Obecnie Tytus Czyżewski pamiętany jest przede wszystkim jako malarz i osoba szukająca informacji o nim natrafia przede wszystkim na analizę jego twórczości plastycznej. Jednak był on również poetą i jak jednak zauważył Czesław Miłosz: utwory jego mają prawo do swego miejsca w każdej antologii.
Przyjrzymy się więc biografii tego cokolwiek zapomnianego obecnie twórcy. Czyżewski przyszedł na świat w roku 1880, w pobliżu Limanowej – konkretnie w Przyszowej. Nie jest to bez znaczenia dla jego przyszłych dzieł. Czyżewski miał mianowicie możliwość zetknięcia się z miejscowym folklorem. Dogłębna znajomość mentalności górali i twórczości ludowej pozwoliła mu na odwołanie się to nich w poezji.
Tytus pochodził z rodziny szlacheckiej i odebrał bardzo dobre wykształcenie. Po skończeniu szkoły średniej w Nowym Sączu udał się do Krakowa, gdzie trafił pod opiekę takich sław malarskich, jak Stanisław Wyspiański, czy Józef Mehoffer. Oczywiście, co typowe dla artystów przełomu XIX i XX wieku, Czyżewski kontynuował edukację w stolicy Francji. Po powrocie do Polski pracował, jako nauczyciel rysunku w gimnazjum – pamiętajmy, że ówczesne gimnazja uchodziły za placówki prestiżowe i nauczyciele tam uczący cieszyli się dużym respektem. I wojnę światową nasz bohater spędził w większości we Wiedniu, chociaż pod koniec konfliktu przeprowadził się ponownie do Krakowa. Tutaj współtworzył życie artystyczno-towarzyskie, będąc podporą klubu „Gałka muszkatołowa”, działającego w kawiarni o tej samej nazwie.
W latach dwudziestych Czyżewski pełnił funkcję dyplomaty. Okres ten to początek jego sławy jako krytyka sztuki – pełną renomę uzyskał na tym polu w latach trzydziestych. Karierze położyła kres wojna. W powstaniu warszawskim zniszczone zostało mieszkanie Czyżewskiego, razem z jego nieopublikowanym tomem wierszy. Poeta musiał więc kolejny raz w swoim życiu udać się do Krakowa – tam też zmarł w 1945 roku.
Zarówno malarstwo, jak i literatura Czyżewskiego zdradzają dążenia formistyczne. Jak opisał tę grupę przywoływany Miłosz: Kładli oni nacisk na czysta formę jako istotę sztuki; tak wiec w malarstwie ruch ich prowadził do deformacji przedstawianych przedmiotów, a nawet do kompozycji niefiguratywnych. Ową grę z formą dostrzec można w poezji Czyżewskiego choćby w „Pastorałkach” (1925). Autor odnosił się w nich do ludowych jasełek, jednak przetwarzał po swojemu motywy folkloru. Również w słynnym „Nożu w bżuhu”, współredagowanym przez Bruno Jasieńskiego, znaleźć można oryginalne wiersze Czyżewskiego.
Jak wspomniano na początku, dzisiaj Czyżewski wydaje się twórcą cokolwiek zapomnianym. Warto jednak sięgać zarówno po jego poezję, jak i malarstwo – choćby po to, by dowiedzieć się, co prawie sto lat temu uchodziło za skandal!
Biografia Joseph Bédier urodził się 1 styczna 1864 roku w Paryżu jako syn Adolphe'a Bédiera prawnika pochodzącego z Bretanii. Dzieciństwo spędził na wyspie...
Sofokles urodził się prawdopodobnie w 496 p.n.e w Kolonos zmarł w 406 p.n.e w Atenach. Źródła dowodzą że pochodził z majętnej rodziny kupców. W okresie...
Ida Fink to pisarka która znana jest przede wszystkim z utworów w których podejmowała niełatwą tematykę Holocaustu którego doświadczyła osobiście...
Julian Krzyżanowski wybitny historyk literatury przyznał Szymonowi Symonowicowi miano najwybitniejszego poety wśród następców Kochanowskiego. Szymonowic urodził...
Paulo Coelho należy do najpopularniejszych pisarzy na świecie. Do tej pory sprzedał ponad 200 milionów książek a jego powieści ukazały się w ponad osiemdziesięciu...
Biografia Mikołaj Sęp-Szarzyński powszechnie uznawany jest za obok Jana Kochanowskiego najwybitniejszego twórcę staropolskiej literatury. Okres jego aktywności przypadł...
Czesław Miłosz to z pewnością jeden z najważniejszych polskich autorów XX wieku. Urodził się w 1911 roku w Szetejniach na terenach dzisiejszej Litwy. Wówczas...
Biografia Małgorzata Musierowicz (z domu Barańczak) – polska pisarka autorka książek dla dzieci i młodzieży jak również ilustratorka. Najbardziej znana z...
Biografia Znana dzieciom autorka przyszła na świat w Warszawie. Urodziła się 26 grudnia 1955 roku. Pochodzi z rodziny o tradycjach dziennikarskich sama szkoliła się w dziedzinie...