„Sprawozdanie z raju” to ironiczny wiersz Zbigniewa Herberta, w którym poeta konstruuje czasoprzestrzeń na zasadzie analogii do idei socjalizmu. Tytułowy raj przypomina państwo urządzone według zasad marksizmu-leninizmu. Herbert świadomie wykorzystuje w wierszu obrazowość, którą można dopasować zarówno do chrześcijańskich wyobrażeń raju, jak i ideologii socjalizmu. Poeta dostrzega pokrewieństwo pomiędzy tymi dwiema sferami. Popularność marksizmu wynikała bowiem z wykorzystania chrześcijańskiej idei sprawiedliwości, która, wedle socjalizmu, miała zapanować nie po śmierci, ale już w życiu doczesnym.
Odbiorca może zorientować się, że w wierszu nie mamy do czynienia z klasycznym rajem, wskazują na to bowiem znaki odsyłające do komunizmu. Otóż okazuje się, że niebo zostało skonstruowane w oparciu o postulaty proletariatu. Obowiązuje zatem 30-godzinny tydzień pracy, pracownicy otrzymują wysokie pensje, ceny są niskie, a normy niezbyt wygórowane. Z komunizmem szczególnie kojarzy się również obraz „niebieskich proletariuszy” wychodzących z fabryk. Słowo „proletariusze” zostało bowiem zaczerpnięte z komunistycznej nowomowy.
Herbert wyraźnie odwołuje się do socjalistycznej propagandy. Wspomina o „suchych komunikatach o cudach i potopach”. Chodzi o obowiązującą w PRL-u propagandę sukcesu, a także wyolbrzymianie porażek „burżuazyjnego Zachodu”. Co więcej, ironicznie komentuje się tu również ewolucję nauki Marksa, która początkowo zakładała wprowadzenie „raju na ziemi” niemal od razu po zwycięstwie proletariatu, później jednak twierdzenie to zostało złagodzone. Uznano, że raj nie nastąpi od razu, ale potrzebna jest swoista faza przejściowa:
Na początku miało być inaczej-
Świetliste kręgi chóry i stopnie abstrakcji
Ale nie udało się oddzielić dokładnie
Ciała od duszy
Wiersz Herberta stanowi zatem ironiczny komentarz do komunistycznej propagandy i nowomowy. Pokazuje także wyrazisty rozdźwięk pomiędzy ideologią a jej rzeczywistą realizacją.
„Epitafium Rzymowi” Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego jak sama nazwa wskazuje jest utworem reprezentującym gatunek literacki wywodzący się z antycznej Grecji i powstały...
Geneza Charles Dickens napisał „Opowieść wigilijną” w listopadzie 1843 roku. Czas i miejsce akcji Akcja „Opowieści wigilijnej” toczy się w dziewiętnastowiecznym...
Streszczenie Księga Wyjścia znajduje się w biblijnym Starym Testamencie i jest drugą księgą w Pięcioksięgu Mojżeszowym. Zwykło się zatem uznawać że została zapisana...
Geneza „Ronja córka zbójnika” to piękna fantastyczna powieść szwedzkiej autorki Astrid Lindgren. Jest to opowieść o dzieciach dwóch zwalczających...
Problematyka „Wujek Karol. Kapłańskie lata papieża” to książka Pawła Zuchniewicza. Stanowi ona beletryzowaną biografię przyszłego papieża skupiając się...
Interpretacja Mit o rodzie Labdakidów opowiada o dziejach rodziny na której spoczęła klątwa. Losy władców Teb oraz ich najbliższych są odzwierciedleniem...
Geneza czas i miejsce akcji Eliza Orzeszkowa była prawdziwą patriotką która w trakcie powstania udzieliła schronienia Romualdowi Trauguttowi. Te wydarzenia miały...
Streszczenie „Nowe szaty cesarza” to baśń Hansa Christiana Andersena. Opowiada ona o władcy który uwielbiał zdobne szaty i jak mówi autor całe...
„Bakczysaraj” to sonet w którym pokazane są przemyślenia podmiotu lirycznego który dostrzega problem jakim jest przemijanie oraz kruchość tworów...