Andrzej Bursa – biografia i charakterystyka twórczości

Andrzej Bursa przyszedł na świat w Krakowie w 1932 roku. Z tym miastem pozostał też związany przez całe krótkie życie. Dorastanie i młodość Bursy przypadły na lata stalinizmu – było to dla niego źródłem wielu problemów, zarówno zawodowych, jaki i osobistych. Młody poeta pracował w redakcji „Dziennika Polskiego”, jednak zmagać się musiał z częstymi interwencjami cenzury –co ostatecznie stało się powodem jego odejścia z gazety. Ojciec Bursy był działaczem komunistycznym i entuzjastą nowego ustroju, przez co Andrzej nie utrzymywał z nim kontaktów. Co jednak intrygujące, Bursa, w przeciwieństwie do wielu Polaków, nie zdecydował się szukać schronienia duchowego w Kościele. Młodemu twórcy obcy był wszelki konformizm – czy to polityczny, czy religijny. Dążył on ze wszystkich sił do zachowania niezależności.

Nie było to jednak łatwe, gdyż autor zmagał się z problemami finansowymi. Z powodów materialnych zmuszony został do porzucenia studiów lingwistycznych, a na utrzymaniu miał dodatkowo żonę i małe dziecko. Być może kłopoty owe przyczyniły się do przedwczesnej śmierci Bursy, który odszedł w wieku 25 lat z powodu wady aorty. Zgon młodego poety doprowadził do wielu plotek, krążących przez całe lata wśród jego czytelników –podejrzewano, iż Bursa popełnił samobójstwo.

Za życia poeta publikował wyłącznie w czasopismach. Jego debiutancki tomik został początkowo odrzucony przez wydawców i ukazał się dopiero rok po śmierci Bursy. Dziedzictwo autora to zresztą nie tylko poezja, ale również opowiadania oraz jedna powieść („Zabicie ciotki”), co stanowi całkiem spory dorobek, jak na kogoś zmarłego w tak młodym wieku.

W swoich dziełach Bursa sprzeciwiał się wszechobecnemu konformizmowi i deprawacji. Często przypinano mu łatkę nihilisty i cynika – tak jednak nie było. Wręcz przeciwnie, wrażliwy młodzieniec nie był w stanie pogodzić się z otaczającym go złem. Utwory Bursy są przygnębiającym portretem strasznej epoki – jednak poeta starał się widzieć dobro w otaczającym go świecie. Doceniał też rolę marzeń i nadziei na lepszy świat, czego świadectwem poemat „Luiza”.

Mimo swej niezależności intelektualnej, Bursa nie stronił od towarzystwa. Współpracował z Tadeuszem Kantorem i jego teatrem Cricot 2, a także z kabaretem Piwnica pod Baranami. W 1967 ustanowiono nagrodę literacką imienia Bursy. Jak wielu twórców, uznania doczekał się on dopiero po śmierci.