Unikalne i sprawdzone teksty

Do potomnego – interpretacja i analiza

Wiersz „Do potomnego” Tadeusza Gajcego to niezwykle liryczny utwór, w którym poeta buduje serię profetycznych obrazów. Podmiot próbuje wyobrazić sobie przyszłość i niejako poprzez wieki nawiązać kontakt z potomnym, tym, który przyjdzie, gdy jego już nie będzie. Poeta wypowiada się z perspektywy człowieka martwego, o czym świadczy szereg poetyckich obrazów. Mówi np. o sobie, że znajduje się „nisko” (a więc „pod ziemią”), a jego „martwe palce cicho leżą”. Co więcej w tekście pojawia się niezwykły obraz aktu tworzenia poezji jako budowania własnego pomnika nagrobnego:
Piszę – jak grabarz dół wybiera
na ciała bezruch, dłoni rozpacz
i słowo małe staje nieraz
jak krzyż lub wieniec
Poezja jest, zdaniem podmiotu, swoistym wehikułem pamięci, pozwala bowiem przekazać potomnym prawdę o sobie i swoich czasach. Gajcy sięga zatem po horacjańskie motywy nieśmiertelności i exegi monumentum. Taka rola literatury jest szczególnie ważna w czasach zagłady, w jakich przyszło żyć poecie. Dzięki swojemu słowu może on dać świadectwo o strasznym zniszczeniu, śmierci i swoim smutnym wojennym losie.
W wierszu pojawia się charakterystyczny dla twórczości Gajcego zbiór luźno powiązanych ze sobą obrazów zaświatów, w których przebywają zmarli. Rzeczywistość pozagrobowa jawi się jako przestrzeń podobna do snu. Mamy tu do czynienia z kilkakrotnie powtarzającym się obrazem miasta przypominającym cmentarz. Ponadto zaświaty pełne są nieziemskich roślin, magicznych latarni, a także rekwizytów nowoczesności, jak tramwaje. W obrazach tych dominuje spokojna, chłodna kolorystyka błękitu i zieleni.
Poeta zastanawia się, w jaki sposób potomny oceni jego czyny. Przyznaje, że przez wojnę został zmuszony do walki i zabijania, czego symbolem jest złowrogi szczęk żelaza. Być może ci, którzy przyjdą po nim, obdarzą go jedynie wzgardą lub nawet rzucą ze złością kamieniem. Podmiot wyznaje również, że w jego życiu było niewiele miłości, ponieważ przyszło mu żyć w czasach „śmierci” i „przerażenia”. Wiersz obfituje w apokaliptyczne obrazy przypominające poezję katastrofistów. Obrazowość Gajcego jest zaś wyraźnie zakorzeniona w symbolice starotestamentowej.                                      
Podmiot wiersza próbuje również wyobrazić sobie przyszłość. Zastanawia się, czy będzie ona czasem pokoju, czy też kolejne pokolenia będą musiały walczyć o wolność ojczyzny. Jest także świadomy, że podobnie jak on myśli o swoich potomnych, tak oni będą szukali swoich korzeni w przeszłości.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Moja wierna mowo – interpretacja...

„Moja wierna mowo” to wiersz Czesława Miłosza pochodzący z tomu „Miasto bez imienia”. Podmiotem lirycznym w utworze jest poeta którego można...

Lot nad kukułczym gniazdem –...

„Lot nad kukułczym gniazdem” pozostaje najbardziej cenioną powieścią Kena Keseya. Akcja rozgrywa się w szpitalu psychiatrycznym zaś narratorem książki jest...

Wczorajszemu – interpretacja i...

„Wczorajszemu” to wiersz Tadeusza Gajcego napisany w 1942 roku w okupowanej Warszawie. Tekst jest osadzony w problematyce wojennej. Poeta przedstawia grozę doświadczenia...

Bajki – streszczenia i interpretacja...

„Przyjaciele” Streszczenie Leszek i Mieszek byli mężczyznami których łączyła szczególna więź. Mówiono o nich że gdy znaleźli orzeszek...

Nie-boska komedia – opracowanie...

Geneza „Nie-boską komedię” napisał Zygmunt Krasiński w 1833 r. Dzieło ukazało się dwa lata później - wydane anonimowo w Paryżu. Po raz pierwszy nazwisko...

Jagnię i wilcy - interpretacja...

„Jagnie i wilcy” Ignacego Krasickiego należy do tych bajek w których przesłanie umieszczone jest już na początku utworu natomiast dalsza jego część...

W co wierzyć – interpretacja...

„W co wierzyć?” Zenona Przesmyckiego to wiersz będący manifestacją młodopolskiego dekadentyzmu i metafizycznej pustki. Mimo że sam Miriam w swoich manifestach...

Zielono mi w głowie – interpretacja...

Już sam tytuł wiersza Kazimierza Wierzyńskiego przywodzi nastrój beztroski i radości życia. „Zielono mam w głowie” – tak może mówić człowiek...

Król Olch – streszczenie geneza...

Streszczenie Ojciec i syn pędzą na koniu. Dziecko jest wyraźnie osłabione jego głowa spoczywa na piersi rodzica. Mężczyzna pragnie dodać potomkowi otuchy a dziecko odpowiada...