Stanisław Grochowiak należy do najbardziej znanych polskich artystów okresu powojennego. Obecnie pamięta się go przede wszystkim jako poetę, chociaż do jego spuścizny należą również utwory prozatorskie oraz dramaty.
Grochowiak przyszedł na świat w Lesznie w 1934 roku. Łatwo obliczyć, że jego dzieciństwo przypadło na okres II wojny światowej. Grochowiak był zbyt młody, by przeżyć to, co słynni „Kolumbowie” – kto jednak wie, czy jego doświadczenia nie okazały się bardziej traumatyczne. Jako dziecko śledził naloty, których wspomnienie prześladowało go w późniejszych latach. Kilkulatek zapewne nie pojmował też, o co chodzi w tym całym przelewie krwi. Niewykluczone, że jego późniejsze dokonania artystyczne były właśnie próbą zrozumienia wojennego koszmaru, który obserwował jako dziecko. W powieści „Trismus” (1958) autor próbował zrozumieć psychikę nazistowskiego zbrodniarza, zaś poemat „Totentanz in Polen” (1969) oparty został na zapiskach niemieckiego żołnierza z 1939 roku.
Po wojnie Grochowiak mieszkał między innymi we Wrocławiu i w Warszawie. W pierwszym z tych miast rozpoczął pracę w prasie. Grochowiaka zalicza się do pokolenia „Twórczości”, czyli autorów debiutujących w okolicach 1956 roku – jednak pierwsze jego publikacje pochodzą z początku lat pięćdziesiątych. Były to wiersze wydrukowane w dodatku do „Słowa Powszechnego”. W 1956 roku Grochowiaka uznać można już za dojrzałego twórcę – opublikował wówczas pierwszą powieść („Plebania z magnoliami”) i tom wierszy („Ballada rycerska”).
Początkowo w twórczości Grochowiaka, zwłaszcza w prozie, przejawiały się jeszcze naleciałości socrealizmu. Autor szybko odszedł jednak od tych wzorów, wykształcając własny, charakterystyczny styl. Poeta odwoływał się do wzorców barokowych oraz estetyki turpizmu (fascynacja rozkładem, brzydotą) – jego koncepcja poezji „dzikiej”, buntowniczej oddziaływała na wielu autorów jego pokolenia. Chętnie sięgał po elementy groteski oraz czarny humor.
W latach sześćdziesiątych Grochowiak zadebiutował jako dramaturg. Wówczas też jego teksty stały się podstawą wielu słuchowisk radiowych. Od końca lat sześćdziesiątych twórczość autora „Szachów” stała się inspiracją dla wielu filmów – mowa zarówno o ekranizacjach sztuk teatralnych, jak i wspomnianych utworów radiowych.
Grochowiak zmarł w stosunkowo młodym wieku (42 lata). Zmagał się z własnymi słabościami (alkoholizm), które ostatecznie doprowadziły go do śmierci w 1976 roku.