„Ze szczytu schodów” Zbigniewa Herberta to wiersz z tomu „Raport z oblężonego miasta” i jak cały zbiór został utrzymany w poetyce parabolicznej. Poeta konstruuje sytuację liryczną o charakterze parabolicznym. Podmiot tekstu przemawia w pierwszej osobie liczby mnogiej, wypowiada się zatem w imieniu wspólnoty. Zbiorowość ta zostaje określona jako ci, którzy żyją u podnóży schodów. Ich przeciwieństwem jest natomiast grupa przebywająca na szczycie schodów. Przestrzeń zostaje tu zatem uporządkowana na zasadzie wertykalnej. Co więcej, przypomina średniowieczny gradualizm – naukę o hierarchii bytów.
Przebywanie na szczycie hierarchii wiąże się z przywilejami – władzą i posiadaniem dóbr materialnych. Zbiorowość, w imieniu której przemawia podmiot, nie marzy jednak o zajęciu miejsca na górze. Wzniecanie rewolucji to specjalność innych – tych, którzy „zaciskają pięści”, „potrząsają łańcuchami”, „namawiają do buntu”. Oni marzą o przejęciu władzy i strąceniu głów rządzących, a więc zadaniu im śmierci. Podmiot ironicznie komentuje takie działanie – ma świadomość, że „głowy odrastają”, a więc w miejsce starych tyranów pojawiają się nowi. Ponadto szczyt to miejsce dla nielicznych, większość zaś musi żyć na dole i ciężko pracować. Oddają to słowa: „na dole aż czarno od mioteł i łopat”.
Zwykli ludzie nie marzą o rewolucyjnej zmianie świata, chcieliby tylko dostąpić zaszczytu szczerej rozmowy ze sprawującymi władzę. W głębi duszy wierzą bowiem, że władza to nie tylko przywileje, ale przede wszystkim odpowiedzialność. Rządzący w przeciwieństwie do zwykłych obywateli znają rozmiar propagandy (jej symbolem są krzyki z afiszów) i kłamstwa, jakim karmi się społeczeństwo.
Herbert za pomocą parabolicznego obrazu schodów wypowiada się o czasach PRL-u. Społeczeństwo nie jest tu suwerenem, który wybiera władzę i jest informowany o jej poczynaniach. Wręcz przeciwnie - władza ukrywa prawdę przed obywatelami, a owa prawda jest „okrutna i ciężka”. Panuje wszechobecna cenzura informacji i propaganda. W takich warunkach nie istnieje normalna komunikacja, a system społeczny jest oparty jedynie o stosunki podległości i kontroli.
„Pantofelek” to utwór Andrzeja Bursy. Przestawia coś w rodzaju dialogu dwóch postaci (choć widzimy wypowiedzi tylko jednej z nich). Podmiot liryczny...
Streszczenie Epizod o Kainie i Ablu dotyczył czasów nieco późniejszych niż grzech pierworodny Adama i Ewy ale funkcjonuje jako jego efekt. Kain był starszym...
Streszczenie Wydarzenia dzieją się podczas II wojny światowej. Poznajemy Bruna – ośmioletniego chłopca któremu nic nie brakuje gdyż ma dom i kochająca go...
„Wczorajszemu” to wiersz Tadeusza Gajcego napisany w 1942 roku w okupowanej Warszawie. Tekst jest osadzony w problematyce wojennej. Poeta przedstawia grozę doświadczenia...
Analiza „Między nami nic nie było” to utwór składający się z czterech strof. Pierwsza z nich rozpoczyna się wykrzyknieniem podkreślającym brak związku...
Rapsod to utwór poświęcony pamięci bohaterów i ich czynów. Nierzadko stanowi fragment większej całości (np. epopei) lecz funkcjonuje także jako autonomiczna...
Geneza Fiodor Dostojewski pisał „Zbrodnię i karę” w latach 1865 – 1866. Powieść ukazywała się w odcinkach na łamach czasopisma „Ruskij Wiestnik”....
Streszczenie Franciszek z Asyżu podejmuje decyzję o wyrzeczeniu się wszystkich materialnych dóbr tego świata oraz pokus cielesnych i wstępuje na drogę ubóstwa...
Streszczenie Oto nadchodzi koniec świata. Oto nadciąga zbliża się czy raczej przypełza mój własny koniec świata. Był beznadziejny dzień jesienny. Główny...