Unikalne i sprawdzone teksty

Przesłanie Pana Cogito – interpretacja i analiza

„Przesłanie Pana Cogito” to wiersz Zbigniewa Herberta z tomu „Pan Cogito” (1974). Podmiotem lirycznym w tym utworze, podobnie jak w całym cyklu, jest tytułowa postać Pana Cogito. Mamy zatem do czynienia z liryką maski. Wiersz stanowi swoisty dekalog moralny dla człowieka, który został postawiony w trudnej sytuacji próby. Wskazuje na to sam tytuł – „przesłanie” to bowiem wypowiedź wyjątkowa, swoiste credo, jakim należy się kierować.

Mamy tu do czynienia z liryką apelu, pięciokrotnie powtarza się bowiem słowo „Idź”. Adresatem owego przesłania nie jest jednak każdy, ale ten, kto potrafi przyjąć bardzo wymagający system wartości. Wybrańcy to ci, którzy chcą dołączyć do grona „zimnych czaszek”, a więc bohaterów. W wierszu konstruuje się określoną sferę czasową. Chodzi o czasy śmierci, zdrady, kłamstwa i przemocy. Właśnie w takim okresie dziejowym człowiek jest szczególnie powołany, by dać świadectwo swojego człowieczeństwa.

Podmiot formułuje serię nakazów skierowanych do adresata: idź wyprostowany, bądź odważny, daj świadectwo, pogardzaj szpiclami, katami i tchórzami, nie bądź pyszny, nie przebaczaj. Postuluje także wierność najwyższym wartościom takim, jak honor, odwaga, godność, sprawiedliwość, piękno.

Świat jawi się w wierszu jako pełen sprzeczności, co poeta podkreśla za pomocą wymownych paradoksów, np. „ocalałeś nie po to, aby żyć” i oksymoronów, np. „złote runo nicości”. Rzeczywistość oprócz elementów piękna posiada również bardzo ciemne odcienie. Człowiek zaś musi nieustannie dokonywać wyboru. Życie (którego metaforą jest tu wędrówka) to wielkie, ale też trudne zadanie. To od człowieka zależy, po której stronie się opowie.

Ponadto poeta ostrzega, że wybór dobra nie wiąże się dla istoty ludzkiej z żadną nagrodą. Nie może to być jednak żadne usprawiedliwienie dla niemoralnego postępowania. Pomimo świadomości strasznego kresu, należy przestrzegać określonych zasad. W ostatniej strofie przywołuje się trzy postaci bohaterów, które stanowią wzorzec takiej postawy: Hektora, Rolanda i Gilgamesza.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Epitafium Rzymowi Mikołaj Sęp-Szarzyński...

„Epitafium Rzymowi” Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego jak sama nazwa wskazuje jest utworem reprezentującym gatunek literacki wywodzący się z antycznej Grecji i powstały...

Opowieść wigilijna – opracowanie...

Geneza Charles Dickens napisał „Opowieść wigilijną” w listopadzie 1843 roku. Czas i miejsce akcji Akcja „Opowieści wigilijnej” toczy się w dziewiętnastowiecznym...

Księga Wyjścia – streszczenie...

Streszczenie Księga Wyjścia znajduje się w biblijnym Starym Testamencie i jest drugą księgą w Pięcioksięgu Mojżeszowym. Zwykło się zatem uznawać że została zapisana...

Ronja córka zbójnika – opracowanie...

Geneza „Ronja córka zbójnika” to piękna fantastyczna powieść szwedzkiej autorki Astrid Lindgren. Jest to opowieść o dzieciach dwóch zwalczających...

Wujek Karol. Kapłańskie lata papieża...

Problematyka „Wujek Karol. Kapłańskie lata papieża” to książka Pawła Zuchniewicza. Stanowi ona beletryzowaną biografię przyszłego papieża skupiając się...

Mit o rodzie Labdakidów – opracowanie...

Interpretacja Mit o rodzie Labdakidów opowiada o dziejach rodziny na której spoczęła klątwa. Losy władców Teb oraz ich najbliższych są odzwierciedleniem...

Gloria victis – opracowanie (czas...

Geneza czas i miejsce akcji Eliza Orzeszkowa była prawdziwą patriotką która w trakcie powstania udzieliła schronienia Romualdowi Trauguttowi. Te wydarzenia miały...

Nowe szaty cesarza – streszczenie...

Streszczenie „Nowe szaty cesarza” to baśń Hansa Christiana Andersena. Opowiada ona o władcy który uwielbiał zdobne szaty i jak mówi autor całe...

Bakczysaraj – interpretacja i...

„Bakczysaraj” to sonet w którym pokazane są przemyślenia podmiotu lirycznego który dostrzega problem jakim jest przemijanie oraz kruchość tworów...