Wiersz Zbigniewa Herberta „Co myśli Pan Cogito o piekle” stanowi poetycką refleksję nad sztuką i losem artysty. Poeta przedstawia tu sytuację, która dla ludzi sztuki jest równoznaczna z piekielnymi mękami. Chodzi mianowicie o mentalne zniewolenie, polegające na konieczności tworzenia dzieł propagandowych, służących określonej władzy.
Wiersz przywołuje obraz piekła z „Boskiej komedii” Dantego. Poeta przekształca jednak wizję wielkiego mistrza i stwierdza, że ostatni krąg inferno nie jest zajmowany przez największych złoczyńców, ale przez artystów. Ludzie sztuki, mimo że znajdują się w piekle, nie doznają żadnych cierpień fizycznych – są od nich odizolowani. Jedyne, czym się zajmują, to oszalałe i masowe produkowanie nowych dzieł. Nieustannie trwa tu zatem pełnia sezonu – „permanentna” i „absolutna”. Zadaniem twórców jest wychwalanie potęgi szatana i prześcignięcie artystów z konkurencyjnego niebiańskiego obozu.
Do tego drugiego zalicza się w wierszu Dantego, Fra Angelico i Bacha. Są to symbole niezłomnej postawy artystycznej. Żaden z tych twórców nie poddał się bowiem presji możnowładców i nie zaprzedał swojej sztuki w ich służbę. Herbert, wskazując właśnie na te przykłady, staje po stronie sztuki niezależnej i wiernej artystycznym celom. Piekłem jest natomiast artyzm zaprzęgnięty w zadania ideologiczne. Sztuka propagandowa jest wprawdzie opłacalna – artyści cieszą się szczególnymi przywilejami, są syci i zamożni, jednak stanowi ona wynaturzenie samej siebie.
„Doktór Piotr” jest dłuższą nowelą Stefana Żeromskiego. Akcja rozgrywa się w zaborze rosyjskim pod koniec XIX wieku. Streszczenie Na początku poznajemy...
Geneza „Cyd” jest jednym z najbardziej znanych utworów Corneille’a. Wystawiona po raz pierwszy w 1637 roku tragikomedia skutkowała tak zwanym „sporem...
„Pierwsza przechadzka” to wiersz Leopolda Staffa napisany w 1946 roku. Utwór powstał tuż po II wojnie światowej i traktuje właśnie o owym trudnym czasie...
Wiersz Antoniego Słonimskiego „Smutno mi Boże” pochodzi z lat dwudziestych XX wieku. Tytuł i treść nawiązują do „Hymnu” Juliusza Słowackiego (znanego...
„Stary Prometeusz” to wiersz Zbigniewa Herberta w którym poeta przedstawia odmienny od utrwalonego w tradycji wizerunek mitologicznego tytana. W tekście tym...
„Pantofelek” to utwór Andrzeja Bursy. Przestawia coś w rodzaju dialogu dwóch postaci (choć widzimy wypowiedzi tylko jednej z nich). Podmiot liryczny...
Wiersz „Przedśpiew” Leopolda Staffa pochodzi z tomu „Gałąź kwitnąca” (1908). Tekst stanowi poetyckie credo artysty. Poeta wypowiada się w nim bowiem...
Streszczenie „Królowa śniegu” jest baśnią napisaną przez duńskiego pisarza Hansa Christiana Andersena. Pierwsza jej część opowiada historię magicznego...
Streszczenie Tomasza Judyma poznajemy w Paryżu jako studenta medycyny. Ma dwadzieścia kilka lat. W czasie zwiedzania Luwru spotyka swoje rodaczki – starszą dystyngowaną...