„Echa leśne” są nowelą Stefana Żeromskiego, po raz pierwszy opublikowaną w roku 1905. Pisarz w tym krótkim tekście powraca do tematu, jaki często przewijał się przez karty jego twórczości – do powstania styczniowego.
Akcja opowiadania rozgrywa się na ziemi świętokrzyskiej kilka (lub kilkanaście) lat po powstaniu. W pierwszej scenie poznajemy bohaterów. Są to członkowie miejscowej elity – podleśny (leśniczy), wójt i pisarz gminny. Narratorem jest syn pobliskiego właściciela ziemskiego, jednak nie bierze on udziału w rozmowach toczonych przez starszych, jedynie się im przysłuchując. Oprócz miejscowych obecni są też goście – geometra (tzn. geodeta) i generał w stanie spoczynku (Rozłucki). Bohaterowie nadzorują wyznaczanie nowych granic gruntu – owo nadzorowanie nie zabiera im specjalnie dużo czasu, więc poświęcają go na jedzenie, picie alkoholu i gawędę. W czasie rozmowy generał wypytuje o pobliską karczmę i stojący przy niej krzyż. Dowiadujemy się, że spoczywa tam powstaniec. Co więcej – ów powstanie to bratanek generała.
Możemy podejrzewać, że tradycje wojskowe w ich rodzinie były bardzo silne. Brat generała również dosłużył się wysokiej rangi oficerskiej – poległ w czasie wojny krymskiej (1853-1856), powierzając swoich dwóch synów pod opiekę naszego bohatera. Ten wychował również ich na żołnierzy, ale gdy wybuchło powstanie styczniowe (1863) jeden z nich (Jan) przyłączył się do „buntowników”. Został złapany i rozstrzelany – wyrok śmierci został wydany dzięki decyzji jego własnego stryja. Przed śmiercią poprosił jednak generała, by wychował jego syna Piotra na polskiego patriotę. Generał nie spełnia prośby.
Generał Rozłucki to typowy Polak w służbie carskiej. Nie zapiera się swojego pochodzenia, co więcej – ostentacyjnie mówi po polsku. Jednak pozostaje lojalny wobec monarchy (cara), któremu ślubował wierność. Jest to człowiek bardzo obowiązkowy – przedkłada służbę nad więzy rodzinne i woli wydać wyrok śmierci na ukochanego bratanka, niż wystąpić wbrew wojskowym zasadom. Nie decyduje się również na wychowanie Piotra Rozłuckiego na polskiego patriotę. Generał Rozłucki to człowiek „w starym stylu” – żołnierz wierny wobec władcy, nie zaś wobec swojego narodu. Dzisiaj wydaje się to dziwne, ale jeszcze w XIX wieku niemało było takich postaci.
Bardziej „nowoczesną” postacią wydaje się jego bratanek Jan. Początkowo idzie ścieżką kariery, jak jego stryj i ojciec. Jednak po wybuchu powstania przyłącza się do rodaków, toczących nierówny bój z zaborcą. Jan to idealista – dowiadujemy się, że w życiu ma dwie miłości: Polskę i syna Piotra.
W krótkiej noweli Stefan Żeromski przedstawił różne stanowiska Polaków wobec powstania styczniowego. Nie każdy człowiek mówiący po polsku był wrogiem cara. Ale nawet osoby pozornie stracone dla narodu (jak Jan) mogły zdecydować się poprzeć zryw niepodległościowy. Zarysowany zostaje też wątek następnego pokolenia – synów powstańców i synów tych, którzy powstanie tłumili lub byli mu obojętni. Wydaje się, że zwolennicy cara odnieśli sukces i udało im się przeciągnąć na swoją stronę nawet sieroty po niedawnych wrogach. Czy jednak jest tak na pewno? Narrator opowieści ze współczuciem myśli o zmarłym powstańcu, a miejscowi ludzie dbają o jego mogiłę. Więc może triumf Rosjan jest tylko pozorny.
W „Piosence o końcu świata” Czesław Miłosz odwołuje się do motywu apokalipsy. Wizje zakończenia dziejów pojawiały się w literaturze od stuleci –...
Streszczenie Lot siedział u bramy Sodomy gdy zjawili się dwaj aniołowie. Zaprosił więc przybyszów na wieczerze. Mieszkający w Sodomie mężczyźni otoczyli dom Lota...
„W co wierzyć?” Zenona Przesmyckiego to wiersz będący manifestacją młodopolskiego dekadentyzmu i metafizycznej pustki. Mimo że sam Miriam w swoich manifestach...
Dzieło Jana Potockiego należy do najwybitniejszych powieści okresu Oświecenia – nie tylko polskiego ale światowego. Potocki spisywał „Rękopis znaleziony w...
„Nierządem Polska stoi” to jedno z najważniejszych dzieł Wacława Potockiego. Jako poeta – polityk znał on bieżące problemy Rzeczypospolitej oraz rewelacyjnie...
Streszczenie I Latem 1945 gdy skończyła się kampania włoska narrator odesłany został do misji wojskowej w Mediolanie. Po kilku tygodniach pobytu tam główny bohater...
Puddleby Doktor Jan Dolittle mieszkał na skraju niewielkiego miasteczka Puddleby. Jego dom nie był zbyt wielki ale za to otaczał go rozległy i przepiękny ogród. Doktor...
Pochodzenie nazwy Nazwa Nowy Testament jest wyrazem kontynuacji Starego Testamentu. „Testament” oznacza coś co ma zawierać przesłanie dla kolejny pokoleń zatem...
Streszczenie Rozdział I Główni bohaterowie utworu – Sokole Oko Wilhelm Tell i Wiewiórka byli wytrawnymi odkrywcami interesującymi się zamierzchłą przeszłością....