„Mistrz i Małgorzata” to powieść paraboliczna, w której ponad poziomem znaczeń dosłownych, wynikających z sensu współczesnej fabuły, nadbudowany został sens metaforyczny, odnoszący się z jednej strony do totalitaryzmu, a z drugiej do rzeczywistości metafizycznej.
Powieść Bułhakowa została skonstruowana jako parabola dzięki określonym zabiegom literackim. Mamy tu mianowicie do czynienia z uniwersalizacją czasoprzestrzeni i bohaterów dzieła. Akcja książki rozgrywa się w Moskwie w latach 30. XX wieku, jednocześnie jednak toczy się w czasie mitycznym. Efekt taki został uzyskany dzięki chwytowi „powieści w powieści” – bohaterem dzieła Bułhakowa jest bowiem Mistrz-pisarz, który pisze książkę o Piłacie i Chrystusie. Tym samym konkretne rysy czasoprzestrzeni ulegają zatarciu, a Moskwa staje się niejako modelem całego świata, w którym rozgrywa się dramat zbawienia.
O parabolicznej strukturze powieści świadczy również sposób kreowania postaci. Tożsamość głównych bohaterów „Mistrza i Małgorzaty” nie jest jasno określona, noszą oni jedynie imiona lub pseudonimy. Istotne znaczenie mają również pełnione przez owe postaci funkcje społeczno-zawodowe. Dzięki tym ostatnim oraz dzięki fabule powieści obfitującej w absurdy i groteskę Bułhakow obnaża istotę rzeczywistości totalitarnej, w której jednostka jest zniewolona, poddawana nieustannej inwigilacji i kontroli ze strony wszechobecnego państwa.
„Mistrz i Małgorzata” to również wielka parabola traktująca o podstawowych prawdach moralnych, o potrzebie określenia swojego istnienia wobec metafizyki, o roli miłości w ludzkim życiu, a także o nieredukowalnym pragnieniu wolności.
W swojej twórczości William Szekspir często odwoływał się do dorobku kultury klasycznej. Będąc jeszcze uczniem szkoły w Stratford przyszły dramaturg miał sposobność...
Obraz „Martwa natura z jabłkami i pomarańczami” jest jedną z wielu martwych natur które wyszły spod pędzla Paula Cézanne'a i jak wszystkie one...
„Medaliony” Zofii Nałkowskiej to zbiór krótkich reportaży które powstawały podczas pracy pisarki w Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w...
Kiedy Ewa po śmierci Stolnika Horeszki zmarła zesłana na Sybir opiekę nad jej córką - Zosią - przejęła na prośbę Jacka Soplicy Telimena. Postaci te są dwiema...
Polonez – reprezentacyjny taniec dworski wywodzący się z kultury ludowej – stanowi swoiste zwieńczenie „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza. Taniec ten...
Epopeja oznacza rozbudowany utwór poetycki o charakterze epickim który ukazuje ważne doniosłe z punktu widzenia danej zbiorowości wydarzenia historyczne kreując...
Obecne w najstarszej części „Bogurodzicy” archaizmy są niespotykane w innych polskich tekstach wieków średnich. Świadczy to o bardzo wczesnym powstaniu...
W studium „Problemy poetyki Dostojewskiego Michaił Bachtin określił „Zbrodnię i karę” oraz inne powieści tego autora mianem powieści polifonicznych....
Olejny obraz Maxa Ernsta „Dzień i noc” pochodzi z 1941 roku. Namalowany został w Stanach Zjednoczonych gdzie artysta udał się uciekając przez trwającą w Europie...