„Przesłanie Pana Cogito” to wiersz Zbigniewa Herberta z tomu „Pan Cogito” (1974). Podmiotem lirycznym w tym utworze, podobnie jak w całym cyklu, jest tytułowa postać Pana Cogito. Mamy zatem do czynienia z liryką maski. Wiersz stanowi swoisty dekalog moralny dla człowieka, który został postawiony w trudnej sytuacji próby. Wskazuje na to sam tytuł – „przesłanie” to bowiem wypowiedź wyjątkowa, swoiste credo, jakim należy się kierować.
Mamy tu do czynienia z liryką apelu, pięciokrotnie powtarza się bowiem słowo „Idź”. Adresatem owego przesłania nie jest jednak każdy, ale ten, kto potrafi przyjąć bardzo wymagający system wartości. Wybrańcy to ci, którzy chcą dołączyć do grona „zimnych czaszek”, a więc bohaterów. W wierszu konstruuje się określoną sferę czasową. Chodzi o czasy śmierci, zdrady, kłamstwa i przemocy. Właśnie w takim okresie dziejowym człowiek jest szczególnie powołany, by dać świadectwo swojego człowieczeństwa.
Podmiot formułuje serię nakazów skierowanych do adresata: idź wyprostowany, bądź odważny, daj świadectwo, pogardzaj szpiclami, katami i tchórzami, nie bądź pyszny, nie przebaczaj. Postuluje także wierność najwyższym wartościom takim, jak honor, odwaga, godność, sprawiedliwość, piękno.
Świat jawi się w wierszu jako pełen sprzeczności, co poeta podkreśla za pomocą wymownych paradoksów, np. „ocalałeś nie po to, aby żyć” i oksymoronów, np. „złote runo nicości”. Rzeczywistość oprócz elementów piękna posiada również bardzo ciemne odcienie. Człowiek zaś musi nieustannie dokonywać wyboru. Życie (którego metaforą jest tu wędrówka) to wielkie, ale też trudne zadanie. To od człowieka zależy, po której stronie się opowie.
Ponadto poeta ostrzega, że wybór dobra nie wiąże się dla istoty ludzkiej z żadną nagrodą. Nie może to być jednak żadne usprawiedliwienie dla niemoralnego postępowania. Pomimo świadomości strasznego kresu, należy przestrzegać określonych zasad. W ostatniej strofie przywołuje się trzy postaci bohaterów, które stanowią wzorzec takiej postawy: Hektora, Rolanda i Gilgamesza.
„Jagnie i wilcy” Ignacego Krasickiego należy do tych bajek w których przesłanie umieszczone jest już na początku utworu natomiast dalsza jego część...
Streszczenie Kajtuś był młodym zdrowym bociankiem najsilniejszym w gnieździe. Razem z mamą i dwójką rodzeństwa mieszkał na stodole. Wiecznie był głodny i często...
Streszczenie Kluczową rolę w wygnaniu ludzi z Raju stanowił wąż. Wąż-kusiciel był wrogiem Boga czyli uosobieniem zła. Potrafi jednak mówić i jest istotą rozumną....
Poezja Jana Andrzeja Morsztyna stanowi jeden z najciekawszych przykładów polskiej twórczości barokowej. Najważniejsze dzieła zebrane zostały przez samego twórcę...
Streszczenie Nowela rozpoczyna się stwierdzeniem o ludzkiej skłonności do gromadzenia rzeczy. Podczas wyliczeń narrator szczególną uwagę zwraca na kamizelkę. Jest...
„Niech żyje bal” to wiersz Agnieszki Osieckiej – jednak zapewne większość osób kojarzy go jako piosenkę brawurowo wykonywaną przez Marylę Rodowicz....
Geneza Kazimierz Moczarski był oficerem Armii Krajowej. Formacja ta stała się obiektem prześladowań przez strony powojennych władz komunistycznych. Moczarski został aresztowany...
Streszczenie Akcja opowiadania rozgrywa się w okupowanej Warszawie. Tadeusz z Marią znajdują się na skromnym przyjęciu ślubnym u znajomych. Rozmawiają o poezji w domu...
Geneza „Stowarzyszenie umarłych poetów” – to amerykański dramat filmowy którego premiera odbyła się w 1989 r. (reżyseria Peter Weir). Film...
