Unikalne i sprawdzone teksty

Przesłanie Pana Cogito – interpretacja i analiza

„Przesłanie Pana Cogito” to wiersz Zbigniewa Herberta z tomu „Pan Cogito” (1974). Podmiotem lirycznym w tym utworze, podobnie jak w całym cyklu, jest tytułowa postać Pana Cogito. Mamy zatem do czynienia z liryką maski. Wiersz stanowi swoisty dekalog moralny dla człowieka, który został postawiony w trudnej sytuacji próby. Wskazuje na to sam tytuł – „przesłanie” to bowiem wypowiedź wyjątkowa, swoiste credo, jakim należy się kierować.

Mamy tu do czynienia z liryką apelu, pięciokrotnie powtarza się bowiem słowo „Idź”. Adresatem owego przesłania nie jest jednak każdy, ale ten, kto potrafi przyjąć bardzo wymagający system wartości. Wybrańcy to ci, którzy chcą dołączyć do grona „zimnych czaszek”, a więc bohaterów. W wierszu konstruuje się określoną sferę czasową. Chodzi o czasy śmierci, zdrady, kłamstwa i przemocy. Właśnie w takim okresie dziejowym człowiek jest szczególnie powołany, by dać świadectwo swojego człowieczeństwa.

Podmiot formułuje serię nakazów skierowanych do adresata: idź wyprostowany, bądź odważny, daj świadectwo, pogardzaj szpiclami, katami i tchórzami, nie bądź pyszny, nie przebaczaj. Postuluje także wierność najwyższym wartościom takim, jak honor, odwaga, godność, sprawiedliwość, piękno.

Świat jawi się w wierszu jako pełen sprzeczności, co poeta podkreśla za pomocą wymownych paradoksów, np. „ocalałeś nie po to, aby żyć” i oksymoronów, np. „złote runo nicości”. Rzeczywistość oprócz elementów piękna posiada również bardzo ciemne odcienie. Człowiek zaś musi nieustannie dokonywać wyboru. Życie (którego metaforą jest tu wędrówka) to wielkie, ale też trudne zadanie. To od człowieka zależy, po której stronie się opowie.

Ponadto poeta ostrzega, że wybór dobra nie wiąże się dla istoty ludzkiej z żadną nagrodą. Nie może to być jednak żadne usprawiedliwienie dla niemoralnego postępowania. Pomimo świadomości strasznego kresu, należy przestrzegać określonych zasad. W ostatniej strofie przywołuje się trzy postaci bohaterów, które stanowią wzorzec takiej postawy: Hektora, Rolanda i Gilgamesza.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Stary człowiek i morze – streszczenie...

„Stary człowiek i morze” to najbardziej znana z powieści Ernesta Hemingwaya. Akcja rozgrywa się na Kubie zapewne na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych...

Stepy akermańskie – interpretacja...

Utwór zatytułowany „Stepy akermańskie” to sonet który otwiera cały cykl „Sonetów krymskich” napisanych przez Adama Mickiewicza....

Przeprosiny Boga – interpretacja...

„Przeprosiny Boga” Jana Kasprowicza to ludowa ballada pochodząca z ostatniego tomu utworów poety „Mój świat”. Tekst pod względem gatunkowym...

Faust – streszczenie plan wydarzeń...

Streszczenie Dedykacja „Faust” rozpoczyna się dedykacją o charakterze inwokacyjnym. Przywołane zostają w niej duhy zwiewne które symbolizują przeszłość....

Na zdrowie - interpretacja i analiza...

We fraszce podmiot liryczny zwraca się do zdrowia zauważając że jest ono potrzebne by cieszyć się jakimikolwiek radościami życia. Bez niego nie dają szczęścia ani...

Marność Daniel Naborowski –...

„Marność” Daniela Naborowskiego to krótka licząca zaledwie 10 wersów fraszka która podejmuje tematykę refleksyjno – filozoficzną....

Mit o Tantalu - opracowanie (interpretacja...

Opracowanie Mit o Tantalu to opowieść o ulubieńcu bogów który przez swą zuchwałość został skazany na wieczną karę. Mit może być interpretowany przede...

Potęga smaku – interpretacja...

„Potęga smaku” Zbigniewa Herberta to wiersz który odnosi się do konkretnej sytuacji społeczno-politycznej Polski a mianowicie czasów PRL-u. Tekst...

Wywiad – interpretacja i analiza...

Utwór Mirona Białoszewskiego „Wywiad” pochodzi z końcowego etapu życia poety. Jest on ironiczną grą z „Rozmową mistrza Polikarpa ze śmiercią”...