Unikalne i sprawdzone teksty

Cesarz – streszczenie skrótowe, problematyka

„Cesarz” to książka Ryszarda Kapuścińskiego. Opublikowana została w roku 1978, opowiada zaś o panowaniu władcy Etiopii, Hajle Selasje I, żyjącego w latach 1892-1975. Klasyfikacja gatunkowa utworu budzi pewne wątpliwości. Przez wiele lat uchodził on za klasyczny reportaż, jednak biograf Kapuścińskiego, Artur Domosławski przedstawił informacje, które każą wątpić w dziennikarskie rzemiosło autora „Cesarza”. Chociaż książka opowiada o postaciach autentycznych, to nie wszystkie opisane w niej wydarzenia miały miejsce naprawdę. Wydaje się, iż Kapuściński na podstawie zdobytych w Etiopii informacji stworzył utwór leżący bliżej satyry lub powieści, niż klasycznego reportażu.

Domosławski zwracał między innymi uwagę, iż Kapuściński nie mógłby dotrzeć do dawnych urzędników cesarza w okresie, kiedy trwały brutalne prześladowania ze strony nowych, komunistycznych władz Etiopii. W owych chwilach żaden dawny współpracownik Halje Salasje raczej nie zdecydowałby się na szczere rozmowy z dziennikarze z bądź co bądź komunistycznego kraju, jakim była wówczas Polska. Domosławski przytaczał też relacje znajomych Kapuścińskiego, według których reporter miał „wymyślić” na bieżąco wiele z opisanych w książce wydarzeń z dziejów panowania cesarza.

Jak więc należy traktować książkę? Zapewne bezpieczniej uznać ją za satyrę właśnie, niż za poważne źródło historyczne. Nie znaczy to jednak, iż dzieło jest pozbawione wartości. Kapuściński serwuje nam bowiem interesującą i bardzo przenikliwą analizę mechanizmów władzy absolutnej.

Jaki więc obraz takiej władzy wyłania się z książkowego portretu „Cesarza”? Rozpoznajemy w nim człowieka prymitywnego i analfabetę, niepozbawionego wszakże pewnej dozy sprytu. Hajle Selasje potrafi wiązać ze sobą ludzi i to wydaje się jego największą siłą – a zarazem największą słabością Etiopii. Cesarz nie ceni bowiem walorów merytokracji, nie pragnie urzędników mądrych i rzetelnych. Chce osób oddanych sobie – dlatego dobiera współpracowników z nizin społecznych i obsypuje ich zaszczytami. Wie, że ludzie, którzy zawdzięczają mu wszystko, będą mu ślepo oddani.

Zarazem Cesarz nie odrzuca „klasycznych” narzędzi despotów. Chętnie słucha donosów – ma nawet w planie dnia punkt, który polega na zapoznawaniu się z relacjami delatorów. Zarazem cesarz utrzymuje silną armię, która może stłumić potencjalne niepokoje.

Hajle Selasje chce jednak uchodzić za nowoczesnego władcę. Wyróżniających się młodych ludzi wysyła, by zdobyli edukację zagranicą. Ci ludzie po powrocie nie są w stanie znieść biedy panującej w ich ojczyźnie, ani bezmyślnego despotyzmu cesarza.

Do protestów studentów wkrótce dołącza się armia i władca zostaje obalony. Uwięziony ciągle liczy na powrót do władzy, umiera jednak w nieznanych okolicznościach. Kapuściński nie opowiada jednak o następcach Hajle Selasje, którzy wprowadzili w Etiopii jeszcze brutalniejsze rządy.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Kazania świętokrzyskie - opracowanie...

„Kazania świętokrzyskie” to zbiór ważny przede wszystkim dla tego że przedstawia on kazania pisane w języku polskim. Rękopis zawierał kazania na poszczególne...

Konopielka – opracowanie problematyka...

Geneza czas i miejsce akcji Powieść Edwarda Redlińskiego „Konopielka” ukazała się w 1973 roku. Przyniosła ona autorowi wielką popularność a także prestiżową...

Do potomnego – interpretacja i...

Wiersz „Do potomnego” Tadeusza Gajcego to niezwykle liryczny utwór w którym poeta buduje serię profetycznych obrazów. Podmiot próbuje...

Prośba o piosenkę – interpretacja...

Wiersz Juliana Tuwima „Prośba o piosenkę” ma charakter autotematyczny dotyczy twórczości i nadziei jakie wiąże z nią poeta. Utwór ukazał się...

Pan Cogito – opracowanie cyklu...

Geneza „Pan Cogito” to jeden z najbardziej znanych tomów poetyckich Zbigniewa Herberta. Został on wydany w 1974 roku. Bohater liryczny – pan Cogito...

Smutno mi Boże – interpretacja...

Wiersz Antoniego Słonimskiego „Smutno mi Boże” pochodzi z lat dwudziestych XX wieku. Tytuł i treść nawiązują do „Hymnu” Juliusza Słowackiego (znanego...

Romantyczność – interpretacja...

„Romantyczność” to jedna z najbardziej znanych ballad autorstwa Adama Mickiewicza. Poetycka opowieść dotyka problemu miłości odmiennego postrzegania świata...

Cebula – interpretacja i analiza...

„Cebula” to wiersz Wisławy Szymborskiej który przyjmuje formę intelektualnego konceptu. Poetka tworzy efektowne porównanie tytułowego warzywa i człowieka...

Trzy słowa najdziwniejsze – interpretacja...

„Trzy słowa najdziwniejsze” to wiersz Wisławy Szymborskiej który stanowi filozoficzną refleksję nad naturą języka i jego relacji z rzeczywistością....