Unikalne i sprawdzone teksty

Nowy bohater i nowe tematy literatury renesansowej. Wypracowanie | wypracowanie

Nazwa renesans pochodzi od francuskiego słowa „renaissance” znaczącego odrodzenie. Doskonale odzwierciedla ono charakter tej epoki, która narodziła się we Włoszech w XIV stuleciu, promieniując stamtąd na całą Europę. Głównym założeniem nowego prądu ideowego był zwrot w stronę starożytności i towarzyszące mu ciekawość świata oraz antropocentryzm. Nastąpił więc szybki wzrost znaczenia nauki, a zmiany zaszły także w obrębie sztuki i literatury. W wypadku pisarstwa można mówić nawet o narodzinach nowego bohatera i nowych tematów.

Postaci pojawiające się w dziełach doby renesansu wyraźnie różnią się od tych, których przedstawiała literatura średniowiecza. Przede wszystkim zyskują indywidualne cechy, przestając pełnić jedynie funkcję typu, wzoru parenetycznego. Dokonują one zatem własnych wyborów, mówią w swoim imieniu. Przykład tej zmiany obecny jest między innymi w „Dekameronie” Giovanniego Boccaccia. Główni bohaterowie dzieła, którzy snują różnorodne opowieści, to postaci wyraźnie zarysowane, posiadające osobiste preferencje, ceniące odmienne wartości. Jednak także bohaterowie poszczególnych noweli często zyskują specyficzne cechy.

Jednak prawdziwe mistrzostwo w kreowaniu nowych bohaterów literackich osiągnął William Szekspir. Targany rozterkami Hamlet lub wybierający zbrodnię Makbet stanowią przykład postaci autonomicznych, które działają niezależnie od zewnętrznych sił. Znane ze starożytności fatum zostaje w tym wypadku zastąpione odwiecznym pytaniem o istotę przeznaczenia i wolnego wyboru.

Literatura renesansu podniosła także nowe tematy. Jednym z nich stał się człowiek i wszystkie aspekty jego życia. Ponownie można przywołać „Dekameron”, który stanowi doskonały przykład dzieła obyczajowego, dotykającego spraw ziemskich, ludzkich. Pojawiają się w nim namiętności, cierpienia, podstępy, oszustwa itp., przez co dzieło stanowi bezcenne źródło informacji na temat ówczesnych obyczajów i zwyczajów.

Warto pamiętać również o Janie Kochanowskim – w swoich pieśniach i fraszkach przedstawia afirmatywną wizję ludzkiej egzystencji. Człowiek istnieje w świecie doskonałym, ponieważ stworzonym przez Boga, będąc zarazem najdoskonalszym dziełem Stwórcy. Chociaż wciąż towarzyszą mu cierpienia („Treny”), można je przezwyciężyć, znajdując konsolację dzięki wierze, filozofii, sztuce. Kochanowski często przywołuje także epikureizm i stoicyzm, czyli wyznaczniki ludzkiej ścieżki.

Czas odrodzenia jest także okresem wzmożonej refleksji nad obrazem świata. Prowadzona jest ona głównie w świetle filozofii, która także przeżyła ponowny rozkwit. Przykładami są m. in. „Makbet” Szekspira ukazuje wpisaną w historię dychotomię polegającą na różnicy między determinizmem (wszystko jest z góry zaplanowane) i indeterminizmem (przyszłość zależy od ludzkich wyborów). Z kolei „Hamlet” przedstawia tragizm ludzkich wyborów, zgubne konsekwencje, jakie może nieść zarówno podjęcie działania, jak i jego niepodjęcie.

Jednym z najważniejszych tematów renesansowej literatury był Bóg. Często przedstawiany jest jako „Deus – artifex”, czyli Bóg – Artysta, który stworzył świat będący najdoskonalszym dziełem sztuki. Przykładem dzieła wykorzystującego ten motyw jest hymn „Czego chcesz od nas, Panie, za Twej hojne dary?” autorstwa Jana Kochanowskiego. Ukazana w nim relacja między Bogiem a człowiekiem wyraźnie podkreśla odwieczną hierarchię, jednak w głębokiej wierze w opiekę okazywaną przez Stwórcę uwidacznia się renesansowy optymizm.

Odrodzenie z pewnością stało się okresem wielu przemian. Różnorodność prądów umysłowych tej epoki znalazła odbicie w ówczesnej sztuce, w mnogości podejmowanych przez nią tematów i prezentowanych sposobów patrzenia na świat. Brak wyraźnie dominującego rynku zaowocował wielkim bogactwem, które rozwijały kolejne epoki.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Napisz list do kolegi zachęcający...

Drogi Mateuszu piszę do Ciebie ponieważ wiem że są wakacje i masz dużo czasu. A ja chciałbym zachęcić Cię do tego byś podczas ich trwania przeczytał jakąś ciekawą...

Obraz szkoły w „Ferdydurke”...

Józio - główny bohater i narrator „Ferdydurke” - obudził się o dziwnej porze. Początkowo miał wrażenie że musi pędzić na dworzec. Dopiero po...

Ekspresjonizm w „Ludziach bezdomnych”...

Ekspresjonizm należał do popularnych kierunków w literaturze i sztuce na przełomie XIX i XX wieku. Przykładał on dużą wagę do wyrażania uczuć „mocnego”...

Czy we współczesnym świecie można...

W naszych wyobrażeniach rycerze często funkcjonują jako wielcy niezwykle silni mężczyźni którzy w lśniących zbrojach mkną na cudnych rumakach. Zazwyczaj pojawiają...

Jakimi gospodarzami świata okazali...

W „Księdze rodzaju” Bóg zalecił ludziom by czynili sobie ziemią poddaną. Dzisiaj możemy się zastanowić czy człowiek podołał odpowiednio temu zadaniu....

Epitet – co to jest epitet? Przykłady...

DefinicjaEpitet to środek stylistyczny którego głównym zadaniem jest określanie opisywanie słowa z którym w parze występuje. Może ono być zarówno...

Powieść epistolarna – definicja...

Definicja i wyznaczniki Powieść epistolarna to odmiana powieści która jest niezwykła przede wszystkim przez swoją budowę. Jak sama nazwa wskazuje jest to powieść...

Czy kara musi być zawsze następstwem...

Pytanie czy kara zawsze musi być następstwem winy to pytanie które można rozważać na kilku płaszczyznach. Przede wszystkim warto zwrócić uwagę na fakt różnego...

Uzasadnij tezę że nie ma zbrodni...

Kwestia zbrodni i kary należy do najważniejszych i najczęstszych tematów literatury światowej. Dylematy i problemy z nią związane opisywał między innymi Fiodor...