Unikalne i sprawdzone teksty

Echa leśne – opracowanie, interpretacja, bohaterowie

„Echa leśne” są nowelą Stefana Żeromskiego, po raz pierwszy opublikowaną w roku 1905. Pisarz w tym krótkim tekście powraca do tematu, jaki często przewijał się przez karty jego twórczości – do powstania styczniowego.

Akcja opowiadania rozgrywa się na ziemi świętokrzyskiej kilka (lub kilkanaście) lat po powstaniu. W pierwszej scenie poznajemy bohaterów. Są to członkowie miejscowej elity – podleśny (leśniczy), wójt i pisarz gminny. Narratorem jest syn pobliskiego właściciela ziemskiego, jednak nie bierze on udziału w rozmowach toczonych przez starszych, jedynie się im przysłuchując. Oprócz miejscowych obecni są też goście – geometra (tzn. geodeta) i generał w stanie spoczynku (Rozłucki). Bohaterowie nadzorują wyznaczanie nowych granic gruntu – owo nadzorowanie nie zabiera im specjalnie dużo czasu, więc poświęcają go na jedzenie, picie alkoholu i gawędę. W czasie rozmowy generał wypytuje o pobliską karczmę i stojący przy niej krzyż. Dowiadujemy się, że spoczywa tam powstaniec. Co więcej – ów powstanie to bratanek generała.

Możemy podejrzewać, że tradycje wojskowe w ich rodzinie były bardzo silne. Brat generała również dosłużył się wysokiej rangi oficerskiej – poległ w czasie wojny krymskiej (1853-1856), powierzając swoich dwóch synów pod opiekę naszego bohatera. Ten wychował również ich na żołnierzy, ale gdy wybuchło powstanie styczniowe (1863) jeden z nich (Jan) przyłączył się do „buntowników”. Został złapany i rozstrzelany – wyrok śmierci został wydany dzięki decyzji jego własnego stryja. Przed śmiercią poprosił jednak generała, by wychował jego syna Piotra na polskiego patriotę. Generał nie spełnia prośby.

Generał Rozłucki to typowy Polak w służbie carskiej. Nie zapiera się swojego pochodzenia, co więcej – ostentacyjnie mówi po polsku. Jednak pozostaje lojalny wobec monarchy (cara), któremu ślubował wierność. Jest to człowiek bardzo obowiązkowy – przedkłada służbę nad więzy rodzinne i woli wydać wyrok śmierci na ukochanego bratanka, niż wystąpić wbrew wojskowym zasadom. Nie decyduje się również na wychowanie Piotra Rozłuckiego na polskiego patriotę. Generał Rozłucki to człowiek „w starym stylu” – żołnierz wierny wobec władcy, nie zaś wobec swojego narodu. Dzisiaj wydaje się to dziwne, ale jeszcze w XIX wieku niemało było takich postaci.

Bardziej „nowoczesną” postacią wydaje się jego bratanek Jan. Początkowo idzie ścieżką kariery, jak jego stryj i ojciec. Jednak po wybuchu powstania przyłącza się do rodaków, toczących nierówny bój z zaborcą. Jan to idealista – dowiadujemy się, że w życiu ma dwie miłości: Polskę i syna Piotra.

W krótkiej noweli Stefan Żeromski przedstawił różne stanowiska Polaków wobec powstania styczniowego. Nie każdy człowiek mówiący po polsku był wrogiem cara. Ale nawet osoby pozornie stracone dla narodu (jak Jan) mogły zdecydować się poprzeć zryw niepodległościowy. Zarysowany zostaje też wątek następnego pokolenia – synów powstańców i synów tych, którzy powstanie tłumili lub byli mu obojętni. Wydaje się, że zwolennicy cara odnieśli sukces i udało im się przeciągnąć na swoją stronę nawet sieroty po niedawnych wrogach. Czy jednak jest tak na pewno? Narrator opowieści ze współczuciem myśli o zmarłym powstańcu, a miejscowi ludzie dbają o jego mogiłę. Więc może triumf Rosjan jest tylko pozorny.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Pantofelek – interpretacja i analiza...

„Pantofelek” to utwór Andrzeja Bursy. Przestawia coś w rodzaju dialogu dwóch postaci (choć widzimy wypowiedzi tylko jednej z nich). Podmiot liryczny...

Kain i Abel – streszczenie interpretacja...

Streszczenie Epizod o Kainie i Ablu dotyczył czasów nieco późniejszych niż grzech pierworodny Adama i Ewy ale funkcjonuje jako jego efekt. Kain był starszym...

Chłopiec w pasiastej piżamie –...

Streszczenie Wydarzenia dzieją się podczas II wojny światowej. Poznajemy Bruna – ośmioletniego chłopca któremu nic nie brakuje gdyż ma dom i kochająca go...

Wczorajszemu – interpretacja i...

„Wczorajszemu” to wiersz Tadeusza Gajcego napisany w 1942 roku w okupowanej Warszawie. Tekst jest osadzony w problematyce wojennej. Poeta przedstawia grozę doświadczenia...

Między nami nic nie było – interpretacja...

Analiza „Między nami nic nie było” to utwór składający się z czterech strof. Pierwsza z nich rozpoczyna się wykrzyknieniem podkreślającym brak związku...

Bema pamięci żałobny rapsod –...

Rapsod to utwór poświęcony pamięci bohaterów i ich czynów. Nierzadko stanowi fragment większej całości (np. epopei) lecz funkcjonuje także jako autonomiczna...

Zbrodnia i kara – opracowanie...

Geneza Fiodor Dostojewski pisał „Zbrodnię i karę” w latach 1865 – 1866. Powieść ukazywała się w odcinkach na łamach czasopisma „Ruskij Wiestnik”....

Kwiatki św. Franciszka – streszczenie...

Streszczenie Franciszek z Asyżu podejmuje decyzję o wyrzeczeniu się wszystkich materialnych dóbr tego świata oraz pokus cielesnych i wstępuje na drogę ubóstwa...

Mała apokalipsa – streszczenie...

Streszczenie Oto nadchodzi koniec świata. Oto nadciąga zbliża się czy raczej przypełza mój własny koniec świata. Był beznadziejny dzień jesienny. Główny...