„Cesarz” to książka Ryszarda Kapuścińskiego. Opublikowana została w roku 1978, opowiada zaś o panowaniu władcy Etiopii, Hajle Selasje I, żyjącego w latach 1892-1975. Klasyfikacja gatunkowa utworu budzi pewne wątpliwości. Przez wiele lat uchodził on za klasyczny reportaż, jednak biograf Kapuścińskiego, Artur Domosławski przedstawił informacje, które każą wątpić w dziennikarskie rzemiosło autora „Cesarza”. Chociaż książka opowiada o postaciach autentycznych, to nie wszystkie opisane w niej wydarzenia miały miejsce naprawdę. Wydaje się, iż Kapuściński na podstawie zdobytych w Etiopii informacji stworzył utwór leżący bliżej satyry lub powieści, niż klasycznego reportażu.
Domosławski zwracał między innymi uwagę, iż Kapuściński nie mógłby dotrzeć do dawnych urzędników cesarza w okresie, kiedy trwały brutalne prześladowania ze strony nowych, komunistycznych władz Etiopii. W owych chwilach żaden dawny współpracownik Halje Salasje raczej nie zdecydowałby się na szczere rozmowy z dziennikarze z bądź co bądź komunistycznego kraju, jakim była wówczas Polska. Domosławski przytaczał też relacje znajomych Kapuścińskiego, według których reporter miał „wymyślić” na bieżąco wiele z opisanych w książce wydarzeń z dziejów panowania cesarza.
Jak więc należy traktować książkę? Zapewne bezpieczniej uznać ją za satyrę właśnie, niż za poważne źródło historyczne. Nie znaczy to jednak, iż dzieło jest pozbawione wartości. Kapuściński serwuje nam bowiem interesującą i bardzo przenikliwą analizę mechanizmów władzy absolutnej.
Jaki więc obraz takiej władzy wyłania się z książkowego portretu „Cesarza”? Rozpoznajemy w nim człowieka prymitywnego i analfabetę, niepozbawionego wszakże pewnej dozy sprytu. Hajle Selasje potrafi wiązać ze sobą ludzi i to wydaje się jego największą siłą – a zarazem największą słabością Etiopii. Cesarz nie ceni bowiem walorów merytokracji, nie pragnie urzędników mądrych i rzetelnych. Chce osób oddanych sobie – dlatego dobiera współpracowników z nizin społecznych i obsypuje ich zaszczytami. Wie, że ludzie, którzy zawdzięczają mu wszystko, będą mu ślepo oddani.
Zarazem Cesarz nie odrzuca „klasycznych” narzędzi despotów. Chętnie słucha donosów – ma nawet w planie dnia punkt, który polega na zapoznawaniu się z relacjami delatorów. Zarazem cesarz utrzymuje silną armię, która może stłumić potencjalne niepokoje.
Hajle Selasje chce jednak uchodzić za nowoczesnego władcę. Wyróżniających się młodych ludzi wysyła, by zdobyli edukację zagranicą. Ci ludzie po powrocie nie są w stanie znieść biedy panującej w ich ojczyźnie, ani bezmyślnego despotyzmu cesarza.
Do protestów studentów wkrótce dołącza się armia i władca zostaje obalony. Uwięziony ciągle liczy na powrót do władzy, umiera jednak w nieznanych okolicznościach. Kapuściński nie opowiada jednak o następcach Hajle Selasje, którzy wprowadzili w Etiopii jeszcze brutalniejsze rządy.
Streszczenie Jednym z głównych bohaterów utworu jest Jarek – młody chłopak chodzący do podstawówki. Tak jak koledzy niezbyt lubi zajęcia z matematyki...
Geneza Utwór „O psie który jeździł koleją” opowiada historię o dzielnym psie Lampo po części opartą na faktach. Książka po raz pierwszy została...
„Kruk i lis” Krasickiego porusza temat pojawiający się również w innych bajkach (np. w „Szczur i kot”). Mianowicie utwór dotyczy zapatrzenia...
Streszczenie Akcja I części sagi „Opowieści z Narnii” pt. „Lew czarownica i stara szafa” rozgrywa się w trakcie trwania II wojny światowej. Miejscem...
Streszczenie W przypowieści o sieci królestwo niebieskie porównane jest do sieci która została zarzucona w morze i zgarnia różne ryby. Rybacy wyłowili...
Kochanowski mówi iż żaden z ojców bardziej nie kochał swojego dziecka żaden też bardziej nie cierpiał z powodu jego straty. Nie jest to jednak dziwne bowiem...
Czas i miejsce akcji Miejscem akcji zaprezentowanych w powieści „Kwiat kalafiora” wydarzeń jest Poznań. Część wydarzeń dzieje się w kamienicy Borejków...
Jan Kochanowski wielokrotnie poruszał w swojej twórczości temat relacji damsko-męskich. Niejednokrotnie czynił to w sposób prześmiewczy lub wręcz frywolny....
Streszczenie Rozdział I - Porwanie Narrator obudził się o dziwnej porze - ni to nocą ni to o świcie. Zbudzony chciał pędzić na dworzec taksówką lecz po chwili...