Dzieje Tristana i Izoldy – streszczenie, plan wydarzeń

Streszczenie

Siostra króla Kornwalii, Blancheflor, wychodzi za mąż za Riwalena, wiernego rycerza króla Marka. Waleczny rycerz niestety ginie w walce, pozostawiając brzemienną żonę, która niedługo po urodzeniu syna, Tristana, także umiera. Wychowywany przez Rohałta Dzierżącego Słowo Tristan zostaje pewnego dnia porwany. Pozostawiony przy brzegu Kornwalii trafia na dwór króla Marka, który przywiązuje się do wyjątkowego chłopca. Gdy prawda na jego temat wychodzi na jaw, Tristan musi podjąć decyzję o powrocie do ziemi lońskiej lub pozostaniu w Kornwalii. Wyzwalając rodzinną ziemię od nieprzyjaciela, powierza Tristan rządy w tym kraju Rohałtowi, samemu udając się na dwór króla Marka.

Skonfliktowani z Kornwalijczykami Irlandczycy wysyłają do króla Marka potwornego Morhołta, by odebrał należną im daninę w wysokości trzystu chłopców i trzystu dziewcząt w wieku piętnastu lat. Zuchwały Morhołt wyzywa mieszkańców Kornwalii na pojedynek. Wyzwania podejmuje się Tristan, który gładzi wysłannika króla Irlandii i wybawia dzieci mieszkańców swojej nowej ojczyzny. Niestety jednak zraniony w walce Tristan zaczyna cierpieć z powodu trucizny, w jakiej zanurzony został miecz Morhołta. Przekonany o tym, iż umrze, każe się położyć w łodzi i dryfując na niej po morzu, dopływa aż do brzegów Irlandii, gdzie ratuje go córka tamtejszego króla, Izolda Jasnowłosa, słynąca ze znajomości sztuki zielarskiej.

Pod presją baronów król Marek decyduje się na ożenek, jednak jego wybranką jest nieznana właścicielka złotego włosa przyniesionego mu przez jaskółki. Tristan rozpoznaje w nim własność Izoldy, córki króla Irlandii. Wyrusza do wrogiego państwa, gdzie za sprawą wygranej ze smokiem terroryzującym miasto, otrzymuje rękę Izoldy Jasnowłosej. Wyjawia swoją tożsamość i obiecując królewski ślub Izoldy ze swym panem, Markiem, ustanawia pokój pomiędzy dwoma wrogimi krajami.

W trakcie podróży statkiem Izolda, doznając silnego pragnienia, wypija wraz z Tristanem wino, które okazało się być miłosnym napojem przygotowanym dla Izoldy i Marka na noc poślubną. Tristan i Izolda od razu się w sobie zakochują bez pamięci. Służąca Brangien, znająca działanie napoju, wyjawia nieszczęśnikom prawdę związaną z winem, które właśnie wypili. Izolda i Tristan wiedzą, że nie unikną przeznaczenia, więc pchnięci szaloną miłością zostają kochankami.

Gdy dobijają do brzegu Kornwalii, Izolda zostaje przekazana w ręce króla i niedługo potem przez niego poślubiona. Wierna służka, Brangien, zastępuje ją pod osłoną ciemności w noc poślubną, by uchronić królową od hańby. Niedługo jednak Brangien zostanie wystawiona na próbę, gdyż Izolda, przerażona możliwością wyjawienia przez służkę prawdy, postanawia ją zabić. Wydaje Brangien w ręce niewolników, jednak lojalność, jaką wykazała się służka przed planowanym wyrokiem sprawia, że niewolnicy litują się nad nią, a i sama Izolda uznaje swój czyn za skrajnie niegodziwy i przywraca Brangien do łask, przepraszając za swoje haniebne plany.

Szalona miłość Tristana i Izoldy bardzo szybko zostaje wykryta przez niechętnych im baronów, dlatego też na ich prośbę król każe opuścić Tristanowi na jakiś czas miasto. Ten jednak, nie mogąc żyć bez Izoldy, nie odjeżdża zbyt daleko i nadal spotyka się z ukochaną w cieniu sosny za murami Tyntagielu. Podstęp zawziętych baronów i przebiegłego karła Forcyna sprawia, że Tristan i Izolda prawie zostają nakryci przez króla Marka podczas schadzki. Kolejny jednak podstęp, z rozsypaną między łóżkami królowej i Tristana mąką, sprawia, że miłość kochanków zostaje odkryta i oboje zostają przez króla skazani na śmierć poprzez spalenie na stosie. Cudem udaje im się umknąć przeznaczeniu i w obawie przed królem uciekają do lasu moreńskiego.

Życie w lesie upływa kochankom pod znakiem miłości, ale też i niewygód, które w końcu sprawiają, że oboje dla własnego dobra postanawiają pojednać się z królem Markiem. Król, który prawdziwie kochał Izoldę i był wyjątkowo przywiązany do swojego siostrzeńca, zgodził się na propozycję Tristana, który oddał mu Izoldę, a sam oddalił się od zamku. Jeszcze przez pewien czas Tristan pozostawał w pobliżu Tyntagielu i spotykał się z Izoldą. Jego wrogowie, baronowie, wciąż jednak na niego czyhali, więc podjął decyzję o opuszczeniu Kornwalii.

Poza granicami swej ojczyzny Tristan błąkał się po dworach różnych władców, wyświadczając im niemałe przysługi jako dzielny wojownik. Wciąż jednak nie mógł ukoić swej tęsknoty za Izoldą Jasnowłosą. Przebywając w Galii otrzymał w nagrodę za zabicie bestii nękającej okolicę zaczarowanego pieska, którego posłał Izoldzie w nadziei, że choć jej troski ukoi. Sam zaś powziął decyzję o ożenku z Izoldą o Białych Dłoniach, córką diuka Hoela oraz siostrą Kaherdyna, z którym Tristana związała prawdziwa przyjaźń. Niestety jednak pamięć o Izoldzie Jasnowłosej nie pozwoliła Tristanowi skonsumować małżeństwa i gdy Kaherdyn się o tym dowiaduje, postanawia z przyjacielem porozmawiać. Tristan zdradza mu historię swojej miłości i wzruszony Kaherdyn postanawia pomóc mu zorganizować spotkanie z Izoldą Jasnowłosą.

Obaj rycerze, w przebraniu, udają się do Kornwalii, by zaaranżować spotkanie nieszczęśliwych kochanków. Izolda, początkowo nie mogąc nacieszyć się z możliwości spotkania ukochanego, stopniowo, przez szereg nieporozumień, utwierdza się w przekonaniu, iż Tristan próbuje sobie z niej zadrwić. Odwołuje więc spotkanie i gdy Tristan, w stroju trędowatego próbuje się do niej zbliżyć przed kościołem, każe go swym sługom przepędzić.

Tristan wraca do Irlandii, jednak nie może zaznać spokoju. Czuje palącą potrzebę spotkania Izoldy, nawet za cenę kolejnego odtrącenia. Nie mówiąc nic nikomu, w stroju szaleńca udaje się do Tyntagielu, gdzie król i baronowie drwią z wyglądu i opowieści obłąkanego. Szaleniec pewnego dnia dopada Izoldę w jej komnacie i wyznaje, kim jest. Izolda nie chce uwierzyć szaleńcowi i dopiero gdy wierny pies Tristana, Łapaj, rozpoznaje w nim swojego pana, Izolda oddaje się swojej prawdziwej miłości. Ponieważ jednak obecność szaleńca w zamku oraz jego bliskość z królową budzą podejrzenia, Tristan wraca do swego królestwa. Tam, w jednej z walk, zostaje zraniony bronią zanurzoną w truciźnie i powoli umiera. Prosi przyjaciela, Kaherdyna, by sprowadził do zamku Izoldę Jasnowłosą i jeśli mu się to uda, wywiesił w drodze powrotnej białe żagle na statku, jeśli nie - czarne. Rozmowę tę słyszy niestety żona Tristana, która wiedziona własnym nieszczęściem postanawia się zemścić. Gdy Kaherdyn wraca z Izoldą Jasnowłosą na statku, żona Tristana donosi mu fałszywie, że jej brat powraca z czarnym żaglem wywieszonym na maszcie. Wobec tej wieści Tristan natychmiast umiera.

Izolda Jasnowłosa, dowiadując się o śmierci ukochanego, wpada w rozpacz. Kładzie się tuż przy jego martwym ciele i umiera. Król Marek na wieść o śmierci nieszczęśliwych kochanków sprowadza ich ciała do Kornwalii i tam chowa w dwóch różnych grobach. Z mogiły Tristana wyrasta jednak głóg, symbol miłości małżeńskiej, który sięga grobu ukochanej Izoldy i łączy ich na wieki.

Plan wydarzeń
1. Narodziny Tristana, osierocenie go przez rodziców i burzliwe dzieciństwo.
2. Decyzja młodego Tristana o pozostaniu w Kornwalii przy królu Marku.
3. Zwycięska walka Tristana z wysłannikiem króla Irlandii, Morhołtem.
4. Uratowanie dryfującego łodzią, chorego Tristana przez Izold Jasnowłosą.
5. Zdobycie przez Tristana Izold Jasnowłosej dla króla Marka i wyjednanie pokoju z Irlandią.
6. Wypicie przez Izoldę i Tristana napoju miłosnego oraz wyznanie wzajemnej miłości.
7. Ślub króla Marka i Izoldy oraz zastąpienie królowej przez służkę Brangien w noc poślubną.
8. Wydanie Brangien niewolnikom, wierność służki oraz przywrócenie jej do łask przez Izoldę.
9. Podejrzenia baronów i odsunięcie Tristana przez króla.
10. Nocne schadzki Tristana i Izoldy pod sosną.
11. Podstęp karła Forcyna i schwytanie kochanków.
12. Kara śmierci dla kochanków, ich cudowny ratunek i ucieczka do lasu.
13. Życie Tristana i Izoldy w lesie moreńskim.
14. Decyzja kochanków o pojednaniu z królem Markiem.
15. Oddanie Izoldy królowi i oddalenie się Tristana.
16. Sądzenie Izoldy przez rozpalone żelazo, zakończone dla niej pomyślnie.
17. Ponowne spotkania kochanków oraz zgładzenie przez Tristana ich najzacieklejszych wrogów: Denoalena i Gondoina.
18. Wyjazd Tristana do Galii i posłanie Izoldzie zaczarowanego pieska przynoszącego pocieszenie w cierpieniach.
19. Wojownicze czyny Tristana i poślubienie Izoldy o Białych Dłoniach.
20. Tęsknota Tristana za Izoldą Jasnowłosą i powrót do Tyntagielu.
21. Próba spotkania kochanków, która przez nieporozumienie kończy się odtrąceniem Tristana przez Izoldę.
22. Ponowny powrót Tristana do Tyntagielu w przebraniu szaleńca i schadzki z Izoldą.
23. Ostatnie chwile życia Tristana i zemsta Izold o Białych Dłoniach.
24. Śmierć Izoldy Jasnowłosej przy ciele ukochanego i pogrzeb kochanków w Tyntagielu decyzją króla Marka.
25. Wyrośnięcie głogu na grobie Tristana, łączącego kochanków po śmierci.