„Hymn do maszyny mego ciała” to bodaj najsłynniejszy utwór Tytusa Czyżewskiego, a zarazem jedno z najbardziej znanych dzieł polskiego futuryzmu. Już na pierwszy rzut oka wzbudza on zainteresowanie swoim niecodzienną forma graficzną – poszczególne wyrazy układają się bowiem w kształt serca. Umożliwia on odczytanie wiersza na kilka różnych (chociaż w niewielkim stopniu sposobów).
Warto odnotować, że takie gry z graficzną kompozycją utworu nie były niczym niezwykłym dla futurystów – choćby słynny rosyjski poeta rewolucyjny Włodzimierz Majakowski układał swoje wiersze w słynne „schodki”. Czyżewski idzie jednak krok dalej i czyni z układu słów na płaszczyźnie nieodłączny element dzieła.
Jeśli chodzi o treść, Czyżewski porównuje swoje ciało do maszyny. Kiszki zostają zestawione ze zwojami kabli, podobnie żyły. Serce to akumulator, zaś mózg ukazany zostaje zarazem, jako telefon i jako dynamo. Wiersz przenika nastrój witalności, euforii wręcz. Utwór kończy się wezwaniem do samego siebie maszyno mojego ciała/funkcjonuj obracaj się/żyj. Dynamizm dzieła sprawia, iż nie mamy najmniejszych wątpliwości: nie jest to daremne polecenie.
W swoich wierszu Czyżewski zawiera dwa przesłania. Z jednej strony uwzniośla technikę – skoro sam człowiek zostaje opisany przez dotyczące jej słownictwo, to trzeba uznać, iż nowoczesny humanizm musi się pogodzić z najnowszymi osiągnięciami nauki. Nauka jest czymś, co pozwala nam zrozumieć współczesnego człowieka, nadać mu nowy sens.
Z drugiej wszakże strony Czyżewski podkreśla, że człowiek jako taki nie stał się jeszcze anachronizmem. Skrywa on w sobie potężną energię, którą trzeba uwolnić. Życie jest sensem samo w sobie – deklaruje autor. Ta dwa znaczenie nierozerwalnie wiążą się ze sobą – tak jak kompozycja graficzna utworu tożsama jest z jego treścią. Serce ułożone z wyrazów łączy w sobie naturę/biologię (serce) i cywilizację (litery).
Forma utworu:
–oryginalna graficzna kompozycja wiersza
–wiesz biały
–neologizmy (mózgodynamo-mózg)
„Prawa i obowiązki” to wiersz Tadeusza Różewicza pochodzący z tomu „Nic w płaszczu Prospera” (1963). Pod względem formalnym utwór jest...
Wiersz Konstantego Ildefons Gałczyńskiego zaliczany bywa do najpiękniejszych i najpopularniejszych utworów miłosnych w dziejach polskiej poezji. Jak sam tytuł sugeruje...
Geneza „Chłopcy z Placu Broni” to powieść która była publikowana na łamach gazety „Tanulok Lapja”. Jej pojawienie się było wynikiem prośby...
Poeta żali się że ubrania należące ongiś do Urszulki ciągle przypominają mu o śmierci dziecka - żałosne ubiory … Żalu mi przydajecie”. Przypomina przedmiotom...
„Portret kobiecy” Wisławy Szymborskiej to wiersz w którym autorka jak sam tytuł wskazuje podejmuje próbę stworzenia wizerunku kobiety. Szybko jednak...
„Pierwszy krok w chmurach” to opowiadanie Marka Hłaski. Jego akcja rozgrywa się leniwego sobotniego popołudnia. Trzech znajomych mężczyzn (Gienek Heniek i Maliszewski)...
Geneza „Lolita” to bodaj najsłynniejsza powieść Vladimira Nabokova. Geneza utworu do dzisiaj jest dyskutowana przez badaczy twórczości pisarza. Wielu z...
„Pieśń świętojańska o Sobótce” Jana Kochanowskiego ukazała się razem z cyklem „Pieśni” w 1586 roku już po śmierci autora. Składa się...
Geneza czas i miejsce akcji Powieść ukazała się w roku 1911 wcześniej publikowana była w odcinkach na łamach prasy. Czas akcji przedstawionej w utworze to lata 1884 –...