Wiersz Tadeusza Peipera „Ulica” stanowi realizację postulatów autora z jego dzieł publicystycznych. W manifeście „Miasto, masa, maszyna” zalecał on, by twórczość czerpała inspirację z miast i najnowszych osiągnieć techniki. Co więcej, artysta winien zachwycać się nimi, tak jak wcześniej zachwycał się pięknem przyrody. Dokładnie to widzimy w omawianym utworze!
Już w początkowych wersach zostaje uwznioślona zwykła ulica i budynki. Wprawdzie poeta zdaje sobie sprawę, że to tylko Dwa prostokąty z cegły na prostokącie z betonu, jednak nie oznacza to, iż wartość jej jest mniejsza. W końcu piękno leży w prostocie i owe prostokąty, owe mury uznać można za Hymn pionu. Wydaje nam się to dziwne, ale gdyby słowa owe odnosiły się do szczytów górskich, nie mielibyśmy nic przeciw. A dlaczego dzieło rąk ludzkich, proste i trwałe zarazem, ma być gorsze niż twory natury?
Tramwaj zostaje określony jako paw z blachy. Wystarczy pomyśleć: zachwycamy się zwykłym zwierzęciem, dlatego, że ma piękne pióra. A czy maszyny stworzone przez człowieka nie fascynują kolorami, swoimi pięknymi liniami? Tramwaj jest czymś, co ma być użyteczne – ale nie odbiera to mu jego cudowności. Skrzydła motyla też służą celom praktycznym (dla motyla), a zachwycamy się nimi. Dlaczego więc nie mamy zadumać się nad cudownościami stworzonymi przez człowieka?
Przesłanie utworu zostaje spotęgowane w jego podsumowaniu. Peiper, jakby korzystając z uwagi, że piękno jest w prostocie, niemal sprowadza poezję do równania matematycznego. Równanie owo podkreśla jednak wcześniejsze myśli.
Słońce = tylko benzyna lub para.
Człowieka = ptak z węgla.
Zachwycamy się słońcem i innym człowiekiem. A przecież, gdy się zastanowić, to tylko pierwiastki i procesy chemiczne (słońce), tylko konstrukcje z mięsa i kości, także złożonych z pierwiastków (ludzie). Peiper nie zwraca na to jednak uwagi, by dowodzić bezwartościowości człowieka. Wręcz przeciwnie. Skoro uważamy człowieka za centrum wszechświata, a jest on na pewnym poziomie tylko biologiczną maszyną, to dlaczego nie mielibyśmy zachwycać się pięknem tych maszyn, które sami stworzyliśmy, tych ulic, które sami wznieśliśmy?
Forma utworu (kilka informacji):
– rymy aabcdcd
– nierówna wersyfikacja
– równoważniki zdania
– neologizm (rozgęgla)
Już sam tytuł wiersza Kazimierza Wierzyńskiego przywodzi nastrój beztroski i radości życia. „Zielono mam w głowie” – tak może mówić człowiek...
Geneza „Germinal” Emila Zoli powstał w 1885 roku. Była to trzynasta część cyklu o rodzie Rougon-Macquartów. Tytuł zaczerpnął pisarz z francuskiego...
Streszczenie Pasją potężnego króla Boludara było kolekcjonowanie osobliwości. W swych zbiorach miał m. in. tańczące zegary wypchane stwory z najodleglejszych zakątków...
Streszczenie Akt pierwszy Scena I Jan odziany w płaszcz stoi przy oknie i oczekuje swego pana. Ten miał pojawić się o trzeciej tymczasem słońce jak w dzień świeci. Scena...
„Krzak dzikiej róży w ciemnych smreczynach” to cykl liryków tatrzańskich Jana Kasprowicza. Składa się on z czterech sonetów o tej samej tematyce....
W pierwszym akcie „Skąpca” poznajemy głównym bohaterów i łączące ich relacje. Eliza jest córką Harpagona zaś Walery to jej ukochany. By...
Geneza czas i miejsce akcji Czas akcji koncentruje się nie tylko na samym momencie powstania styczniowego ale i na czasie przed nim podczas którego dorasta młody bohater....
Streszczenie Pieśń I. Zgromadzenie bogów. Rady Ateny dla Telemacha. Odyseusz jest więziony przez nimfę Kalipso. Pragnęła ona aby więzień został jej mężem i...
Streszczenie W krótkim opowiadaniu „Zmierzch” Stefan Żeromski w przejmujący sposób przedstawia dolę chłopów. Akcja toczy się pod koniec...
