Jądro ciemności – streszczenie, plan wydarzeń

Część I

Akcja powieści rozgrywa się na statku „Nellie”, w okolicach Gravesend, podczas rejsu po Tamizie. Głównym bohaterem jest marynarz – Charlie Marlow. Opowiada on towarzyszom o swojej wyprawie do Afryki. Dzięki protekcji ciotki uzyskał stanowisko dowódcy francuskiego parowca i miał okazję popłynąć na czarny ląd. Przed wyruszeniem w drogę doznał jednak nieuzasadnionego lęku, jakby miał dostać się do „jądra ciemności”. 

W Afryce Marlow ma okazję obserwować niewolniczą pracę czarnoskórych przy budowie kolei. Wielu z nich nie wytrzymuje wysiłku oraz głodu i umiera. Marynarz wkrótce poznaje księgowego firmy, w której został zatrudniony. Ten opowiada mu o Kurtzu, który jest najlepszym agentem w handlu kością słoniową. Po przenosinach na kolejną stację Marlow poznaje bezdusznego dyrektora, twierdzącego, że „ludzie, którzy tu przyjeżdżają, nie powinni mieć wnętrzności”. Jednocześnie bohater musi naprawić wyciągnięty z morza parowiec. Coraz bardziej interesuje go postać legendarnego Kurtza. Tymczasem okazuje się, że agent jest chory.

Część II

Marlow wyrusza w kierunku stacji Kurtza, by mu pomóc. Coraz bardziej odczuwa obcość czarnego lądu, który przypomina potwora. Nieoczekiwanie statek zostaje zaatakowany przez tubylców. Sternik i palacz zostają zamordowani. Marlow boi się, że zanim dotrze do celu, Kurtz umrze. Okazuje się, że agent przygotowuje materiały badawcze dla Towarzystwa Tępienia Dzikich Obyczajów i propaguje w nich ideę wymordowania tubylców. W końcu statek dociera do stacji Kurtza. Agentem opiekuje się Rosjanin, który również jest pod wrażeniem Kurtza.

Część III

Okazuje się, że Kurtz dysponuje własnym wojskiem złożonym z miejscowych Murzynów i cieszy się powszechnym szacunkiem. Jest niczym przywódca dzikiego plemienia czy guru. Kurtz wsiada na statek i trafia pod osobistą opiekę Marlowa. Próbuje jednak uciec z okrętu. Kiedy parowiec odpływa, żegna ich piękna kochanka Kurtza.

Tymczasem okazuje się, że to Kurtz zorganizował napad na statek Marlowa, ponieważ chciał opóźnić jego przybycie. Tuż przed śmiercią agent przekazuje Marlowowi wszystkie notatki i zdjęcia. Umiera ze słowami: „Zgroza! Zgroza!”. Marynarz jest przekonany, że jest to wyraz moralnej skruchy Kurtza. Następnie wraca do Brukseli, by wypełnić ostatnią wolę mężczyzny. Oddaje jego dokumenty właścicielom spółki i dziennikarzom. Prywatną korespondencję wręcza narzeczonej Kurtza. Opowiada jej również zmyśloną historię o ostatnich chwilach agenta, kiedy miał szeptać imię narzeczonej.

Po wysłuchaniu historii Marlowa uczestnicy rejsu milczą i obserwują szlak na morzu prowadzący do „jądra niezmierzonej ciemności”.

Plan wydarzeń

1. Opowieść Charliego Marlowa podczas rejsu po Tamizie:

a) wyruszenie Marlowa do Afryki w roli kapitana parowca

b) obserwacja trudnego losu tubylców

c) plotki o Kurztu – legendarnym agencie handlu kością słoniową

d) choroba Kurtza

e) wyruszenie Marlowa na stację Kurza

f) napad tubylców na statek

g) spotkanie z Kurzem i zabranie go na statek

h) śmierć Kurza i przekazanie przez niego tajemniczego raportu Marlowowi

i) powrót Marlowa do Brukseli i wręczenie dokumentów Kurza dziennikarzom i firmie Kurza

j) wizyta u narzeczonej Kurza

2. Koniec opowieści Marlowa