Jacek Soplica był postacią szczególną. Jego talent przywódczy i niesamowitą zdolność zjednywania sobie ludzi odkrył Stolnik, który, pragnąc mieć potężnego sojusznika politycznego, chciał zbliżyć się do obiecującego młodzieńca. Z kolei sam ojciec Tadeusza opowiadał o sobie, leżąc na łożu śmierci, w następujący sposób: I ja, zawadyjaka sławny w Litwie całéj, / Co przede mną największe pany nieraz drżały, / Com nie żył dnia bez bitki, co nie Stolnikowi, / Alebym się pokrzywdzić nie dał i królowi, / Co we wściekłość najmniejsza wprawiała mię sprzeczka.
Nie ulega więc wątpliwości, iż w postaci Jacka Soplicy można dostrzec pewne cechy typowe dla szlachcica sarmaty. Skory do bijatyk, niestroniący od pijatyk, z łatwością zjednujący sobie ludzi i potrafiący zyskiwać ich poparcie – taki był ojciec Pana Tadeusza, tym zwrócił na siebie uwagę Horeszki. Duma, skłonność do wpadania w gniew, pamiętliwość oraz nieumiejętność panowania nad emocjami stały się przyczyną sięgnięcia przez Jacka Soplicę po broń, która uśmierciła Stolnika.
Z obrazu młodości jednego z głównych bohaterów „Pana Tadeusza” wyłania się więc postać szlachcica – sarmaty, postaci negatywnej. Nawet największe wzburzenie nie usprawiedliwia morderstwa bezbronnego i niespodziewającego się ataku człowieka. Jednak skutki jego czynu sięgały o wiele dalej – doprowadziły do wywiezienia ukochanej Ewy i jej męża na Sybir, a wkrótce osierociły Zosię. W dużej mierze umocniły także pozycję Rosjan w okolicy Soplicowa, co Moskale chcieli mu wynagrodzić.
Moment wyjazdu za granicę, przywdziania mnisiego habitu i zmiany imienia jest punktem zwrotnym w życiu Jacka Soplicy. Do podjęcia tej decyzji poprowadziły bohatera gorący patriotyzm, miłość do ojczyzny. To właśnie idei narodowej postanowił on poświęcić swe życie, marząc o tym, by nad Litwą ponownie załopotała Pogoń. Przy tym, kierowany honorem, nie zapomniał o konieczności odkupienia swych win. Posłał więc Zosię na wychowanie do Telimeny, utrzymując przy tym córkę Ewy.
Postać Jacka Soplicy łączy w sobie cechy bohatera romantycznego i szlachcica – sarmaty. Chociaż oświecenie wartościowało sarmatyzm negatywnie, wiążąc go z zacofaniem, ogłupieniem i zakłamaniem, tworząc utarty sposób postrzegania go, w wypadku dzieła Mickiewicza nie sposób wyciągnąć tak jednoznaczną ocenę. Owszem, Jacek Soplica prowadził życie pełne awantur i kłótni, nierzadko trawił swój czas na zajęciach bezowocnych, szkodliwych. Jednak to właśnie wtedy ukształtował się w nim gorący patriotyzm, to z tych przekonań wywodził się honor, który kierował Soplicą w taki sposób, by odkupił swe winy. Zatem romantyzm, w przeciwieństwie do oświecenia, dostrzegał pewne pozytywne aspekty sarmatyzmu, często przedstawiając ten nurt w sposób sentymentalny, pełen rzewności. Jednak szczególnie ostrej krytyce poddawane są w „Panu Tadeuszu” wewnętrzne spory i waśnie. Mickiewicz, pisząc swe dzieło z odległej perspektywy czasowej, miał możliwość zaobserwować efekty niegdysiejszych błędów.
Wiek XX przyniósł ludzkości nieznane do tej pory przykłady okrucieństwa. Jednym z symboli tego stulecia stały się obozy koncentracyjne. Przyjmuje się iż wynaleźli...
Ogrom świata przedstawionego w „Lalce” Bolesława Prusa wypełnieją najróżniejsze uczucia. Nie brakuje tu zazdrości kierowanej pod adresem tych którym...
Definicja Historyzm jest pojęciem niezwykle szerokim odnoszącym się do kultury. W jego obrębie wyróżnić można historyzm architektoniczny i związany ze sztukami...
Gustav Klimt to jeden z najważniejszych być może nawet najważniejszy twórca okresu secesji. „Drzewo życia” jest tym spośród jego dzieł które...
Za koniec średniowiecza uznaje się rok 1492 (podróż Kolumba do Ameryki i zakończenie tzw. Rekonkwisty czyli odbijania z rąk muzułmanów terenów Półwyspu...
Definicja Ludowość w kontekście literatury i innych gałęzi sztuki oznacza zainteresowanie kulturą ludową czerpanie obecnych w niej motywów budowanie utworów...
„Czwórka” to niezwykle dynamiczny obraz który został namalowany przez Józefa Chełmońskiego w 1881 roku. Opis Obraz przedstawia pędzący powóz...
Sukces można rozumieć różnie. Dla niektórych oznacza on zgromadzenie wielkiej fortuny wybudowanie imponującej rezydencji i posiadanie kilku modeli najnowszych...
Zainteresowanie wschodem jego kulturą oraz sztuką było zjawiskiem charakterystycznym dla epoki romantyzmu. Orientalizm jako zjawisko występował w wielu utworach. Jego przejawy...