Unikalne i sprawdzone teksty

Exegi monumentum, Horacy - interpretacja i analiza

Utwór pt. „Exegi monomentum” Horacego jest zaliczany do gatunku ody, czyli liryki, która wywodzi się z greckiej pieśni chóralnej. Utrzymana była w tonie podniosłym i często sławiła triumfatorów igrzysk olimpijskich i wojennych bohaterów. W tym przypadku jest wierszem o tematyce metapoetyckiej. Jest to ostatni utwór, mieszczącym się w III księdze „Pieśni”.

Wiersz składa się z czterech strof, czterowersowych, pisanych trzynastozgłoskowcem. Przesycony jest licznymi przerzutniami.Tytuł „Exegi monumentum” z języka łacińskiego oznacza ‘wybudowałem pomnik’, którym jest poezja dająca cząstkę nieśmiertelności.

Utwór jest rozważaniem na temat poezji. Podmiot liryczny, poeta, zwraca się w nim do odbiorców własnej twórczości. Jest świadomy swych osiągnieć, gdyż stwierdza:

Wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu

Spiż jest stopem miedzi z cynkiem i ołowiem, z którego tworzyło się broń, dzwony czy armaty, a zatem to materiał bardzo trwały odporny na wszelkie zniszczenia. Jednakże podmiot liryczny, dzięki swojej poezji, zbudował sobie pomnik jeszcze trwalszy. Jest bowiem potężny, odporny na warunki atmosferyczne (nie zniszczy go czas ani Akwilon – gwałtowny wiatr północny). Pomnik stanowi zatem metaforę, oznaczającą poezję podmiotu mówiącego, który możemy utożsamić z autorem.

Podmiot liryczny porusza także motyw „non omnis moriar”, czyli ‘nie wszystek umrę’. Wie bowiem, że jego cząstka pozostanie na świecie na wieki i będzie nieśmiertelna. Ową cząstką jest poezja, która – według podmiotu lirycznego – jest wieczna i daje sławę wśród ludzi kolejnych epok. Jest on zatem świadomy swej wielkości i sławy. Wie też, jak duży wpływ ma na literaturę.

W wierszu odnaleźć można również słowa:

Potąd będę młody pokąd na Kapitol

Ma wstępować z milczącą westalką pontifex

Pontifex Maximus był Wielkim Kapłanem, który 15 marca składał na Kapitol ofiarę Jowiszowi w towarzystwie Wielkiej Westalki, będącej przełożoną pozostałych sześciu westalek. Towarzyszyła ona pontifexowi w milczeniu. W przekonaniu podmiotu lirycznego, będzie on młody, dopóki taka sytuacja będzie miała miejsce, czyli – według niego – wiecznie.

Podmiot liryczny można utożsamić z samym poetą, ponieważ w wierszu pojawiają się wątki autobiograficzne, np. wspomnienie rzeki Aufidus w Apulii, na której brzegach leżało rodzinne miasto Horacego. Wspomina także Daunusa, mitycznego króla Apulii – krainy o suchych i skwarnych latach. Zwraca uwagę też na swoje pochodzenie z niższych warstw społecznych, mówiąc: „Ja z nizin wyrosły”.

Podmiot mówiący jest świadomy tego, że swą twórczością jako pierwszy podbił Italię, gdyż doprowadził do niej nurt eolskiej pieśni (odniesienie do liryki Safony i Alkajosa, gdyż w skład Eoli wchodziła wyspa Lesbos, ich ojczyzna).

W wierszu odnaleźć można również apostrofę do Melpomeny, muzy tragedii. Prosi ją o dumę z jego zasług oraz o delficki laur, wieniec Apollina, boga wyroczni i poezji. W ten sposób ma zostać uwieńczona wielkość tego co dokonał, a wszystko ma być poparte boskim zwierzchnictwem.

Swoim utworem, Horacy zwrócił uwagę na to, że warto – a nawet należy – pozostawić coś po sobie. Doskonałym narzędziem, by to osiągnąć jest poezja, ponieważ daje ona nieśmiertelność i wieczność, o czym mówi łaciński zwrot „non omnis moriar”.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Dzieci z Bullerbyn – opracowanie...

Geneza „Dzieci z Bullerbyn” – to powieść autorstwa szwedzkiej pisarki – Astrid Lindgren. Powstała w 1947 r. i stanowiła pierwszą część opisującą...

Karol Wojtyła Wiersze – opracowanie...

Karol Wojtyła to postać niezwykle istotna dla dziejów świata w XX stuleciu. Trudno rozważać jego ostatnie ćwierćwiecze bez uwzględnienia Jana Pawła II. Zadumani...

W co wierzyć – interpretacja...

„W co wierzyć?” Zenona Przesmyckiego to wiersz będący manifestacją młodopolskiego dekadentyzmu i metafizycznej pustki. Mimo że sam Miriam w swoich manifestach...

Ferdynand Wspaniały – streszczenie...

Streszczenie Któregoś wtorkowego dnia w letnie popołudnie pies o imieniu Ferdynand postanowił od teraz chodzić na dwóch łapach i ubierać się jak eleganccy...

Krzak dzikiej róży w ciemnych...

„Krzak dzikiej róży w ciemnych smreczynach” to cykl liryków tatrzańskich Jana Kasprowicza. Składa się on z czterech sonetów o tej samej tematyce....

Apollo i Marsjasz – interpretacja...

„Apollo i Marsjasz” Zbigniewa Herberta to wiersz w którym poeta dokonuje reinterpretacji mitologii. Tekst pokazuje że prawdziwy pojedynek Marsjasza z Apollinem...

Inny świat – opracowanie problematyka...

Geneza Gustaw Herling-Grudziński wydał „Inny świat” w 1951 roku w Anglii. Wcześniej powieść drukowano w odcinkach w londyńskich „Wiadomościach”....

Confiteor – interpretacja opracowanie...

„Confiteor” to manifest Młodej Polski autorstwa Stanisława Przybyszewskiego który ukazał się w 1899 roku na łamach krakowskiego „Życia”....

Wielki Gatsby – streszczenie skrótowe...

Streszczenie Historię Wielkiego Gatsby’ego opowiada czytelnikom Nick Carraway który był sąsiadem tytułowego bohatera. Latem 1922 r. Nick Carraway przeprowadził...