Wiersz Zbigniewa Herberta „Co myśli Pan Cogito o piekle” stanowi poetycką refleksję nad sztuką i losem artysty. Poeta przedstawia tu sytuację, która dla ludzi sztuki jest równoznaczna z piekielnymi mękami. Chodzi mianowicie o mentalne zniewolenie, polegające na konieczności tworzenia dzieł propagandowych, służących określonej władzy.
Wiersz przywołuje obraz piekła z „Boskiej komedii” Dantego. Poeta przekształca jednak wizję wielkiego mistrza i stwierdza, że ostatni krąg inferno nie jest zajmowany przez największych złoczyńców, ale przez artystów. Ludzie sztuki, mimo że znajdują się w piekle, nie doznają żadnych cierpień fizycznych – są od nich odizolowani. Jedyne, czym się zajmują, to oszalałe i masowe produkowanie nowych dzieł. Nieustannie trwa tu zatem pełnia sezonu – „permanentna” i „absolutna”. Zadaniem twórców jest wychwalanie potęgi szatana i prześcignięcie artystów z konkurencyjnego niebiańskiego obozu.
Do tego drugiego zalicza się w wierszu Dantego, Fra Angelico i Bacha. Są to symbole niezłomnej postawy artystycznej. Żaden z tych twórców nie poddał się bowiem presji możnowładców i nie zaprzedał swojej sztuki w ich służbę. Herbert, wskazując właśnie na te przykłady, staje po stronie sztuki niezależnej i wiernej artystycznym celom. Piekłem jest natomiast artyzm zaprzęgnięty w zadania ideologiczne. Sztuka propagandowa jest wprawdzie opłacalna – artyści cieszą się szczególnymi przywilejami, są syci i zamożni, jednak stanowi ona wynaturzenie samej siebie.
„Rzeka” to wiersz Adama Ważyka. Dzisiaj czytamy go nie tyle ze względów artystycznych (te są dość wątpliwe) co z powodu jego znaczenia historycznego....
Wiersz zatytułowany „Do M***” Adam Mickiewicz napisał w 1823 r. Był to dla niego szczególnie ciężki okres ponieważ w tym czasie zmagał się z negatywnymi...
„Pan Cogito a perła” to bardzo interesujący i wieloznaczny wiersz Zbigniewa Herberta. Utwór ma charakter narracyjny. Oto dojrzały już Pan Cogito –...
Powieść Stefana Żeromskiego ukazała się w 1897 roku. Jej akcja rozgrywa się w drugiej połowie XIX wieku na terenach zaboru rosyjskiego. Streszczenie Utwór rozpoczyna...
Streszczenie Rodzina jak każdego innego dnia po spożyciu posiłku przygotowuje się do zabawy w klucz. Uczestniczą w niej wszyscy domownicy. Rolą matki jest udawanie dzwonka....
Geneza problematyka „Prawiek i inne czasy” należy do najgłośniejszych utworów Olgi Tokarczuk. Opublikowana w 1996 roku powieść zapewniła młodej wówczas...
Streszczenie Utwór rozpoczyna bezpośredni zwrot do dzieci. Są one nawoływane do pójścia na wzgórze i zmawiania modlitwy za tatę. Podkreślone są zagrożenia...
Streszczenie „Dzikie łabędzie” to baśń Hansa Christiana Andersena. Opowiada o królewnie Elizie i jej jedenastu braciach. Żyli oni szczęśliwie na dworze...
„Julia czyli Nowa Heloiza” Jana Jakuba Rousseau należała do najpopularniejszych dzieł XVIII wieku. Książka ukazała się w 1761 roku i w ciągu czterdziestu...
