„Przesłanie Pana Cogito” to wiersz Zbigniewa Herberta z tomu „Pan Cogito” (1974). Podmiotem lirycznym w tym utworze, podobnie jak w całym cyklu, jest tytułowa postać Pana Cogito. Mamy zatem do czynienia z liryką maski. Wiersz stanowi swoisty dekalog moralny dla człowieka, który został postawiony w trudnej sytuacji próby. Wskazuje na to sam tytuł – „przesłanie” to bowiem wypowiedź wyjątkowa, swoiste credo, jakim należy się kierować.
Mamy tu do czynienia z liryką apelu, pięciokrotnie powtarza się bowiem słowo „Idź”. Adresatem owego przesłania nie jest jednak każdy, ale ten, kto potrafi przyjąć bardzo wymagający system wartości. Wybrańcy to ci, którzy chcą dołączyć do grona „zimnych czaszek”, a więc bohaterów. W wierszu konstruuje się określoną sferę czasową. Chodzi o czasy śmierci, zdrady, kłamstwa i przemocy. Właśnie w takim okresie dziejowym człowiek jest szczególnie powołany, by dać świadectwo swojego człowieczeństwa.
Podmiot formułuje serię nakazów skierowanych do adresata: idź wyprostowany, bądź odważny, daj świadectwo, pogardzaj szpiclami, katami i tchórzami, nie bądź pyszny, nie przebaczaj. Postuluje także wierność najwyższym wartościom takim, jak honor, odwaga, godność, sprawiedliwość, piękno.
Świat jawi się w wierszu jako pełen sprzeczności, co poeta podkreśla za pomocą wymownych paradoksów, np. „ocalałeś nie po to, aby żyć” i oksymoronów, np. „złote runo nicości”. Rzeczywistość oprócz elementów piękna posiada również bardzo ciemne odcienie. Człowiek zaś musi nieustannie dokonywać wyboru. Życie (którego metaforą jest tu wędrówka) to wielkie, ale też trudne zadanie. To od człowieka zależy, po której stronie się opowie.
Ponadto poeta ostrzega, że wybór dobra nie wiąże się dla istoty ludzkiej z żadną nagrodą. Nie może to być jednak żadne usprawiedliwienie dla niemoralnego postępowania. Pomimo świadomości strasznego kresu, należy przestrzegać określonych zasad. W ostatniej strofie przywołuje się trzy postaci bohaterów, które stanowią wzorzec takiej postawy: Hektora, Rolanda i Gilgamesza.
Streszczenie „W 80 dni dookoła świata” to powieść przygodowo-podróżnicza autorstwa Juliusza Verne’a. Ukazała się w 1872 roku i od razu zyskała...
W pierwszym akcie „Skąpca” poznajemy głównym bohaterów i łączące ich relacje. Eliza jest córką Harpagona zaś Walery to jej ukochany. By...
„Malowany Ptak” pozostaje najsłynniejszą powieścią Jerzego Kosińskiego. Tuż po premierze w 1965 roku książka stała się prawdziwym wydarzeniem literackim...
Julian Tuwim to jeden z najwybitniejszych polskich poetów. Ma on na swoim koncie ważne dzieła dla dorosłych poematy dotyczące sytuacji politycznej a także przekłady...
„Samotność bogów” to powieść Doroty Terakowskiej. Akcja rozpoczyna się w niesprecyzowanym czasie i miejscu. Pewne szczegóły i nazwy nasuwają...
„Do panny” Jana Andrzeja Morsztyna to krótka fraszka podejmująca tematykę miłości. Została ona oparta na koncepcie zawierającym ikon oraz sumację. Analiza...
Streszczenie Podczas narady wilków na której pojawia się Shere Khan grupie oraz tygrysowi ukazuje się Mowgli. Tygrys który poprzedniego dnia zaatakował...
Analiza „Między nami nic nie było” to utwór składający się z czterech strof. Pierwsza z nich rozpoczyna się wykrzyknieniem podkreślającym brak związku...
We fraszce „Do snu” Jan Kochanowski porusza dwa tematy. Pierwszym jest oczywiście tytułowy sen drugim natomiast – śmierć. Bohaterami utworu są spersonifikowane...
