Unikalne i sprawdzone teksty

Mistrz i Małgorzata – opracowanie, interpretacja, opisy bohaterów

Geneza

Powieść „Mistrz i Małgorzata” powstawała w latach 1928 – 1940. Wydanie drukiem pełnej wersji powieści miało zaś miejsce dopiero w 1968 roku we Frankfurcie nad Menem. Postać samej Małgorzaty Bułhakow wzorował na swojej żonie, Helenie Siergiejewnie.

Czas i miejsce akcji

Akcja powieści toczy się w latach 30. XX wieku w Moskwie oraz w starożytnej Jerozolimie. Wydarzenia rozgrywają się jednocześnie we współczesności i w czasie biblijnym.

Motywy

Motyw szatana – diabeł pod postacią Wolanda jest jednym z głównych bohaterów powieści i sprawcą dziwnych wydarzeń w Moskwie.

Motyw Chrystusa – Chrystus występuje w powieści Mistrza o Piłacie jako Jeszua.

Motyw miłości – romans Mistrza i Małgorzaty to jeden z przewodnich wątków powieści.

Motyw artysty – tytułowy Mistrz to pisarz, który z powodu ograniczeń cenzuralnych nie może wydać swojego wielkiego dzieła.

Interpretacja

„Mistrz i Małgorzata” to powieść, której akcja rozgrywa się w dwóch planach czasowych: we współczesnej Moskwie oraz starożytnej Jerozolimie. W obu tych porządkach toczy się historia zbawienia – Chrystus za sprawą wyroku tchórzliwego Piłata umiera na krzyżu. Bułhakow podkreśla, że wielki dramat moralny dotyczący miłości, wierności wyznawanym zasadom i odpowiedzialności jest aktualny w każdym miejscu i w każdym czasie, również w zniewolonej totalitaryzmem Moskwie. Pisarz obnaża jednocześnie zasady, na jakich opiera się totalitarne państwo: wszechobecne donosicielstwo, brak wolności słowa, cenzurowanie sztuki i deficyt poszanowania ludzkiej godności.

Oto w stolicy Związku Radzieckiego nieoczekiwanie zjawia się diabeł, który dzięki swoim sztuczkom doprowadza do całkowitego chaosu, a jednocześnie demaskuje tkwiące w ludziach totalitarnego systemu zło. „Mistrz i Małgorzata” to także książka o artyście (Mistrz jest pisarzem) oraz o sile miłości, która przezwycięża śmierć.

Bohaterowie

Charakterystyka Mistrza

Mistrz, tytułowy bohater powieści Bułhakowa „Mistrz i Małgorzata”, to artysta, który z powodu cenzury obowiązującej w totalitarnym państwie, nie może dokończyć swojej wielkiej powieści i staje się ofiarą niesprawiedliwego systemu władzy. Sam pseudonim postaci wskazuje na jej wybitność. Mistrz to niezwykle inteligentny i wykształcony człowiek: włada pięcioma językami i pracuje jako historyk w muzeum. Mężczyzna, jako jeden z niewielu, ma odwagę samodzielnie myśleć i wyrażać swoje poglądy w literaturze. Dzięki wygranej na loterii może całkowicie poświęcić się sztuce. Tworzy zatem powieść o Chrystusie i Piłacie, która ze względu na ateistyczną ideologię komunizmu jest w Moskwie nie do przyjęcia. W napadzie rozpaczy Mistrz pali zatem swoje dzieło i zgłasza się do kliniki dla umysłowo chorych.

Egzystencję Mistrza wypełnia jednak nie tylko twórczość literacka, ale także miłość do pięknej Małgorzaty. Pojawienie się tej kobiety w życiu artysty należy do wydarzeń niezwykłych. Małgorzata jest spełnieniem marzeń pisarza, stanowi jego idealne uzupełnienie, zarówno cielesne jak i duchowe. To dzięki jej miłości Mistrz dostępuje nadprzyrodzonej łaski dokończenia swojej powieści i opuszczenia na zawsze zniewolonego miasta. Wspólnie z Małgorzatą wypija podarowaną im przez Wolanda truciznę, dzięki czemu przenosi się w zaświaty absolutnej wolności i miłości.

Charakterystyka Małgorzaty

Małgorzata z powieści Bułhakowa to piękna, trzydziestoletnia kobieta, żona wpływowego urzędnika państwowego. Pewnego dnia podczas spaceru bohaterka spotyka Mistrza i zakochuje się w nim bez pamięci. Dla artysty porzuca luksusowe życie u boku swojego męża i zostaje kochanką Mistrza. Szczęście kochanków nie trwa jednak długo, pisarz zostaje skazany na publiczną śmierć przez bezlitosną cenzurę i ataki prasowe, niszczy swoją powieść i zamyka się w klinice psychiatrycznej. Zrozpaczona Małgorzata próbuje znaleźć sposób, by pomóc ukochanemu. Bez wahania przyjmuje zatem ofertę od samego diabła i pod wpływem tajemniczego kremu zamienia się w wiedźmę.

Pierwszą rzeczą, jakiej dokonuje, jest zemsta na krytyku, który doprowadził do zguby Mistrza. Następnie Małgorzata zgadza się zostać gospodynią balu szatana, ponieważ liczy na możliwość spotkania z ukochanym. Rzeczywiście kobieta zostaje nagrodzona – dzięki jej postawie Mistrz może dokończyć powieść swojego życia. Niczym Szekspirowska Julia Małgorzata wręcza ukochanemu truciznę i wspólnie z nim przenosi się do niebiańskich zaświatów. Małgorzata jest wcieleniem bezinteresownej miłości i miłosierdzia. W swoim postępowaniu kieruje się zasadami moralnymi, a nie materialnymi profitami, potrafi również wybłagać łaskę dla dzieciobójczyni Friedy i uwolnić ją od strasznych mąk.

Świta Wolanda

Woland – szatan, który zjawia się w Moskwie na swój coroczny bal. Występuje pod postacią tajemniczego cudzoziemca, profesora magii, a także iluzjonisty, który organizuje wielki pokaz w moskiewskim Teatrze Varietes. Woland swoim pojawieniem się w mieście doprowadza do wielkiego chaosu. Za jego sprawą ludzie związani z totalitarną przemocą sami wpadają w jej sidła, a Mistrz i Małgorzata mogą odzyskać upragnioną wolność i połączyć się w zaświatach.

Behemot – to demon-błazen, który w Moskwie zjawia się pod postacią czarnego kota. Jest on nieodłącznym towarzyszem Wolanda.

Azazello – demon-morderca; Posiada groteskową aparycję: rude włosy i wielki kieł, nosi pasiasty garnitur, lakierki i melonik. Wręcza Małgorzacie cudowny krem, a także truciznę.

Korowiow-Fagot – mroczny rycerz. Przedstawia się jako tłumacz profesora Wolanda. Za pomocą donosu doprowadza do aresztowania prezesa spółdzielni mieszkaniowej. Ponadto asystuje on Wolandowi podczas przedstawienia w teatrze.

Hella – rudowłosa piękność z czerwoną blizną na szyi. Uczestniczy w porwaniu dyrektora administracyjnego teatru.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Pinokio – opracowanie problematyka...

Geneza Książka „Pinokio” została napisana przez włoskiego dziennikarza polityka i powieściopisarza Carlo Collodiego. Początkowo opublikowano ją w prasie w...

Tren XIX - interpretacja i analiza...

„Tren XIX albo sen” łączy wątki cyklu stanowi też jego podsumowanie. Poetę przez niemal całą noc dręczy bezsenność dopiero tuż przed świtem udaje mu się...

Katarynka – opracowanie problematyka...

Czas i miejsce akcji „Katarynka” to nowela której akcja koncentruje się na ulicy Miodowej która mieści się w Warszawie. Większość wydarzeń dotyczy...

Chrystus cudowny u fary

Streszczenie Dawno temu był sobie pewien Mazur – bitny wojak który w niejednej potyczce walczył z wrogiem o Polskę. Stawał do boju z pogańskimi ludami. Z każdej...

Popiół i diament – streszczenie...

Streszczenie Motto: Coraz to z ciebie jako z drzazgi smolnej Wokoło lecą szmaty zapalone Gorejąc nie wiesz czy stawasz się wolny Czy to co twoje ma być zatracone? Czy popiół...

Apokalipsa św. Jana – streszczenie...

Streszczenie „Apokalipsa” św. Jana jest to opis wizji końca świata i Sądu Ostatecznego. Ta wizja zaprezentowana jest z perspektywy jednego z proroków i...

Wierna rzeka – streszczenie plan...

„Wierna rzeka” to powieść Stefana Żeromskiego poświęcona powstaniu styczniowemu (1863). Jednak nie śledzimy bezpośrednio wielkiej polityki czy też najważniejszych...

Topielec – interpretacja i analiza...

„Topielec” to wiersz Bolesława Leśmiana pochodzący z 1920 roku. Tytuł sugeruje odniesienie do popularnego w kulturze ludowej motywu „żywego trupa”...

Daremne żale – interpretacja...

Analiza Utwór rozpoczyna się wyliczeniami oraz wykrzyknieniem podkreślającymi bezradność w sytuacji poruszanej w wierszu. Kolejna strofa stanowi przedstawienie niemocy...