Unikalne i sprawdzone teksty

Tomasz Judym jako pozytywista | wypracowanie

Tomasz Judym jest bohaterem powieści Stefana Żeromskiego „Ludzie bezdomni”. Powieść została opublikowana w roku 1900, w okresie gdy rozkwitały w Polsce ideały pozytywizmu i pracy u podstaw. Można wręcz powiedzieć, że w Judymie znajdujemy uosobienie tychże ideałów.

Już droga życiowa naszego bohatera wydaje się odpowiadać koncepcjom pozytywistycznym. Przykładano w nich bowiem dużą wagę do edukacji – mądrość, połączona z ciężką pracą, miała stanowić drogę do awansu społecznego. Tak właśnie jest w przypadku Judyma. Pochodził on z bardzo ubogiej rodziny. O jej nędzy możemy sobie wyrobić wyobrażenie, gdy śledzimy losy brata bohatera i jego rodziny, pracujących za nędzne grosze w fatalnych warunkach. Jednak Tomasz, dzięki inteligencji, pracowitości i żelaznej woli zdobył wykształcenie – i to nie byle jakie: skończył zagraniczną uczelnię i został lekarzem. Gdyby tylko skupiał się na sprawach materialnych, mógłby zgromadzić spory majątek.

Jednak Judym jest pozytywistą do szpiku kości. Jego ideały nie ograniczają się do własnej kariery. Marzy on o podniesieniu poziomu cywilizacyjnego ziem polskich, zwłaszcza warstw najuboższych. W jego koncepcjach widać doskonale echa utylitaryzmu, tak drogiego zwolennikom tzw. pracy u podstaw. Te marzenie nie biorą się znikąd – chłodno i racjonalnie rozumujący Judym wie, że społeczeństwo stanowi pewną całość, jeden organizm. Sądzi, że skoro on miał szansę dostać się na jego szczyty, to zaciągnął dług – zarówno wobec całości tego społeczeństwa, jak i niższych warstw, z których się wywodzi. Judym nie poddaje się emocjom – jego rozumowanie w tej sprawie jest bardzo logiczne.

Wreszcie pozytywizm doktora Tomasza widać doskonale w środkach, jakie pragnie zastosować dla osiągnięcia celów. Jest on empirykiem, rozmiłowanym w osiągnięciach nowoczesnej nauki. Zdaje sobie sprawę, że tylko ona może przynieść wspomniany rozwój warstw niższych. Inteligencja ma być tylko przekaźnikiem, który pozwoli ubogim zrozumieć nowo zdobytą wiedzę w sprawach higieny i organizacji pracy.

Paradoksalnie, w tej logiczności Judyma, tak charakterystycznej dla myślicieli jego epoki, znaleźć można ziarno przyszłej klęski. Wydaje się on nie pojmować tego, że ludzie mogą nie chcieć dobra społecznego, a wyłącznie własnych korzyści. Przecież to bez sensu – mógłby powiedzieć Judym – klasy społeczne są jak naczynia połączone, kiedy pomagamy biedakom, sami na tym korzystamy. Okazuje się jednak, że lekarze nie muszą mieć tak szerokich horyzontów i wystarczy im, że zdobędą od chorych pieniądze. Wszyscy w okolicy mogą zachorować na malarię, więc trzeba osuszyć stawy – kolejna myśl Judyma. Ale dyrektor-egoista nad zdrowie okolicznych chłopów będzie preferował własną wygodę. Nielogiczne? Oczywiście, że nielogiczne! Ale ludzie często tak postępują – i dlatego doktor Judym nie był w stanie przeprowadzać swoich projektów.

Tomasz Judym to pozytywista z przekonania. Widać to po jego wyborach, po jego wypowiedziach. Niestety, to co czyniło go wyjątkowym – jego logika, potężny umysł – sprawiało też, że nie był w stanie współpracować ze zwykłymi ludźmi, małostkowymi i pełnymi wad.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Czym jest dom dla bohaterów „Ludzi...

Dom to jedno z najważniejszych miejsc w naszej kulturze. By uświadomić sobie ten fakt trzeba przypomnieć sobie jaką grozą napawa nas samo pojęcie bezdomności. Wiąże...

Czy bogowie greccy są podobni do...

Mitologiczni bogowie to istoty obdarzone szeregiem mocy nadprzyrodzonych. Gromowładny Zeus władający morzami Posejdon czy Hades który panuje w świecie zmarłych –...

Wojciech Kossak Józef Piłsudski...

Olejne przedstawienie Józefa Piłsudskiego autorstwa Wojciecah Kossaka to obraz którego celem było wierne odzwierciedlenie ważnej historycznie postaci. Opis „Józef...

Powstanie w getcie warszawskim w...

„Zdążyć przed Panem Bogiem” to książkowy reportaż autorstwa Hanny Krall. Centralną postacią dzieła jest Marek Edelman jeden z przywódców powstania...

Komedia – definicja wyznaczniki...

Definicja wyznaczniki Komedia to podobnie jak tragedia rodzaj dramatyczny który posiada to samo źródło jakim są obrzędy religijne. Gatunek jakim jest komedia...

Moja mała ojczyzna. Wypracowanie

Każdy z nas posiada ojczyznę – kraj z którego się wywodzi. Nieraz dzielimy go z setkami milionów rodaków. Chińczyków jest ponad miliard!...

Co by było gdyby nie było radia...

W dzisiejszych czasach coraz rzadziej korzystamy z radia. Jego rolę przejęła telewizja lub Internet. Słuchanie ulubionej stacji jest popularne albo wśród ludzi starszych...

Motyw tańca w „Tangu”

Po raz pierwszy tytułowe tango pojawia się w dramacie Sławomira Mrożka gdy Stomil - ojciec - opowiada Arturowi - synowi - o tym jak wyglądało życie pokolenia z którego...

Przyjaciele są jak ciche anioły...

Nietrudno być dobrym przyjacielem gdy wszystko układa się pomyślnie podczas wspólnych zabaw gier czy spędzając beztrosko wolny czas. Prawdziwy przyjaciel powinien...