Biografia
Andrzej Melaszka – polski reżyser i scenarzysta; pisarz twórca literatury dziecięcej i młodzieżowej. Przyszedł na świat 3 marca 1955 r. w Poznaniu. Studiował teatrologię, a następnie ukończył polonistykę na Uniwersytecie Adama Mickiewicza. Pracował w teatrze studenckim Nurt, a potem działał też w poznańskim Teatrze Nowym.
Melaszka to wybitny twórca wielu sztuk teatralnych i filmów fabularnych i telewizyjnych (w większości są to utwory krótkie, ale przystosowane do percepcji dziecka). Artysta ma niesłychaną umiejętność współpracy z dzieckiem i potrafi na scenie wydobyć jego emocje – przez jakiś okres swej działalności artystycznej prowadził nawet dziecięcy teatr.
Artysta poświęcił się niemal wyłącznie tworzeniu sztuki dla dzieci. W tym celu starał się wykreować magiczne, osadzone w baśniowej, iluzorycznej rzeczywistości widowiska, posługując się przy tym potocznym językiem, przemawiającym do najmłodszego widza. Jak sam zauważył w jednym z wywiadów, jest to „język stereotypowy, pełen banałów”, które jednak dzieci świetnie odbierają i naśladują. Zdaniem artysty w teatrze i filmie bełkot ten celowo trzeba wykpić, aby dopiero ponad nim szukać płaszczyzny porozumienia z młodym widzem.
Andrzej Melaszka jako wybitny twórca niekonwencjonalnych filmów i spektakli dla młodej widowni został doceniony zarówno w kraju jak i za granicą. Za swą twórczość otrzymał wiele nagród, a wśród nich m. in. Grand Prix i UNESCO Prize na festiwalu Prix Jeunesse International w Monachium (1998), Srebrny Medal na The New York TV Festiwal (1993), Nagrodę Specjalną na Festiwalu Sztuk Współczesnych we Wrocławiu, Nagrodę Jury na Międzynarodowym Festiwalu Telewizyjnym w Chicago (1994), Grand Prix na Festiwalu Filmów Telewizyjnych w Montevideo (Urugwaj, 1998).
Również w 1998 r. „Gazeta Wielkopolska” uhonorowała go nagrodą „Giganta” przyznawaną za „poznański styl pracy”.
Niewątpliwie największym jego sukcesem było otrzymanie nagrody Emmy, czyli Telewizyjnego Oscara (2007 r.) za serial „Magiczne drzewo” w kategorii produkcji telewizyjnych dla dzieci i młodzieży. Wysoka ranga tej nagrody to w pewnym sensie zwieńczenie artystycznej drogi Melaszki, choć jednocześnie zapowiedź nowego, spokojniejszego już okresu twórczości.
Charakterystyka twórczości
O Andrzeju Melaszce zrobiło się głośno, zaraz po tym, jak jego utwory doczekały się adaptacji telewizyjnych. Melaszka tworzył scenariusze, jak również był reżyserem filmowym i teatralnym. Zrealizował ponad trzydzieści filmów fabularnych i telewizyjnych, a także pięć spektakli teatralnych - wszystkie na podstawie autorskich scenariuszy.
Pierwszą próbą porozumienia się z młodym odbiorcą była telewizyjna „Ballada o Kasi i drzewie” (1984). Potem przyszły kolejne utwory, wśród których do dziś wystawiane są np. takie jak: „Wielkoludy”, „Burza w Teatrze Gogo”, „Mechaniczna Magdalena” (1988 r.), „Maszyna zmian” (1996 r.) i „Mama-Nic”.
Niemal wszystkie jego filmy wypełnione są ogromnym ładunkiem energii ich twórcy. Melaszka znakomicie kreuje w nich fantastyczną rzeczywistość i sięga po ciekawe pomysły, które pozwalają przenieść fantastykę w nasze codzienne realia. Dzięki temu udaje mu się tak kierować uwagę czytelnika (widza), aby odnosił on wrażenie, że przedstawiane, baśniowe wydarzenia dzieją się naprawdę; tu i teraz. Możliwe jest zatem wszystko: ludzie przemawiają kocim językiem, czy odbywają podniebne podróże.
Najbardziej jednak zasłynął serią powieści „Magiczne drzewo”, w skład której wchodzą następujące części: „Magiczne drzewo. Czerwone krzesło”, „Magiczne drzewo. Tajemnica mostu”, „Magiczne drzewo. Olbrzym”, „Magiczne drzewo. Pojedynek”, „Magiczne drzewo. Gra”, „Magiczne drzewo. „Cień smoka”.
We wszystkich utworach pisanych dla dzieci i młodzieży widać ogromny szacunek autora dla młodego czytelnika, którego traktuje z pełną powagą. Prowadząc dziecięcy teatr, reżyser starał się uczynić dzieci współuczestnikami procesu tworzenia i dać im możliwość wyrażenia swych szczerych, dojrzałych emocji.