Unikalne i sprawdzone teksty

Przesłanie Pana Cogito – interpretacja i analiza

„Przesłanie Pana Cogito” to wiersz Zbigniewa Herberta z tomu „Pan Cogito” (1974). Podmiotem lirycznym w tym utworze, podobnie jak w całym cyklu, jest tytułowa postać Pana Cogito. Mamy zatem do czynienia z liryką maski. Wiersz stanowi swoisty dekalog moralny dla człowieka, który został postawiony w trudnej sytuacji próby. Wskazuje na to sam tytuł – „przesłanie” to bowiem wypowiedź wyjątkowa, swoiste credo, jakim należy się kierować.

Mamy tu do czynienia z liryką apelu, pięciokrotnie powtarza się bowiem słowo „Idź”. Adresatem owego przesłania nie jest jednak każdy, ale ten, kto potrafi przyjąć bardzo wymagający system wartości. Wybrańcy to ci, którzy chcą dołączyć do grona „zimnych czaszek”, a więc bohaterów. W wierszu konstruuje się określoną sferę czasową. Chodzi o czasy śmierci, zdrady, kłamstwa i przemocy. Właśnie w takim okresie dziejowym człowiek jest szczególnie powołany, by dać świadectwo swojego człowieczeństwa.

Podmiot formułuje serię nakazów skierowanych do adresata: idź wyprostowany, bądź odważny, daj świadectwo, pogardzaj szpiclami, katami i tchórzami, nie bądź pyszny, nie przebaczaj. Postuluje także wierność najwyższym wartościom takim, jak honor, odwaga, godność, sprawiedliwość, piękno.

Świat jawi się w wierszu jako pełen sprzeczności, co poeta podkreśla za pomocą wymownych paradoksów, np. „ocalałeś nie po to, aby żyć” i oksymoronów, np. „złote runo nicości”. Rzeczywistość oprócz elementów piękna posiada również bardzo ciemne odcienie. Człowiek zaś musi nieustannie dokonywać wyboru. Życie (którego metaforą jest tu wędrówka) to wielkie, ale też trudne zadanie. To od człowieka zależy, po której stronie się opowie.

Ponadto poeta ostrzega, że wybór dobra nie wiąże się dla istoty ludzkiej z żadną nagrodą. Nie może to być jednak żadne usprawiedliwienie dla niemoralnego postępowania. Pomimo świadomości strasznego kresu, należy przestrzegać określonych zasad. W ostatniej strofie przywołuje się trzy postaci bohaterów, które stanowią wzorzec takiej postawy: Hektora, Rolanda i Gilgamesza.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Pantofelek – interpretacja i analiza...

„Pantofelek” to utwór Andrzeja Bursy. Przestawia coś w rodzaju dialogu dwóch postaci (choć widzimy wypowiedzi tylko jednej z nich). Podmiot liryczny...

Kain i Abel – streszczenie interpretacja...

Streszczenie Epizod o Kainie i Ablu dotyczył czasów nieco późniejszych niż grzech pierworodny Adama i Ewy ale funkcjonuje jako jego efekt. Kain był starszym...

Chłopiec w pasiastej piżamie –...

Streszczenie Wydarzenia dzieją się podczas II wojny światowej. Poznajemy Bruna – ośmioletniego chłopca któremu nic nie brakuje gdyż ma dom i kochająca go...

Wczorajszemu – interpretacja i...

„Wczorajszemu” to wiersz Tadeusza Gajcego napisany w 1942 roku w okupowanej Warszawie. Tekst jest osadzony w problematyce wojennej. Poeta przedstawia grozę doświadczenia...

Między nami nic nie było – interpretacja...

Analiza „Między nami nic nie było” to utwór składający się z czterech strof. Pierwsza z nich rozpoczyna się wykrzyknieniem podkreślającym brak związku...

Bema pamięci żałobny rapsod –...

Rapsod to utwór poświęcony pamięci bohaterów i ich czynów. Nierzadko stanowi fragment większej całości (np. epopei) lecz funkcjonuje także jako autonomiczna...

Zbrodnia i kara – opracowanie...

Geneza Fiodor Dostojewski pisał „Zbrodnię i karę” w latach 1865 – 1866. Powieść ukazywała się w odcinkach na łamach czasopisma „Ruskij Wiestnik”....

Kwiatki św. Franciszka – streszczenie...

Streszczenie Franciszek z Asyżu podejmuje decyzję o wyrzeczeniu się wszystkich materialnych dóbr tego świata oraz pokus cielesnych i wstępuje na drogę ubóstwa...

Mała apokalipsa – streszczenie...

Streszczenie Oto nadchodzi koniec świata. Oto nadciąga zbliża się czy raczej przypełza mój własny koniec świata. Był beznadziejny dzień jesienny. Główny...