Biografia
Lewis Carroll (prawdziwe nazwisko Charles Lutwidge Dodgson) – brytyjski pisarz, a także fotograf, poeta i matematyk. Jego najsłynniejszym dziełem jest „Alicja w Krainie Czarów”, a także jej kontynuacja - „Po drugiej stronie lustra”. Pisarz urodził się 27 stycznia 1832 r. w Daresbury. Był synem anglikańskiego duchownego. Ukończył studia matematyczne na Uniwersytecie Oxfordzkim. Po studiach, w latach 1855 – 81 był wykładowcą na uczelni w Church College.
W 1877 r. przyjął święcenia diakonatu w Kościele anglikańskim. Jako matematyk napisał około 250 prac naukowych z dziedziny matematyki, logiki i kryptografii. Były one opatrzone jego prawdziwym nazwiskiem, gdyż pseudonimem Carroll posługiwał się tylko w twórczości artystycznej.
Poza twórczością literacką bardzo fascynowała go fotografia. Uznawany jest nawet za jednego z najlepszych portrecistów dzieci XIX w., a także za prekursora fotografii artystycznej. Organizował wielkie bale - niektóre z udziałem nawet 100 małych dziewczynek. To właśnie one stanowiły przedmiot jego największego zainteresowania i z zamiłowaniem fotografował zwłaszcza je (również rozebrane). Stanowiło to powód licznych plotek na temat jego rzekomej pedofilii. Jakkolwiek nie ma na to żadnego dowodu, tego typu fascynacje z dzisiejszego punktu widzenia są dosyć niejasne. Przyznać jednak należy, że Dodgson nigdy nie robił zdjęć dzieciom wbrew ich woli lub bez zgody ich rodziców. Ponadto wielu badaczy podkreśla, że w tych fotografiach przejawia się wyraz sentymentalnego zamiłowania Dodgsona do pięknej, niewinnej i całkowicie ufnej sfery i natury dziecięcego życia.
Mimo posiadanych zdolności Dodgson należał do fotografów – amatorów (podobnie jak Julia Margaret Cameron) działających wówczas w Europie. Pasję do fotografii rozbudził w nim znajomy kolega, lekarz – Reginald Southey. Pierwsze fotografie wyszły spod ręki Carrolla w maju 1856 r. Od tego czasu przez kolejnych 25 lat wykonał (wg różnych szacunków) około 3000 zdjęć – większość z nich wykonana została techniką kolodionową. Wbrew powszechnemu przekonaniu Carroll nie fotografował wyłącznie dzieci (tak naprawdę fotografie te stanowiły tylko 50 % twórczości). Na pozostałych zdjęciach pojawiają się osoby dorosłe, a także pejzaże i martwa natura. Wskazówek do tego jak stosować technikę kolodionową udzielał mu sam Southey. Później Carroll dokształcał się też u innych fotografów, których zdjęcia prezentowane były na wystawach Photographic Society of London. Zwłaszcza wielkim autorytetem byli dla niego William Lake Price i Oscar Gustave Rajlander.
W najbujniejszym rozkwicie swojej twórczości (1856 – 1862) Dodgson wykonał około 700 zdjęć. Najbardziej zajmowało go robienie portretów w przeciwieństwie do współczesnych mu fotografów, który preferowali pejzaże lub widoki ruin. W portretowaniu dzieci Carroll starał się zachować jak największą precyzję, zwracając uwagę na każdy detal. Typowym zdjęciem z tego okresu jest portret Alice Liddell jako „The Beggar Maid” (1858 r.), który miał rzekomo stanowić dowód na niezdrowe zainteresowania pisarza 6 – letnią dziewczynką. W rzeczywistości fotografia była częścią pary – na drugiej Alice ukazana została w najlepszym ubraniu, co miało kontrastować personifikacje biedy i bogactwa.
W latach 1863 – 1871 Carroll wykonywał zdjęcia w pobliżu Christ Church w Oxfordzie. Stał się już wtedy dojrzałym twórcą i wydał w tym czasie obie części „Alicji”.
Od 1872 r. rozpoczyna się ostatni etap jego twórczej działalności. Carroll wykonywał już znacznie mniej fotografii, zajmując się bardziej nauczaniem i pisaniem (wykonywał około 60 – 80 zdjęć rocznie).
Charakterystyka twórczości
Debiut literacki Carrolla przypada na rok 1856. Wtedy w humorystycznym czasopiśmie „The Train” ukazał się jego poemat zatytułowany „Solitude” („Samotność”).
Światowy rozgłos przyniosła mu niewątpliwie „Alicja w Krainie Czarów” (1865 r.) oraz jej kontynuacja - „Po drugiej stronie lustra” (1871 r.). Wielu badaczy przyjmuje, że pierwowzorem postaci Alicji jest Alice Liddell, która była córką jego wykładowcy – dziekana oksfordzkiego kolegium Christ Church i wicedyrektora Uniwersytetu Oksfordzkiego, Henry’ ego George’ a Liddella. Obie książki, łączące elementy baśniowe i realistyczne, a także pełne absurdu i groteski, szybko zyskały popularność zarówno wśród dzieci, jak również wśród dorosłych czytelników.
Pomysł na napisanie „Alicji” zrodził się podczas podróży, którą Carroll odbywał w towarzystwie przyjaciół oraz 3 córek jednego z nich. W trakcie tej przejażdżki Carroll zaciekawił dzieci opowiadaniem bajki pełnej absurdalnych wydarzeń, które następnie (na prośbę jednej z dziewczynek – Alice Liddell) postanowił spisać. I tak powstała powieść.
Wśród znanych utworów Carrolla jest też poemat absurdalny „Wyprawa na Żmirłacza” (1875 r.), a także wiersz „Jabberwocky” (1855 r.). Istotne dla twórczości Carrolla, było też to, że poeta bawił się językiem i formą, często wyszukując neologizmy słowne, nowe formy gramatyczne, stosując groteskę czy absurd. Uzupełniał też swe utwory połączeniem wątków realistycznych z baśniowymi. Stąd książki te nabierają dodatkowych walorów artystycznych i do dziś nie tylko dzieci chętnie po nie sięgają.
Carroll opublikował też dwie powieści dla dorosłych – „Sylvie and Bruno” (1889 r.) oraz „Sylvie and Bruno Cocluded” (1893 r.).
Pisarz przez wiele lat cierpiał na migrenę. Zmarł 14 stycznia 1898 r. w Guildford.
Utwory literackie:
• „Przygody Sylwii i Bruna”
• „Alicja w Krainie Czarów”
• „Po drugiej stronie lustra”
• „Wyprawa na żmirłacza”
• „Rhyme? And Reason?”
• “A Tangled Tale”
• “Three Sunsets and Other Poems”
• “Pillow Problems”
• “What the Tortoise Said to Achilles”
• „Facts”
• „Jabberwocky”.