Unikalne i sprawdzone teksty

Obraz szlachty w Panu Tadeuszu | wypracowanie

„Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza ukazuje nie tylko piękno litewskiego krajobrazu, ale także rozbudowaną, zróżnicowaną panoramę ówczesnej szlachty. Warstwę tę postrzegać można jako bohatera zbiorowego epopei, który reprezentuje pewne idee, wartości oraz przekonania.

Soplicowo i okolice zamieszkane są głównie przez przedstawicieli szlachty średniozamożnej oraz zaściankowej. Jednak we wspomnieniach pojawia się postać Stolnika Horeszki – biorącego czynny udział w życiu politycznym wysokiej rangi urzędnika. Szybko można dostrzec dystans między nim a resztą miejscowych. Za pośrednictwem Jacka Soplicy zapewnia on sobie poparcie niżej urodzonych, lecz nie ma zamiaru oddać ręki Ewy komuś pośledniego stanu, szukając dla niej męża z tytułami i wysokim urzędem.

Pozostali przedstawiciele stanu szlacheckiego, chociaż różnią się zamożnością (są wśród nich postaci bogate – Podkomorzy, Hrabia – oraz ubogie – zaścianek z Dobrzyna), zdają się utożsamiać podobne idee, usuwając różnice majątkowe na dalszy plan. Uwagę zwraca tu przede wszystkim patriotyzm – głęboki, autentyczny, pociągający za sobą gotowość do poświęceń. Z jednej strony ujawnia się on przez pielęgnację tradycji, obyczajów i zwyczajów, które wyrastają z polskiej ziemi, z drugiej gotowością do czynu zbrojnego.

Szlachcie ukazanej przez Mickiewicza nie brakuje wad. Skłonność do awantur i pijatyk, bezrefleksyjność oraz nierzadkie stawianie prywatnego interesu ponad dobrem ogółu, o jakich poeta nie zapomniał, zdają się ukazywać przyczyny trudnej sytuacji Rzeczpospolitej. Jednak autor wyraźnie złagodził ich obraz – zajazd odbywa się w sposób bezkrwawy, drobne konflikty (np. Rejenta z Asesorem) można traktować jako humorystyczne, zabawne, pijaństwo zaś staje się cechą uniwersalną, dotyczącą także innych grup i narodów (np. Rosjanie).

W czasie lektury „Pana Tadeusza” trudno oprzeć się wrażeniu, iż Adam Mickiewicz, przedstawiając obraz szlachty, uczynił to w sposób wyidealizowany. Ciepłem urzekają opisy kolejnych zwyczajów i obyczajów – będących nieocenionymi nośnikami tradycji narodowej, patriotycznej tożsamości. Interes ojczyzny, chociaż często spychany w tło, ostatecznie jawi się jako najważniejszy. Potrzebny jest tylko ktoś, kto wskaże drogę, pozwoli przekroczyć barierę wzajemnych uprzedzeń (np. ksiądz Robak). Szczególnie w kontekście coraz silniejszej i coraz bardziej bezwzględnej polityki wynaradawiającej, jaką prowadzą zaborcy, obraz ten jawi się jako ciepły, szczerze patriotyczny i rozpalający tęsknotą za dawnym obrazem świata.

Dzieło Adama Mickiewicza trudno traktować w kategoriach bezwzględnego i obiektywnego utworu o charakterze historycznym. Autor przedstawia, co prawda, bogactwo autentycznych zdarzeń, prądów itp., lecz czyniąc to, automatycznie je wartościuje, przez co wiele wad, niedociągnięć i błędów pozostaje zapomnianych.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

„Hamlet” jako tragedia szekspirowska...

W swojej twórczości William Szekspir często odwoływał się do dorobku kultury klasycznej. Będąc jeszcze uczniem szkoły w Stratford przyszły dramaturg miał sposobność...

Martwa natura z jabłkami i pomarańczami...

Obraz „Martwa natura z jabłkami i pomarańczami” jest jedną z wielu martwych natur które wyszły spod pędzla Paula Cézanne'a i jak wszystkie one...

„Medaliony” jako dokument zbrodni...

„Medaliony” Zofii Nałkowskiej to zbiór krótkich reportaży które powstawały podczas pracy pisarki w Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w...

Charakterystyka porównawcza Zosi...

Kiedy Ewa po śmierci Stolnika Horeszki zmarła zesłana na Sybir opiekę nad jej córką - Zosią - przejęła na prośbę Jacka Soplicy Telimena. Postaci te są dwiema...

Opis Poloneza - Pan Tadeusz Adam...

Polonez – reprezentacyjny taniec dworski wywodzący się z kultury ludowej – stanowi swoiste zwieńczenie „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza. Taniec ten...

Pan Tadeusz jako epopeja narodowa

Epopeja oznacza rozbudowany utwór poetycki o charakterze epickim który ukazuje ważne doniosłe z punktu widzenia danej zbiorowości wydarzenia historyczne kreując...

Archaizmy w „Bogurodzicy” –...

Obecne w najstarszej części „Bogurodzicy” archaizmy są niespotykane w innych polskich tekstach wieków średnich. Świadczy to o bardzo wczesnym powstaniu...

„Zbrodnia i kara” jako powieść...

W studium „Problemy poetyki Dostojewskiego Michaił Bachtin określił „Zbrodnię i karę” oraz inne powieści tego autora mianem powieści polifonicznych....

Max Ernst Dzień i noc – opis...

Olejny obraz Maxa Ernsta „Dzień i noc” pochodzi z 1941 roku. Namalowany został w Stanach Zjednoczonych gdzie artysta udał się uciekając przez trwającą w Europie...