Dominującą kategorią estetyczną w „Szewcach” Witkacego jest groteska. Świat dzieła wykreowany został w taki sposób, by zaprzeczyć prawidłowościom zachodzącym w rzeczywistości i wywołać u odbiorcy uczucie absurdu, wyobcowania. Dla osiągnięcia takiego efektu autor posłużył się wieloma metodami, odpowiednio modelując poszczególne segmenty budujące jego utwór.
Groteska przejawia się już w tworzywie językowym dramatu. Bohaterowie posługują się różnorodnym językiem, łącząc w swoich wypowiedziach styl niski z wysokim. Naprzemiennie wygłaszają mowy dotyczące filozofii, polityki i psychologii, odwołując się przy tym do konkretnych koncepcji i ich twórców, oraz obrzucają się wulgaryzmami, operując prostą gwarą. Nierzadko sięgają także po neologizmy (np. skurczyflak, wywątrobić) będące wyrazem nowego porządku.
Język „Szewców” jest niejednorodny, zróżnicowany. W utworze pełni on nie tylko funkcję budulca groteskowej atmosfery. Można bowiem uznać go także za sygnał uświadamiający czytelnikowi zmiany, jakie zaszły w rzeczywistości. Wypowiedzi bohaterów, sposób ich budowania, wygłaszania akcentują swoją formą i treścią zaburzony porządek wartości w dramacie.
Świat przedstawiony utworu także ukazany został w sposób groteskowy. Wszystkie jego elementy zaprzeczają rzeczywistości, parodiują ją, wyszydzają. Przejawia się to przede wszystkim w warstwie fabularnej. Dramat obfituje w epizody absurdalne, zupełnie nierealistyczne i nielogiczne. Sajetan Tempe otrzymuje trzy śmiertelne rany, co nie przeszkadza mu nadal wygłaszać swoich teorii. Z kolei w trzecim akcie Scurvy, który zostaje przywiązany do pnia, nabiera cech charakteryzujących psa - np. porusza się na czterech kończynach. Warto również zwrócić uwagę na motywy działania bohaterów. Często pozostają one zupełnie niezrozumiałe dla odbiorcy. Oto po dokonanej rewolucji Czeladnicy zamierzają uśmiercić Sajetana - ich wcześniejszego majstra i przewodnika - gdyż są zmęczeni jego gadaniem. Gdyby było tego mało, dołącza do nich Księżna, która jeszcze chwilę wcześniej prowadziła z mężczyzną ożywiony dialog. Kiedy w końcu dokonują oni tego straszliwego czynu, kładą Sajetana na baranim worku, by ten mógł się... wygadać.
Również bohaterowie ukazani w „Szewcach” przepełnieni są groteską. Autor przedstawia odbiorcy jedynie powierzchowną charakterystykę, a wyznacznikiem cech poszczególnych postaci czyni ich nazwiska. Prokurator Robert Scurvy jest człowiekiem mściwym i niebezpiecznym, odnajdującym radość w uśmiercaniu skazanych przez siebie ludzi. Z kolei Zbereźnicka jest kobietą wyuzdaną, w każdej sytuacji poszukującą spełnienia swych wyrafinowanych żądz. Osoby pojawiające się w dramacie nie są bohaterami złożonymi, wielowarstwowymi. To raczej typy, groteskowe schematy, w których łączą się przeciwstawne cechy lub wyolbrzymione zostają pewne przywary. Przykładowo szewcy, chociaż zdają się być prostymi ludźmi, doskonale orientują się w zagadnieniach naukowych. Mimo to zupełnie poświęcają się swojej pracy, nie widząc poza nią sensu. Z kolei w reprezentantach arystokracji wyraźnie zaakcentowane zostało przywiązanie do określonego stylu życia - np. Scurvy przechwalający się spożywaniem owoców morza.
Wszechobecna w „Szewcach” groteska odziera ten dramat z realizmu, przedstawiając przerażającą, łączącą w sobie przeciwstawne cechy (kategorie estetyczne) rzeczywistość. Sceny krwawe i odrzucające przeplatają się w utworze z epizodami komicznymi, a niejasny i zagadkowy świat skupia uwagę odbiorcy. Groteskowości utworu można przypisać dwie nadrzędne funkcje. Pierwszą jest ostrzeżenie poprzez katastroficzny obraz świata przed umacniającymi się totalitaryzmami (faszyzmem komunizmem i nazizmem). Jako drugą można z kolei postrzegać próbę oswojenia rzeczywistości, wypunktowania jej wad i przezwyciężenia ich.
Wiele osób żali się na to że ich życie jest nudne. „Dzień mija za dniem i każdy jest podobny do poprzedniego” mówią się. Ale z drugiej strony...
Zabicie drugiego człowieka we wszystkich kulturach uchodzi za doświadczenie ekstremalne. Nawet w okresach brutalnych i okrutnych odebranie życia uznawano za najgorszą zbrodnię...
Miasta są areną ludzkiego życia już od starożytności. Każda epoka wytworzyła indywidualny obraz tej przestrzeni. Renesans dążył na przykład do stworzenia miasta idealnego...
Jak wygląda kraina wiecznej szczęśliwości? Ha nikt tego nie wie! W końcu nawet święty Paweł mówił że „ani ucho nie słyszało ani oko nie widziało”...
Wiersz zatytułowany „Testament mój” napisał Juliusz Słowacki na przełomie lat 1839 - 1840 będąc w tym czasie w Paryżu. Dzieło odbija nastrój...
Przedstawione utwory to dzieła które powstały w czasie romantyzmu a ich autorem był Adam Mickiewicz. Przywołane fragmenty pochodzące z „Dziadów”...
Literatura stanowi doskonałą rozrywkę. Pozwala nam obcować z fascynującymi postaciami śledzić niezwykłe wydarzenia poznawać odległe kraje. Ale nie tylko – książki...
Jan Kochanowski należał do najwybitniejszych postaci polskiej kultury w tak zwanym „złotym wieku” naszego państwa (XVI stulecie). Był on prawdziwym człowiekiem...
Powieść Franza Kafki „Proces” zaliczana jest do najważniejszych literackich arcydzieł XX wieku. Uznaje się wręcz że na jej spisanych w latach 1914-1915 stronnicach...