Unikalne i sprawdzone teksty

Do potomnego – interpretacja i analiza

Wiersz „Do potomnego” Tadeusza Gajcego to niezwykle liryczny utwór, w którym poeta buduje serię profetycznych obrazów. Podmiot próbuje wyobrazić sobie przyszłość i niejako poprzez wieki nawiązać kontakt z potomnym, tym, który przyjdzie, gdy jego już nie będzie. Poeta wypowiada się z perspektywy człowieka martwego, o czym świadczy szereg poetyckich obrazów. Mówi np. o sobie, że znajduje się „nisko” (a więc „pod ziemią”), a jego „martwe palce cicho leżą”. Co więcej w tekście pojawia się niezwykły obraz aktu tworzenia poezji jako budowania własnego pomnika nagrobnego:
Piszę – jak grabarz dół wybiera
na ciała bezruch, dłoni rozpacz
i słowo małe staje nieraz
jak krzyż lub wieniec
Poezja jest, zdaniem podmiotu, swoistym wehikułem pamięci, pozwala bowiem przekazać potomnym prawdę o sobie i swoich czasach. Gajcy sięga zatem po horacjańskie motywy nieśmiertelności i exegi monumentum. Taka rola literatury jest szczególnie ważna w czasach zagłady, w jakich przyszło żyć poecie. Dzięki swojemu słowu może on dać świadectwo o strasznym zniszczeniu, śmierci i swoim smutnym wojennym losie.
W wierszu pojawia się charakterystyczny dla twórczości Gajcego zbiór luźno powiązanych ze sobą obrazów zaświatów, w których przebywają zmarli. Rzeczywistość pozagrobowa jawi się jako przestrzeń podobna do snu. Mamy tu do czynienia z kilkakrotnie powtarzającym się obrazem miasta przypominającym cmentarz. Ponadto zaświaty pełne są nieziemskich roślin, magicznych latarni, a także rekwizytów nowoczesności, jak tramwaje. W obrazach tych dominuje spokojna, chłodna kolorystyka błękitu i zieleni.
Poeta zastanawia się, w jaki sposób potomny oceni jego czyny. Przyznaje, że przez wojnę został zmuszony do walki i zabijania, czego symbolem jest złowrogi szczęk żelaza. Być może ci, którzy przyjdą po nim, obdarzą go jedynie wzgardą lub nawet rzucą ze złością kamieniem. Podmiot wyznaje również, że w jego życiu było niewiele miłości, ponieważ przyszło mu żyć w czasach „śmierci” i „przerażenia”. Wiersz obfituje w apokaliptyczne obrazy przypominające poezję katastrofistów. Obrazowość Gajcego jest zaś wyraźnie zakorzeniona w symbolice starotestamentowej.                                      
Podmiot wiersza próbuje również wyobrazić sobie przyszłość. Zastanawia się, czy będzie ona czasem pokoju, czy też kolejne pokolenia będą musiały walczyć o wolność ojczyzny. Jest także świadomy, że podobnie jak on myśli o swoich potomnych, tak oni będą szukali swoich korzeni w przeszłości.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Między nami nic nie było – interpretacja...

Analiza „Między nami nic nie było” to utwór składający się z czterech strof. Pierwsza z nich rozpoczyna się wykrzyknieniem podkreślającym brak związku...

Obłoki – interpretacja i analiza...

Wiersz „Obłoki” stanowi część przedwojennej twórczości Czesława Miłosza. Przyszły noblista był wówczas młodym poetą związanym z wileńską...

Duch starej kamienicy – streszczenie...

Streszczenie „Mam na imię Maciek” Głównym bohaterem utworu jest duch Maciek – syn Oktawiusza i Porcji. Ma 120 lat i choć jest doświadczonym duchem...

Wiosna. Dytyramb – interpretacja...

Dytyramb to starożytna pieśń pochwalna na cześć Dionizosa – z niej wywodzą się takie gatunki jak tragedia i komedia. „Dytyramb” w podtytule wiersza Juliana...

Emancypantki – streszczenie plan...

Streszczenie Tom I Pensja pani Latter była od 1870 r. najznamienitszą w całej Warszawie. Jej mury opuszczały najlepsze obywatelki większość z absolwentek cieszyła się...

Mit o Pigmalionie - opracowanie...

Interpretacja Mit o Pigmalionie to przede wszystkim opowieść o uczuciu którym obdarza się osobę niezwykłą osobę idealną. Stworzona kobieta to ideał ucieleśnienie...

Emigranci – streszczenie plan...

Streszczenie Osoby: AA XX Akcja utworu rozgrywa się w brudnym pomieszczeniu którego ściany „przyozdobione” są zaciekami. Z sufitu zwisa goła żarówka....

Nowe szaty cesarza – streszczenie...

Streszczenie „Nowe szaty cesarza” to baśń Hansa Christiana Andersena. Opowiada ona o władcy który uwielbiał zdobne szaty i jak mówi autor całe...

Anna Karenina – opracowanie problematyka...

Geneza Powieść „Anna Karenina” Lwa Tołstoja powstawała w latach 1873 – 1877. Pisarz mieszkał wówczas w Jasnej Polanie i wiódł szczęśliwe...