śmierci została jednak zamieniona na cztery lata katorgi. Po odbyciu wyroku Dostojewskiego wcielono na 6 lat do 7 Batalionu Liniowego w Semipałatyńsku.
Podczas syberyjskiego zesłania, w 1857 roku, pisarz ożenił się z Marią Dymitriewną Isajewą, wdową po Aleksandrze Isajewie, urzędniku celnym. W 1859 roku po długich staraniach pisarz otrzymał zgodę na powrót z zesłania. Po osiedleniu się w Petersburgu Dostojewski zajmował się pisarstwem oraz redagowaniem pisma „Wriemia”. W 1864 roku jego żona zmarła na gruźlicę, a w 1866 roku pisarz ożenił się po raz drugi ze swoją stenotypistką, Anną Grigoriewną Snitkiną, z którą miał trójkę dzieci.
Dostojewski słynął z rozrzutnego trybu życia, uprawiał hazard, przez całe życie tonął w długach i miewał liczne romanse. Był prawdziwym literackim geniuszem, a jednocześnie nie radził sobie psychicznie z ogromem własnego talentu, często popadał w depresję, cierpiał również na epilepsję. Zmarł w 1881 roku w Petersburgu.
Charakterystyka twórczości
Fiodor Dostojewski to jeden z najważniejszych twórców literatury światowej, którego wielkie powieści na stałe zapisały się w kanonie dziewiętnastowiecznej prozy. Pierwsze ważne dzieło wydał w 1846 roku, byli to „Biedni ludzie”. Powieść epistolarna Dostojewskiego spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem krytyki, która okrzyknęła go „nowym Gogolem”.
Owocem pobytu na Syberii były słynne „Wspomnienia z domu umarłych” (1860 - 62), w których Dostojewski inspirując się własnymi doświadczeniami, stworzył sugestywny obraz syberyjskiej katorgi. W 1864 roku zostały wydane „Notatki z podziemia”, niezwykle sugestywny quasi-pamiętnik moralnego degenerata, który dla zabawy uwodzi prostytutkę, kusząc ją obietnicą lepszego losu, a następnie bezwzględnie porzuca.
W 1866 roku ukazała się jedna z najbardziej znanych powieści Dostojewskiego, „Zbrodnia i kara”. Historia młodego studenta prawa, Rodiona Raskolnikowa, który dla sprawdzenia własnej kondycji psychicznej morduje znaną lichwiarkę i jej siostrę, stanowi doskonałe studium „przeklętych problemów” – dobra i zła, roli miłości w ludzkim życiu, a także winy i przebaczenia.
Właśnie owo niemal manichejskie zderzenie dobra i zła w świecie stanowi centralną oś problematyczną całej twórczości Dostojewskiego. Jego powieści, opowiadania i nowele często określa się mianem studium zła i jego destrukcyjnego wpływu na ludzką naturę. Pisarz zapisał się na kartach historii literatury przede wszystkim dzięki fascynującej metodzie twórczej. Narzędziem jego oglądu świata i człowieka jest bowiem niezwykle drobiazgowy portret psychologiczny postaci. Dostojewski analizuje rozmaite stany psychiczne bohaterów, interesują go zaś szczególnie osobowości skrzywione, uznawane powszechnie za odstające od normy, jak książę Myszkin i Rogożyn z „Idioty” (1869), Stawrogin z „Biesów” (1873) czy bracia Karamazow z powieści pod tym samym tytułem. Galeria literackich postaci Dostojewskiego obejmuje zatem zbrodniarzy, prostytutki i osoby niezrównoważone psychicznie. Diagnoza społeczna pisarza jest jednak bardzo często przewrotna, ponieważ najczęściej to właśnie te osoby są nosicielami najważniejszych humanistycznych wartości.
Dostojewski posiadał wyraziste poglądy, które wyrażał nie tylko w tekstach literackich. Był przeciwnikiem wartości świata Zachodu, uważał także, że w życiu społecznym najistotniejszą funkcję odgrywają zasady moralne wynikające z religii. Co ciekawe, Dostojewski miał bardzo złe zdanie o Polakach, które wyrobił sobie podczas syberyjskiej katorgi. Pisarz dostrzegł w naszych rodakach nadmierne poczucie wyższości i skłonność do izolowania się od innych nacji.
Biografia Janusz Korczak (właśc. Henryk Goldszmit) urodził się w Warszawie 22 lipca 1878 lub 1879 r. a zmarł 6 sierpnia 1942 r. w Treblince. Był pedagogiem twórcą...
Biografia William Szekspir powszechnie uważany jest za najważniejszego i najlepszego spośród autorów tworzących w języku angielskim. Jego dorobek artystyczny...
Biografia Melchior Wańkowicz - pisarz dziennikarz i publicysta - przyszedł na świat 10 stycznia 1892 r. w Kałużycach (dzisiejsza Białoruś). Wywodził się z ziemiańskiej...
Vladimir Nabokov to jeden z największych oryginałów i skandalistów literackich XX wieku. Trudno usytuować go wśród innych pisarzy trudno nawet osadzić...
Józef Wybicki należy do wyjątkowych postaci polskiego panteonu narodowego. „Mazurek Dąbrowskiego” którego był autorem stał się hymnem Rzeczypospolitej...
Biografia Tomasz Mann urodził się w 1875 roku w Lubece. Pochodził z zamożnej mieszczańskiej rodziny jego ojciec był handlarzem zboża i senatorem miasta. Po śmierci ojca...
Julian Tuwim urodził się w Łodzi w 1894 roku. Pochodził z zasymilowanej rodziny żydowskiej – jest to bardzo istotny fakt dla zrozumienia poety ponieważ zmagał się...
Biografia Joanna Chmielewska (właśc. nazwisko Irena Kuhn) – polska pisarka autorka powieści sensacyjnych kryminalnych i obyczajowych znana również z twórczości...
Urodzony w 1530 roku Jan Kochanowski herbu Korwin uznawany jest za jednego z najważniejszych polskich twórców renesansowych. Wybitność tego autora przekracza...