Ewangelia św. Mateusza – ogólna charakterystyka, najważniejsze wydarzenia

Ogólna charakterystyka

Ewangelia według św. Mateusza znajduje się w Nowym Testamencie i jest pierwszą z czterech Ewangelii. W tej księdze, jej autor często nawiązuje do wątków Starego Testamentu. Ewangelia ta powstała prawdopodobnie ok 80 – 90 r.

Autorstwo księgi przypisuje się Mateuszowi, jednemu z dwunastu apostołów. Pierwotnie powstała ona prawdopodobnie w języku aramejskim.

W Ewangelii poruszane są zagadnienia dotyczące zwyczajów żydowskich, których autor nie objaśnia, dlatego też można wnioskować, że zakłada on odbiorcę, będącego osobą pochodzenia żydowskiego.

Główną ideologią Ewangelii według świętego Mateusza jest starotestamentowa myśl, że Jezus jest Mesjaszem. Wyrażana jest ona w pięciu mowach, połączonych opowiadaniami o Chrystusie.

Najważniejsze wydarzenia

Ewangelia według św. Mateusza opisuje kilka istotnych zdarzeń:

1. Dziecięctwo Jezusa.
a) Rodowód Jezusa.
b) Narodzenie Jezusa po ślubie Józefa z Marią, która porodziła syna za sprawą Ducha Świętego.
c) Mędrcy ze Wschodu, którzy pytali o nowonarodzone dzieciątko, co spowodowało, że Herod kazał Go szukać.  Mędrcom drogę wskazała Gwiazda Betlejemska. Mogli więc złożyć pokłon Jezusowi, ofiarując mu przy tym: złoto, kadzidło i mirrę.
d) Ucieczka z Egiptu Jezusa, Józefa i Marii, by Herod nie zgładził dziecka.
e) Rzeź niemowląt z Betlejem i okolic na rozkaz Heroda.
f) Powrót do Nazaretu po śmierci Heroda.

2. Przygotowanie do działalności Jezusa.
a) Jan Chrzciciel dawał chrzest w rzece Jordan.
b) Chrzest Jezusa przez Jana Chrzciciela.
c) Kuszenie Jezusa przez diabła po poście, który trwał 40 dni i 40 nocy.

3. Działalność Jezusa w Galilei.
a) Powołanie pierwszych uczniów: Piotra i Andrzeja oraz Jakuba i Jana.
b) Dalsza działalność Jezusa.

4. Kazanie na górze.
a) Osiem błogosławieństw.
b) Zadanie uczniów.
c) Piąte przykazanie, które brzmi nie zabijaj.
d) Szóste przykazanie: nie cudzołóż, nawet poprzez patrzenie na obcą kobietę.
e) Ósme przykazanie: „Nie będziesz fałszywie przysięgał, lecz dotrzymasz Panu swej przysięgi”.
f) Prawo odwetu, które brzmi oko za oko, ząb za ząb. Natomiast Jezus głosi, że gdy ktoś uderzy cię w policzek, to nadstaw mu drugi.
g) Miłość nieprzyjaciół, których należy szanować, by dostać się do domu Bożego.
h) Czystość zamiarów dotyczących bezinteresownej pomocy innym. Pomoc ta powinna odbywać się bez chęci uzyskania korzyści dla siebie.
i) Wytrwałość w modlitwie.
j) Dobra lub zła budowla, to przypowieść o domach budowanych na odpowiedniej ziemi, z głębokimi fundamentami, które symbolizują ludzi, wcielających Pismo Święte w życie. Natomiast domy bez fundamentów to takie, które łatwo zniszczyć i symbolizują ludzi, którzy słuchają Pisma Świętego, ale nie żyją według jego zasad.

5. Jezus cudotwórca
a) Uzdrowienie trędowatego.
b) Setnik z Kafarnaum, który prosił o uzdrowienie sparaliżowanego, czego Jezus dokonał.
c) Ucieszenie burzy na jeziorze.
d) Dwaj opętani, z których Jezus wygnał złe duchy.
e) Powołanie Mateusza, który był grzesznikiem.
f) Córka Jaira i kobieta cierpiąca na krwotok, które zostały uzdrowione.
g) Uzdrowienie dwóch mężczyzn, którzy byli niewidomi.

6. Wysłanie dwunastu apostołów.
a) Wybór dwunastu uczniów: Piotra, Andrzeja, Jakuba, Jana, Filipa, Bartłomieja, Tomasza, Mateusza, Jakuba, Tadeusza, Szymona i Judasza, który go zdradził. Nie wolno im było wyprzeć się Jezusa.
b) Poselstwo Jana Chrzciciela.

7. Nauczanie w przypowieściach.
a) Przypowieść o siewcy porusza problem ludzi słuchających Słowa Bożego oraz ich stosunku względem niego.
b) Przypowieść o chwaście dotyka problemu Sądu Ostatecznego, na którym Pan podzieli ludzi na sprawiedliwych i grzesznych.
c) Przypowieść o sieci, w której dzień Sądu Ostatecznego został porównany do łowienia w sieć, a następnie oddzielania tego, co dobre od tego, co złe.

8. Kształtowanie apostołów w Galilei i na pograniczu
a) Ścięcie Jana Chrzciciela.
b) Pierwsze rozmnożenie chleba.
c) Jezus chodzi po jeziorze.
d) Uzdrowienia w Genezaret wszystkich chorych.
e) Prawdziwa rzeczywistość.
f) Uzdrowienia nad jeziorem.
g) Drugie rozmnożenie chleba.
h) Wyznanie Piotra, który rzekł Jezusowi, że widzi w Nim Mesjasza.
i) Pierwsza zapowiedź męki i zmartwychwstania.
j) Warunki naśladowania Jezusa – każdy musiał wziąć swój krzyż i naśladować Pana.
k) Przemienienie Jezusa na  górze. Twarz Jezusa zjaśniała, a Bóg nazwał Go synem umiłowanym.
l) Uzdrowienie epileptyka.
m) Druga zapowiedź męki zmartwychwstania.
n) Podatek na świątynię.
o) Zbłąkana owca to przypowieść, która opowiada o tym, jak ważne dla Pana jest nawrócenie jednego grzesznika.
p) Upomnienie braterskie, w myśl którego, jeśli jest jakiś brat grzeszny, to należy go upomnieć. Warto także przebaczać mu nieskończenie wiele razy.
q) Nielitościwy dłużnik. Sługa był winien 10000 talentów, więc miał być sprzedany przez pana. Sługa prosił jednak o więcej czasu. Pan ulitował się i wypuścił go, jednakże gdy sługa spotkał swego dłużnika, zaczął go dusić. Inni słudzy opowiedzieli wszystko panu, który był oburzony, że tamten nie postąpił wobec swego dłużnika tak, jak on. Kazał więc go wydać katu.

9. Ostatnia podróż do Jerozolimy.
a) Bogaty młodzieniec: aby otrzymać życie wieczne, należy żyć zgodnie z Dekalogiem i stać się ubogim, by otrzymać bogactwo w Domu Bożym. Jednakże młodzieniec miał zbyt wiele posiadłości, by je poświęcić dla życia wiecznego.
b) Niebezpieczeństwo bogactw.
c) Trzecia zapowiedź męki i zmartwychwstania.

10. Działalność Jezusa w Jerozolimie.
a) Uroczysty wjazd do Jerozolimy Jezusa na ośle, podczas którego ludzie składali Mu pod nogi gałązki oliwne.
b) Największe przykazanie – miłości: „Będziesz miłował Pana Boga swego całym swoim sercem, całą swoją duszą i całym swoim umysłem. To jest największe i pierwsze przykazanie. Drugie podobne: Będziesz miłował swego bliźniego jak siebie samego”.
c) Ostrzeżenie przed uczonym w Piśmie, gdyż kto się wywyższa będzie poniżonym, natomiast ten, kto się poniża, będzie wywyższonym.
d) Zniszczenie świątyni.
e) Przypowieść o pannach roztropnych i nierozsądnych, której przeslanie brzmi, że należy czuwać, bo nie znamy dnia ani godziny.
f) Przypowieść o talentach, która mówi o tym, że ważne jest, abyśmy umieli docenić i rozwijać dary Boga.
g) Sąd Ostateczny: Pan zasiądzie na tronie i podzieli ludzi na dobrych i złych. Dobrych zaprosi do Domu Bożego, a grzeszni będą skazani na mękę.

11. Męka i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa.
a) Ostatnia spowiedź.
b) Zdrada Judasza, jednego z apostołów, który wydał Jezusa za trzydzieści srebrników.

12. Ostatnia wieczerza.
a) Wyjawienie zdrajcy podczas wieczerzy.
b) Ustanowienie Eucharystii.

13. Jezus w Ogrójcu.
a) Modlitwa i trwoga konania: Jezus z uczniami znajdowali się w ogrodzie, gdy nadszedł Judasz, który miał pocałunkiem wydać Jezusa. Gdy posłańcy chcieli schwytać Jezusa, to jeden z uczniów odciął posłańcowi ucho. Jednakże Jezus nakazał mu, by schował miecz. Gdy przyznał, że jest Mesjaszem, został pobity i pojmany.
b) Zaparcie się Piotra, który nie przyznał się, że jest uczniem Jezusa. Trzykrotnie się Go wyparł, po czym zapiał kogut.

Tymczasem Jezus został wydany Piłatowi. Wtedy Judasz zwrócił srebrniki, ale było już za późno. Piłat zapytał ludu, czy pragną, aby uwolnił on Jezusa czy Barabasza, najgorszego zbrodniarza. Lud chciał uwolnić Barabasza, więc Piłat, umywając ręce stwierdził, że nie jest winny śmierci Jezusa. Syn Boży był biczowany i skazany na ukrzyżowanie. Na Jego głowę włożono także koronę cierniową.

14. Jezus w Golgocie.
a) Droga krzyżowa: Jezus niósł swój krzyż, po czym został ukrzyżowany.
b) Śmierć Jezusa.
c) Pogrzeb Jezusa, którego grób zastawiono dużym kamieniem.

15. Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa po trzech dniach.
16. Jezus ukazuje się uczniom