„Ze szczytu schodów” Zbigniewa Herberta to wiersz z tomu „Raport z oblężonego miasta” i jak cały zbiór został utrzymany w poetyce parabolicznej. Poeta konstruuje sytuację liryczną o charakterze parabolicznym. Podmiot tekstu przemawia w pierwszej osobie liczby mnogiej, wypowiada się zatem w imieniu wspólnoty. Zbiorowość ta zostaje określona jako ci, którzy żyją u podnóży schodów. Ich przeciwieństwem jest natomiast grupa przebywająca na szczycie schodów. Przestrzeń zostaje tu zatem uporządkowana na zasadzie wertykalnej. Co więcej, przypomina średniowieczny gradualizm – naukę o hierarchii bytów.
Przebywanie na szczycie hierarchii wiąże się z przywilejami – władzą i posiadaniem dóbr materialnych. Zbiorowość, w imieniu której przemawia podmiot, nie marzy jednak o zajęciu miejsca na górze. Wzniecanie rewolucji to specjalność innych – tych, którzy „zaciskają pięści”, „potrząsają łańcuchami”, „namawiają do buntu”. Oni marzą o przejęciu władzy i strąceniu głów rządzących, a więc zadaniu im śmierci. Podmiot ironicznie komentuje takie działanie – ma świadomość, że „głowy odrastają”, a więc w miejsce starych tyranów pojawiają się nowi. Ponadto szczyt to miejsce dla nielicznych, większość zaś musi żyć na dole i ciężko pracować. Oddają to słowa: „na dole aż czarno od mioteł i łopat”.
Zwykli ludzie nie marzą o rewolucyjnej zmianie świata, chcieliby tylko dostąpić zaszczytu szczerej rozmowy ze sprawującymi władzę. W głębi duszy wierzą bowiem, że władza to nie tylko przywileje, ale przede wszystkim odpowiedzialność. Rządzący w przeciwieństwie do zwykłych obywateli znają rozmiar propagandy (jej symbolem są krzyki z afiszów) i kłamstwa, jakim karmi się społeczeństwo.
Herbert za pomocą parabolicznego obrazu schodów wypowiada się o czasach PRL-u. Społeczeństwo nie jest tu suwerenem, który wybiera władzę i jest informowany o jej poczynaniach. Wręcz przeciwnie - władza ukrywa prawdę przed obywatelami, a owa prawda jest „okrutna i ciężka”. Panuje wszechobecna cenzura informacji i propaganda. W takich warunkach nie istnieje normalna komunikacja, a system społeczny jest oparty jedynie o stosunki podległości i kontroli.
Streszczenie Prometeusz który był jednym z tytanów uznawany jest za stwórcę człowieka. Wykradł kilka iskier z rydwanu słońca i z tego stworzył ludzką...
Wiesz Czesława Miłosza „O książce” pochodzi z 1934 roku. W tym okresie przyszły noblista działał w wileńskiej grupie poetyckiej „Żagary” a jego...
Geneza Fiodor Dostojewski pisał „Zbrodnię i karę” w latach 1865 – 1866. Powieść ukazywała się w odcinkach na łamach czasopisma „Ruskij Wiestnik”....
Geneza „Antygona” to antyczna tragedia grecka autorstwa Sofoklesa. Jest jednym z siedmiu zachowanych w całości utworów tego twórcy. Sofokles często...
W „Piosence pasterskiej” Czesław Miłosz odwołuje się do toposu arkadii. Wizja krainy szczęśliwości wiecznej wiosny i dostatku od stuleci pojawiała się w...
Geneza Według ustaleń historyków literatury (mam tu na myśli przede wszystkim Mariana Plezię) utwór pisany był na zlecenie najpewniej jakiegoś dostojnika...
W Pieśni XII (Niemasz i po drugi raz niemasz wątpliwości) Kochanowski porusza temat zaskakują swoją aktualnością. Otóż odnosi się do zazdrości która zawsze...
Geneza „Szewcy” to ostatni dramat Stanisława Ignacego Witkiewicza. Dzieło powstawało aż przez siedem lat (1927 - 1934) co związane było z rozczarowaniem autora...
Streszczenie: „Krótka rozprawa...” została wydana przez Reja w 1543 roku w Krakowie pod pseudonimem Ambroży Korczbok Rożek. Jej pełen tytuł to „Krótka...